Спектакль басталмас бұрын осынау қойылымға тікелей қатысы бар мамандар арнайы баспасөз мәслихатын ұйымдастырып, журналистермен әңгіме-дүкен құрды.
«Астана Опера» театры бас директорының бірінші орынбасары Төлеубек Әлпиев әйгілі Бизе шығармашылығының шыңы саналатын бұл музыкалық туындының тұсауы кесілуі еліміздің мәдени-рухани өміріндегі ерекше оқиғалардың бірі екеніне айрықша назар аударды. Өйткені «Кармен» тұңғыш рет 1875 жылы 3 наурызда Париждегі «Опера Комик» театрында қойылыпты. Бірақ бірден сәтсіздікке ұшыраған. Бекзат көрермендер көп тірлігі күмәнді, көше кезген сыған қызының бас кейіпкерге айналғанын қабылдай алмаған көрінеді. Тәрбиелік мәні жоқ дүмбілез дүние ретінде репертуарға кіргізбеуді талап еткен. Мұндай қорлыққа шыдамаған автор ауруға шалдығып, үш айдан кейін өмірімен қоштасады. Осы тұста орыстың ұлы композиторы Петр Ильич Чайковский көрегендік танытып, түбінде «Карменнің» алдына түсетін опера болмайтынын айтыпты. Айтқаны айдай келді. Бүгінде кез келген ордалы өнер ордасы оны сахналауды өзіне үлкен абырой санайды.
Осылайша ой толғаған Төкең «Карменді» көпшілік кәдесіне жаратқан шығармашылық топпен таныстырды. Айтып отырса, олардың атақтарынан ат үріккендей. Қоюшы-дирижер – өрелі өнеріне Еуропаны еліктіріп жүрген өзіміздің өрен жүйрігіміз Алан Бөрібаев, режиссер – бұған дейін «Астана Операда» Дж.Пуччинидің «Мадам Баттерфляйын» көрерменге ұсынып, көп-көрім бедел жинаған белгілі италиялық өнерпаз Лоренцо Амато. Сценограф – дүние жүзінің небір дүлдүл театрларының сахнасын айшықты декорацияларымен әрлендірген саңлақ суретші Эцио Фриджерио (Италия). Костюмдер бойынша суретші – шығармашылық жолын атақты Ла Скалада бастаған теңдессіз шебер, Америка киноакадемиясы тағайындайтын «Оскар» сыйлығының лауреаты Франка Скуарчапино. Басты партияларды орындайтын әртістер де шетінен «сен тұр, мен айтайын» екен. Кармен рөлінде Дина Хамзина мен Татьяна Вицинская кезектесіп ойнайды. Дон Хозені бейнелеуге белгілі румыниялық тенор, талай театрдың дәмін татқан тарланбоз Мариус Влад шақырылыпты. Ақпарат құралдары өкілдерінің алдында көсіліп сөйлеген көрнекті әнші өзі сомдайтын Хозенің кезінде Проспер Мериме жазған «Кармен» новелласындағы түпнұсқа кейіпкерге көбірек келіңкірейтінін кесе-көлденең тартты. Оның ойынша операдағы Хозенің мінезі «жұмсақтау» көрінеді.
Ал тореодор жігіт Эскамильоның рөлінде қазақтың жарық жұлдызы, жақында үлкен іріктеуден өтіп, Рим опера театрына келісімшартпен қабылданғалы жатқан Сүндет Байғожин, талантты солист Талғат Мұсабаев, Арменияның халық әртісі Барсен Туманян ойнайды. Нәзік жанды шаруа әйелі Микаэланың партиясын Майра Мұхамедқызы, Салтанат Ахметова, Әлфия Кәрімова секілді нағыз майталмандар нақышына келтіре шырқайды.
Дәулескер дирижеріміз Алан Бөрібаевтың айтуынша, өнбойы өнер жауһарларының жиынтығынан тұратын «Кармен» операсы астаналықтардың атақ-даңқын алыстарға жаятын секілді. Мұндай кесек туындыны тапжылмай отырып тамашалаудың өзі бір ғанибет. Сахнадағы керемет көріністерге үздіге көз тіккен көрермен үш сағаттың қалай тез өте шыққанын білмей қалады.
...Шынымен солай екен. Шымылдық ашылғаннан шырайлы көріністерге арбалып, тамаша музыкаға құлақ құрышын қандырған қалың көпшілік ойын біткен соң да әдемі әсерден арыла алмай, сыртқа қарай көтеріңкі көңілмен беттеп бара жатты.
Талғат БАТЫРХАН,
«Егемен Қазақстан»
