Жиынға Джавахарлал Неру атындағы университет профессоры Кришан Лобиял, Варшава археологиялық институтының өкілі Михал Адамиак, мәшһүртанушылар, Дихан Қамзабекұлы, Жантас Жақыпов бастаған филология, тарих, философия, лингвистика салаларының ғалымдары қатысты.
Негізі университетте 2004 жылдан бері Мәшһүртану ғылыми-тәжірибелік орталығы қызмет етуде. Мәшһүр Жүсіп шығармаларының 20 томдық жинағы, энциклопедия аталған орталықтың ұйытқы болуымен басылып шықты.
Бұған дейін облыс орталығында «Ұлы Дала мұрасы: тарих, тұлға, тағылым» атты тағы бір тарихи-ғылыми жиын өткен-ді. Ол жиынның басты тақырыбы өз заманының ұлы тұлғалары атанған Бұқар жырау Қалқаманұлы, атақты Мұса Шорманов, ғұлама Мәшһүр Жүсіп, әнші, композитор Естай Беркімбайұлы, Сұлтанмахмұт ақынға арналған болатын. Бұл ретте ұлы бабалардың мерейтойларына орайластырған «Көне ғасыр күмбірі» атты республикалық байқауға еліміздің әр өңірінен жыршы-жырау, термешілер келгенін айта кеткен жөн.
Конференциядан бөлек, облыс әкімдігінің қолдауымен Мәшһүр Жүсіптің 20 томдық шығармалар жинағы цифрлы форматқа көшті. Ақын Сұлтанмахмұттың Торайғыр ауылындағы музейі күрделі жөндеуден өтіп, қажетті жабдықтармен қамтамасыз етілді.
Ал университетте өткен «Мәшһүртанудың ғылыми негіздері – «Мәңгілік ел» ұлттық идеясы» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция осы рухани шараларды әрі қарай жалғастырды. Оқу орнының ғылыми кітапханасы сирек кітаптар қорындағы ғұламаның рухани-тарихи мұрасы бойынша кітаптар көрмесін ұсынды.
Бұл күннің тағы бір ерекшелігі, аталған оқу орнындағы Педагогика факультетіне қарасты «Ж.Аймауытов атындағы этнопедагогика және білім берудің инновациялық технологиялары» ғылыми-тәжірибелік орталығында «Мәшһүр Жүсіп әлемі» атты балаларға арналған бөлім ашылды.
Профессор Еңлік Жұматайқызының айтуынша, бөлімге қойылған кітаптардағы ертегілер Мәшһүр Жүсіп шығармаларының негізінде жазылған. Ертегілердің авторы Еңлік апайымыз балаларға арналған көрнекі әңгімелер мен ертегілер жинағы шығармашылық ізденіспен жазылғанын айтып өтті. Кітаптардағы ертегілердің иллюстрациялық суреттерін оқу орнының сәулет-құрылыс факультетінің студенттері жасағанын да айта кеткеніміз жөн. Ғылыми жиын барысында Мәшһүр Жүсіптің мол мұрасын насихаттау мен зерттеуге үлес қосқан ғалымдар оқушылардың мектеп қабырғасында жүріп ғылыми жұмыспен айналысуының маңыздылығына ерекше тоқталды.
Айталық өңірдегі «Ертіс дарыны» қосымша білім беру оқу-әдістемелік орталығының директоры Ғаждембек Тұрсыновтың айтуынша, халықаралық дәрежеде өткен осы ғылыми жиында университет ректоры Гауһар Ахметова марапаттаған оқушылар жыл сайын ұйымдастырылатын «Мәшһүр Жүсіп оқуларына», биыл «Мәшһүр Жүсіп: өмірдің философиялық мәні, ізденістері» атты
Х аймақтық зияткерлік конкурсқа қатысқан. Ғұламаның мұрасын зерттеуде аталған орталық ауыл, қала ұстаздарымен бірге оқушыларды он жыл бойы дайындап келеді.
Өңірдегі оқу орындарының рухани-тарихи ғылыми танымдық бұл жұмыстары әрине келер ұрпақтың қолына тиіп, көздері түсер, оқып білім алар деген мақсаттан туған шаралар деуге болады.
Жиынға қатысқан ғалымдардың айтуынша, Мәшһүр Жүсіптің идеялары уақытқа бағынбайды, бүгінге дейін өзекті. Шетелдік ғалымдар да Мәшһүр Жүсіп феноменін зерттеуде біршама жұмыстар істеп жатқанын айта кеткен дұрыс. Осы сияқты алдағы уақытта қазақ жерінің ұлы ғұламаларының еңбектерін шет тілдерге аударып, қазақ мәдениеті мен әдебиетін әлемге насихаттау жұмысы қолға алынады.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан»
ПАВЛОДАР