Ақпарат кеңістігіндегі міндеттер айқындалды

2016 жылдың қорытындысы қандай?

Кеңейтілген алқа отырысын­да өткен жылдың жұмысын қорытын­ды­лаған Ақпарат және коммуникация­лар министрі Дәурен Абаев мемле­кет­тік газеттердің жұмысына тоқтал­ды. «Баспа басылымдарын дамыту жұ­мыстары шеңберінде 2016 жылы «Егемен Қазақстан» және «Казах­станская правда» газеттерінің редизайны жасалды. Қазіргі күні бұл газеттер толықтай түрлі-түсті форматта жарық көруде. Басылымдардың бет-бейнесі заманға сай өзгертіліп, сонымен қатар, сайттары да жаңғыртудан өткізілді», – деді Д.Абаев.

Баяндама барысында министр былтыр мемлекеттік телеарналардың жаңартылғанын да атап өтті. «Kazakh TV» және «Білім және мәде­ниет» арналары «Kazakh TV» ортақ брендімен біріктірілді. «24.kz» теле­арна­сының ребрендингі жүргізілді. Оның тұжырымдамасы мен хабарлан­дыру желісі қайта қаралды. «Каzsport» телеарнасы хабарландыруды НD форматында бастады. «Қазақ­­стан» РТРК өңірлік желісінің жұмы­сы күшей­тілді – контентті толтыру проце­сі орталықтандырылды, хабарлан­ды­рудың жаңа форматтары енгізілді», – деді министр.

Сонымен қатар, ол өңірлік телестудияларды техникалық жаңарту жоспарланғанын айтты. Осы мәселелерді көтерген министр жалпы отандық телеарналарға халықтың не себепті көңілі толмайтынына да тоқталды. «Біз жүргізген социологиялық сауалдамаларға сәйкес, жарнаманың тым көп болуы, өңірлік контенттің жоқтығы, Қазақстан туралы танымдық телебағдарламалардың жетіспеушілігі және қазақстандық те­ле­арналарда кәсіби журналистер дең­гейінің төмендігі халық наразы­лығын туғызатыны анықталды. Біздің телеарналарға осы жайында ойланып, қажетті іс-шаралар жүргізу қажет», – деді Д.Абаев.

Қауіпті 110 мың материал жойылды

2016 жылы 150 мыңнан астам ақпараттық материалға қатысты 500 ескерту хаты жолданған. Нәтижесінде, меншік иелері терроризм мен діни экстремизм, зорлық-зомбылық пен суицид идеяларын насихаттау белгілері бар құқыққа қайшы 110 мыңнан астам материал жойылған. Министрдің айтуынша, мұнан бөлек, 31 мыңнан астам ақпараттық материалға қатысты ұйғарым шығарылыпты. Оның 26 мыңнан астамы зорлық-зомбылық пен суицидті насихаттау мазмұнында болған. Сот органдарына 164 сілтеме мен интернет ресурсқа қатысты 17 талап-арыз беріліп, сәйкесінше шешім қабылданған.

Жиында белгілі болғандай, Ақпарат және коммуникациялар министрлігі құ­қыққа қайшы контенттермен кү­рес­­те шетелдік жетекші әлеуметтік же­­­лі­­­лер­­мен және іздеу қызметтерімен ты­ғыз ын­тымақтастықты жолға қойған. «Министрлік заңнама талап­тары­ның сақталуын қадағалау үшін ақпа­раттық алаңға мониторингті тұрақты негізде жүргізеді және бұл соңғы уақытта барынша өзекті бола түсті. Құ­қық­қа қайшы контент көлемі бұрын-соң­ды болып көрмеген ауқымға ие болды. Бұл ретте, біздің азаматтарға, әсіресе, жасөспірімдер мен балаларға дес­труктивті ықпалды ескермесе бол­майды. Мұны өздеріңіз де жақсы біле­сіздер», – деді министр.

Толыққанды ақпарат беруден қашпау керек

Д.Абаев бүгінде мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың ашық ақпаратты жариялау жағы ақсап тұрғанын жеткізді. Оның айтуынша, министрлік жүргізген мониторинг барысында орталық мемлекеттік органдардың ішінде Энергетика министрлігі, Әділет министрлігі, Инвестициялар және даму министрлігі, бұрынғы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі ресми сайттарында толыққанды ақпарат бар екені анықталған. Ал жергілікті атқарушы органдардың ішінде Шығыс Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан, Алматы облыстарының порталдары алда тұр. Осыған орай, министр «Ақпарат туралы» Заң күшіне енгелі бері біршама өзгерістер байқалса да, ашық ақпаратты ресми сайттарда жариялау жұмысы әлі де ақсап келетінін айтты. Бұдан бөлек, мемлекеттік органдар өз сайттарын ағылшын тілінде жүргізуге асықпайтындығы да сөз болды. Ал бұл өз кезегінде олардың жұмысына шетелдік сарапшылардың баға беруіне кедергі келтіреді.

Egov.kz «Үздік мобильдік үкімет қызметі» сыйлығына ұсынылды

Кеңейтілген отырыс барысын­да өткен айда Біріккен Араб Әмір­лік­тері­нің Үкіметі еgov.kz мобильдік қосым­ша­сын «Үздік мобильдік үкімет қыз­меті» сыйлығына ұсынғаны белгілі болды. Министрдің айтуынша, бүгінде «элек­трондық үкімет» инфрақұры­лымы арқылы 761 электрондық қызмет жүзеге асырылуда.

Бұл еgov веб-порталының 240 электрондық қыз­меті, электрондық рұқсат етілім бойын­ша 86 қызмет түрі мен 435 элек­трондық шешімнің берілуі. «2016 жылы портал арқылы 41 млн қызмет түрі жүзеге асырылды. Сонымен қатар, мобильдік қосымша арқылы да жұ­мыстар іске асырылуда. Қазіргі таңда аталмыш форматта қызметтің 83 түрі бар. «Азаматтарға арналған үкімет» мемкорпорациясы бірыңғай қол­же­тімділік нүктесі арқылы қызметтің 77 пайызын ұсынып отыр. 2016 жылы Мемлекеттік корпорация 36 млн қызмет түрін ұсынды», – деді Д.Абаев.

Интернет қолданушылар саны артты

Қазіргі заманғы телеком­муни­кациялық инфрақұрылымды құру қорытындысы бойынша 2016 жылы интернет қолданушылардың саны 72,9 пайызға жеткен. Бұл көрсеткіш Қа­зақстанды Жаһандық бәсекелестіктің индексі рейтингісінде 41-ші орынға шығарды. Ал қазір Қазақстанда 3G және 4G желілері белсенді дамып келеді. Олардың саны 14,2 млн-ға жеткен. 2017 жылдың соңына таман 4G желісімен барлық аудан орталықтарын қамту жоспарланып отыр екен.

2016 жылы республикалық бюджетке 72 млрд теңге радиожиілік саласы бо­йынша кіріс түскен. Министр айтып өткендей, қала мен ауыл арасындағы «цифрлық тең­сіз­дікті» төмендету мақсатында министр­лік 2020 жылға дейін 3 мың ауылды оптикалық-талшықты байланыс же­лі­сімен қамтуды жоспарлап отырған көрінеді.

2017 жылға қандай міндеттер жүктелді?

Ақпарат және коммуникациялар министрі 2017 жылы мемлекеттік баспасөз құралдарының алдында тұрған бірқатар міндеттерге тоқталды. «Ең алдымен сараптамаға, талдау материалдарына көптеп орын беру қажет. Өздеріңіз білесіздер, бүгінгі күні ақпарат өте тез таратылады. Сондықтан, сол ақпараттар мазмұны мен сараптамасына сай болуы тиіс.

Тағы бір міндет – шет елдерден фрилансерлер тарту жолдарын қарастыру қажет. Сонымен бірге, шет елдің талдаушы мамандар пулы мүмкіндігін мейлінше тиімді пайдалану керек», – деді Абаев. Сонымен қатар, министр телеарна мен радионы дамыту бойынша жұмыстардың бірнеше басымдықтарын атады. Бұл ретте, ол, ең алдымен, отандық сериалдардың шетелдік сериалдармен салыстырғанда бәсекеге қабілеттілігін арттыру қажеттігіне тоқталды.

2017 жылы коммерциялық телеарна­лардағы сериалдық өнім санын арттыру жоспарлануда. Сериалдар негізінде кино прокаты қызметін іске асыру үшін толықметражды киноленталар жасалатын болады. Сондай-ақ, KPI жүйесін енгізу арқылы телерадиоарналар қызметкерлерінің біліктілігі мен кәсібилігін арттыру, персоналды конкурстық іріктеуді жетілдіру және кадрлар резервін қалыптастыру талап етіледі. Тағы бір басымдық ретінде министр осы жылдың мамыр айында ашылатын «Ел арна» телеарнасын атады.

«Ресурс қазақстандық көркем және деректі фильмдерді, сериалдарды көрсетеді. Жоба отандық кинематографты дамытуға, жаңадан бастаған режиссерлер мен тәуелсіз киностудияларды қолдауға, сондай-ақ халық сұранысын қанағаттандыруға бағытталған», – деді министр. Бұдан бөлек, еліміздің шекара маңы аймақтарында мемлекеттік радиоарналардың жұмыс істеу сапасы және қамтылу аймағы ұлғайтылады. Сондай-ақ, телеарналарды HD форматына көшіру жұмыстары жал­ғас­тырылады. Осы жұмыстардан кейін ғана же­текші әлемдік ресурстармен шы­найы бәсекеге түсетін боламыз.

Д.Абаев тағы бір басымдық ре­тін­де биылғы жылы сандық эфирлік теле­таратуды енгізу аясында 244 радио­те­левизиялық станса салынып, пай­далануға берілетінін атады. Министр­дің айтуынша, жылдың соңына дейін Қазақстанның бірқатар облыстарында сандық таратуға толықтай көшу жос­парлануда. Соңында министр Ақпарат ко­ми­тетіне БАҚ саласындағы мемлекеттік саясат департаментімен бірлесіп, барлық шараның сапалы орындалуына бақылау жүргізуді тапсырды.

Гүлнұр Қуанышбекқызы,

«Егемен Қазақстан»