Бала кезден санамның қалтарысында қалып қойған сол оқиғаны ұмыта да бастағандай екенмін. Кейінгі жылдары Республикалық музыкалық корей театры Дулат Исабековтің драматургиялық шығармасының желісімен «Мұрагерлерді» сахналап жүр.
Драматургиясы төрт аяғынан тең тұрған Исабековтің қай пьесасы да осал болып көрген емес. Бірақ өзегі мықты материалды ойнатуға, қағаздағы дүниені қан-сөлімен тірілтуге актердің шеберлігі, режиссер сұңғылалығы ауадай қажет. Біреуі ақсаса ұжымдық еңбек зая кетті, көрерменіне жетпеді деп есептей беріңіз. Әрине бұл белгілі қағидат қой. Дегенмен мен «жек көретін актерімді» тағы да тапқан сияқтымын.
Осы «Мұрагерлерде» театр сыншылары мен көрермендер үшін қызу пікірталас тудырған Сызғановты сомдаған Роман Цойдың ойыны болды. «Ойнаған» демей, сомдаған деп отырғанымыз Мәдениет қайраткері Роман Цой расында да оңбаған, арсыз жанның бейнесін соншалықты сендіріп суреттегеннен болар, кейбір көрермен спектакль соңында актерға келіп: «Сізді өлердей жек көріп отырдық» дегенін естідік. Актерді қарапайым көрермен ғана емес, мүйізі қарағайдай қазақтың атақты жазушылары да соншалықты «жек көріпті». Пьесаның премьерасынан кейін өнертанушылар басты рөлдерді ойнаған актрисаларды емес, жалғызілікті кемпірдің үйін әйелімен қосылып тартып алған жолсеріктің ойынын көпке дейін айтып, көпке дейін талқылаумен болды. Шеберліктің шыңы осы, адамға емес қағазға сенетін қоғамда кейуананы зар еңіретіп, өмір бойы тұрған, әрбір кірпішін өзі қалаған қара шаңырағынан айыруға, обал мен сауапты тәрк етіп, қара басын таптауға шынында да оңбағанның оңбағаны барады емес пе?! Роман Цойдың ойынын алғаш көргенде белгілі театр сыншысы Әшірбек Сығай: «Роман, сен әлі де «добрыйсың». Мұнан да қатігез болу керек. Ондай қадамға баратын адамның бетінде бір түйір де кісілік болмау керек» деп кеңес берген екен. Актер осы ескертпеден кейін, екінші ойынында-ақ тамаша қорытынды шығарып, жұрттың «жағасын ұстатқаны» есте.
Енді бүгінгінің көрермені қазір қандай актерларды «жек көреді»?
Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ
