Бүгінгі таңда қазақ әліпбиін латын қарпіне ауыстыру туралы мәселе шешіліп, жаңа әліпбидің соңғы нұсқасы қабылданғанымен, сарапшылардың кең талқылауын талап ететін басқа да бірқатар практикалық сұрақтардың әлі де туындап отырғаны белгілі. Мәселен, «Жаңа қазақ әліпбиін тілдің барлық салаларына тез арада әрі тиімді етіп қалай енгізуге болады?», «Көптеген жылдар бойы кириллицада жазылып кеткен мұрамызды аудару үшін қандай ауқымды жұмыстар атқарылуы керек?», «Кириллицадан латынға көшу кезінде пайда болатын мәдени, демографиялық және саяси мәселелер қандай?», «Бекітілген әліпби нұсқасын мемлекеттік органдардың қызметі мен қазақстандықтардың күнделікті өміріне енгізудің тәжірибелік аспектілері қандай?». Міне, осы және өзге де көкейкесті мәселелер дөңгелек үстелде кеңінен талқыланды.
– Осыдан бір ғасырға жуық уақыт бұрын Мұстафа Кемал Ататүрік өз елінде үлкен реформа жасап, түрік әліпбиін араб қарпінен латынға көшіргені баршаға мәлім. Ол кезде де жаңашыл идеяға қарсылық білдіргендердің қатары мол болды. Бірақ ұстанымы нық мемлекет басшысы алған бетінен қайтпай, мақсатын жүзеге асырды. Ататүріктің осы идеясы және ұстанған бағытының дұрыстығын уақыттың өзі дәлелдеді. Осындай қадамға барған Түркия экономикалық тұрғыдан көп нәрсе ұтты», – дейді белгілі әлеуметтанушы, ӘЭСИ-дің «Ішкі саясат және әлеуметтік зерттеулер» бағдарламасының жетекшісі Серік Бейсембаев.
Алматыда өткен жиын барысында Сүлеймен Демирел университетінің «Тіл, мәдениет және коммуникация» ғылыми-зерттеу зертханасының меңгерушісі, филология ғылымдарының докторы, профессор Зәуреш Ахметжанова, «Ақ жол» партиясы төрағасының орынбасары, «Қазақ үні» газетінің басшысы Қазыбек Иса, Ахмет Байтұрсынов атындағы Тіл білімі институтының профессоры, филология ғылымдарының докторы Зейнеп Базарбаева және тағы да басқа ғалымдар мен қоғам қайраткерлері, саясаттанушылар мен сарапшылар өз ойларын ортаға салып, өзекті мәселелерді шешудің оңтайлы жолдарын ұсынды.
Ғалым СҮЛЕЙМЕН,
«Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ