Бүгінгі күні «7 – 20 – 25» бағдарламасының шеңберінде 63 кредит мақұлданып, Алматы, Астана, Ақтау, Өскемен және Орал қалаларында ипотекалық қарыз берілді.
Үстіміздегі жылғы наурызда Мемлекет басшысы Қазақстан халқының әл-ауқатын жақсартуға бағытталған 5 әлеуметтік бастаманы ұсынғанын еске сала кетейік. «Әрбір отбасына баспана алудың жаңа мүмкіндіктерін беру» бастамасын іске асыру шеңберінде Қазақстан Ұлттық Банкі «7 – 20 – 25» жаңа ипотекалық бағдарламасын бекітіп, бағдарламаның операторы болып табылатын «Баспана» арнайы ұйымын құрды. Қазақстандықтарға ипотекалық қарыздар берілетін талаптар бағдарламаның атында бар: кредиттер ең төмен 7%-тік мөлшерлеме, кредиттелетін тұрғын үйдің құнынан 20% мөлшеріндегі бастапқы жарнамен, сондай-ақ 25 жылға дейінгі мерзімге беріледі. Кредиттердің теңгемен берілетінінің маңызы зор, ал қарызды бергенде және оған қызмет көрсеткенде кез келген комиссия алуға тыйым салынған.
«7 – 20 – 25» бағдарламасының бұрын іске асырылған және қазіргі уақытта қолданылатын бағдарламалардан ерекшелігі онда нысаналы мемлекеттік қаржыландырудың болмауында. Бағдарлама кредиттік ресурстардың тез қайтарылуын қамтамасыз ету үшін қор нарығында ұзақ мерзімді ресурстарды тарту есебінен қаржыландырылады.
Бағдарламаға тұрақты табысы бар, меншік құқығында баспанасы және ипотека бойынша өтелмеген берешегі жоқ азаматтар қатыса алады.
Бағдарламаның іске қосылғаны туралы мәлімдей отырып, Ұлттық Банк Төрағасы Данияр Ақышев қарыз алуға үміткерлерде расталған табысының болуы маңызды екенін ерекше атап өтті. Бағдарламаның әлеуметтік сипатына және жеңілдік талаптарына қарамастан, тұрғын үй сатып алуға берілетін қаражат кредит болып табылады, ал кредитке банктік қарыз шартына қатаң сәйкестікте қызмет көрсету қажет.
– Бағдарламада масылдық болжанбайды. Бұл жөнінде Мемлекет басшысы да бірнеше рет айтты. Біз «7 – 20 – 25» бағдарламасы бойынша кредит алатын азаматтар оған бұдан әрі қызмет көрсете алады деп көздеп отырмыз. Кредит алған қарыз алушылар қандай да бір уақыттан кейін оны өтей алмай, проблемалық қарыз алушылар болса және біз халыққа арналған баспана проблемасын шеше отырып, ипотекалық қарыз алушылар проблемасына тап болсақ, жағымсыз жағдай орын алады, – деді Данияр Ақышев Ұлттық Банктің таяу уақытта ғана проблемалық ипотекалық кредиттерді қайта қаржыландырудың ауқымды бағдарламасын іске асыруды аяқтағанын еске түсіріп.
Бағдарламаны іске асыру қазақстандықтардың меншікті баспана алу арманын ғана орындамай, Қазақстан экономикасы драйверлерінің бірі – құрылыс секторына ынталандырушы әсер ететіні күтіледі.
– Бағдарламаны іске асыру көптеген қазақстандық үшін көптен күткен баспанасын сатып алу мүмкіндігін береді, ипотекалық кредиттеу қарқындарын жандандырады және тұтастай алғанда ел экономикасының дамуына оң әсер етеді, – деп атап өтті Ұлттық Банк Төрағасы.
Данияр Ақышев бағдарламаны іске асыру басталғанын, алғашқы кредиттер Алматы, Астана, Ақтау, Өскемен және Орал қалаларында берілгенін атап көрсетті.
Өз кезегінде «Баспана» ипотекалық ұйымының Басқарма төрағасы Қайрат Алтынбеков бүгінгі күні 7 банктің бағдарламаға қатысушы болғанын және тағы да 2 банктің жобаға қатысуға дайындалып жатқанын хабарлады.
– Бүгінгі күні «Баспана» ЦентрКредит Банкімен, Халық Банкімен, Еуразиялық банкпен, Цеснабанкпен, АТФ Банкпен, РБК Банкімен және Тұрғын үй құрылыс жинақ банкімен келісімдерге қол қойды. Сбербанк пен Форте банк бағдарламаға қызығушылық танытып, техникалық жұмыстар аяқталған соң «7 – 20 – 25» ипотекалық бағдарламасы бойынша келісімге қол қоюға дайын. Осылайша, біздің әріптес банктеріміздің дамыған желісін ескере отырып, біз «7 – 20 – 25» ипотекалық бағдарламасы елдің барлық өңірін қамтиды және Қазақстанның көптеген азаматтарына көптен күткен баспанасын алуға көмектеседі деп үміттенеміз, – деп атап өтті Қайрат Алтынбеков.
Ипотекалық ұйымның басшысы бағдарламаның талаптарында сатып алынатын тұрғын үй үшін баға шегі белгіленгенін еске салды. Астана, Алматы, Ақтау және Атырау үшін ол 25 миллион теңгені, қалған өңірлер үшін 15 миллион теңгені құрайды. Нысаналы индикаторларға сәйкес ипотекалық кредиттердің жалпы көлемі 1 триллион теңге болады.
Ұлттық Банк басшысы тұрғын үйдің ең көп құнын шектеу бағдарламаның әлеуметтік бағытына байланысты белгіленгенін атап өтті.
– Бағдарлама алғаш рет тұрғын үй сатып алатын адамдарға бағдарланған. Менің ойымша, ешқашан тұрғын үйі болмаған, оған аса мұқтаж және бірден үлкен пәтерлер немесе үйлер сатып алуға дайын азаматтар бізде соншалықты көп емес. Бұл орайда мынадай қисын бар, мемлекет қолжетімді баспана алу үшін жеңілдік талаптарын ұсынады. Тиісінше, оның бағасы шектеулі болуға тиіс. Екіншіден, бұл бағдарлама әлеуметтік бағдарланбаған жылжымайтын мүлік объектілерін тартуға жол бермеу үшін іске асырылады, – деп түсіндірді Данияр Ақышев.
«7 – 20 – 25» бағдарламасын іске қосу қазақстандықтар арасында үлкен резонанс туғызды: бағдарлама іске қосылған алғашқы екі күнде әлеуетті қарыз алушылардан 4 мыңнан астам өтініш келіп түсті. Халықтың тарапынан жоғары сұранысты ескере отырып, Ұлттық Банк, «Баспана» және әріптес банктер бағдарламаның талаптары туралы ауқымды ақпараттық-түсіндірме жұмысын жүргізеді. Бұдан басқа, «Баспана» www.baspana72025.kz ресми сайтын іске қосты, онда бағдарлама туралы барлық қажетті ақпарат бар. Осы мақсатпен + 7 (727) 227-20-25 тегін нөмірі бойынша тәулік бойы call-орталық жұмыс істеуде. Сонымен қатар қазіргі уақытта «7 – 20 – 25» бағдарламасының мобильдік қосымшасы әзірленуде, ол таяу уақытта App Store және Play Market-те көшіріп алу үшін қолжетімді болады.
Самат МҰСА,
«Егемен Қазақстан»