Ал біздің елімізде денсаулық сақтау саласына лайықты көңіл бөлінуде. Нәтижесінде, адамдардың өмір сүру жасы жыл сайын жоғарылап, саламаттылық салты салтанат құруда. Қазақстанда медициналық қызмет көрсету тегін әрі қолжетімді деңгейде. Әлемнің дамушы елдерімен салыстырғанда отандық дәрігерлердің біліктілігі мен білім деңгейі жоғары талаптан шығып отыр.
Қазіргі күні Алматы облысындағы медициналық қызмет көрсетудің сапасы жыл сайын жақсарып келеді деуге толық негіз бар. Тұтас еліміздегі сияқты облыстың денсаулық сақтау саласын мемлекеттік қолдау дұрыс жолға қойылды. Мұны біздің салаға бөлінген бюджет қаржысының жыл сайын еселеп артуынан байқауға болады. Атап айтқанда, 2017 жылы облыстың денсаулық сақтау саласына арналған қаржы 82,8 млрд теңгені құрады. Оның 74,7 млрд теңгесі республикалық бюджеттен, қалған 8,1 млрд теңгесі жергілікті бюджет қоржынынан бөлінген. Осылайша, өткен жылғы бөлінген қаржы арғы жылмен салыстырғанда 14 процентке көбейді.
Облыста ауруханалар мен фельдшерлік амбулаториялардың ғимараттарына күрделі жөндеу жүргізу мен емханаларды жаңадан салу жүзеге асып жатыр. Қазір барлық аудан орталықтарындағы медициналық нысандар жөнделіп, ауруханалардағы орын жетіспеушілігі шешімін тапқан. Адам санының артуына орай облыс пен аудан орталықтарында балалар емханасы, перзентхана мен көп салалы аурухана жаңадан салынды. Алыс ауылдардың барлығында дерлік дәрігерлік қосын мен жедел жәрдем көлігі қызмет көрсетеді. Алғашқы медициналық көмек көрсету жұмысы тұрғындардың көңілінен шығады.
Таратып айтқанда, бүгінде облыста 811 медициналық мекеме бар, оның 580-і алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсетеді. Жылдың соңына дейін денсаулық сақтау ұйымдары желісінің нормативі және денсаулық сақтауды дамытудың бірыңғай перспективалық жоспарына сәйкес 24 дәрігерлік амбулатория алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету орталығы, 49 фельдшерлік-акушерлік және 13 медициналық пункттер – дәрігерлік амбулатория болып құрылатын болады. Биыл жалпы сомасы 5,5 млрд теңгеге 18 медициналық нысан салынып, аяқталады. Олардың үшеуі аурухана, алтауы дәрігерлік амбулатория, тағы алтауы фельдшерлік-акушерлік пункт болса және тағы 3 нысан медициналық қызметке лайықталып, пайдалануға беріледі. Мұнан бөлек 5 нысанға күрделі жөндеу жүргізілуде.
Медициналық ұйымдардың материалдық-техникалық базасын жақсартуға жергілікті бюджеттен 72 бірлік медициналық техника сатып алу үшін 3,7 млрд теңге қаржы бөлінді. Жалпы, аймақтағы медициналық техникамен жабдықталу 78,4 проценттен 81,0 процентке дейін жақсарды, санитарлық автокөлікпен қамтамасыз етілуі 86,0 процентті құрайды. Осындай жұмыстардың нәтижесінде өткен 6 ай ішінде жалпы өлім көрсеткіші 3,4 процентке, жарақаттанудан, уланудан және жазатайым жағдайлардан болатын өлім 6,8 процентке және туберкулез ауруынан болатын өлім 45,5 процентке төмендеді.
Әрине Алматы облысында маман дәрігерлер жетіспеушілігі бар. Қазір облысқа 108 дәрігер керек. Әсіресе науқас үшін бірінші кезекте көмекке келетін реаниматолог, неонатолог, гинеколог, педиатрлар сияқты мамандардың орны бос тұр. Кадр тапшылығы облыс орталығынан алыстау жатқан аудандарда анық сезілуде. Біз өз тарапымыздан тәжірибелі дәрігерлердің зейнетке шығуына орай, олардың орнын басатын жас мамандар арасындағы сабақтастықтың жалғасын табуына барынша жағдай жасап жатырмыз. Алайда медицина қызметкерлеріне төленетін жалақының аздығы мен ауылдарда әлеуметтік қолдаудың жоқтығы жоғары білім алып жұмыс іздеген жастардың аудандарға келуіне кедергі болып отыр.
Жалпы, өңірде алғашқы медициналық-санитариялық көмек деңгейінде медициналық көмек көрсету сапасын жақсарту бойынша жұмыс жалғасуда. Өткен 7 айдың қорытындысы бойынша алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсететін жалпы учаскелер саны 1195-ке жетті. Ал емханаларға тіркелген халықтың саны 2004,5 мың адамды құрап, 1 дәрігерге түсетін орташа жүктеме 1928 науқастан келіп тұр.
Дәрігерлердің біліктілігі туралы сөз қозғағанда, облыста күрделі операциялар жасау мен адам өміріне арашашы болудың оң мысалдары көбейгені қуантады. Әсіресе жүрекке операция жасау мен ішкі ағзаларды алмастыру мен обырды хиругиялық жолмен емдеу бағытында әріптестеріміздің тәжірибе алмасуы нәтижелі болып отыр. Жыл басында оңтүстіккореялық хирург, профессор Чжо Хён-Мин Іле аудандық ауруханасында жергілікті дәрігер-хирургтерді операция жасауға үйретсе, жақында республикалық Педиатрия және балалар хирургиясы ғылыми орталығының рентгенохирургі Әзиз Оңласынов Талдықорған қаласындағы облыстық кардиология орталығында отандық медицина тарихында алғаш рет жүрек қалқаншасын ауыстыру операциясын жасаған болатын. Бұл екі мысалдан облыстағы медицина мекемелерінің мүмкіндігі мен дәрігерлердің біліктілігін арттыруға бағытталған еңбектің нәтижесін көреміз.
Жалпы, қазіргідей қоршаған ортаның ластануы мен әлеуметтік факторлардың әсері көбейген шақта денсаулық сақтаудың маңызы одан әрі салмақтанып, озық медициналық қызметке сұраныс көбейетіні белгілі. Ал жетісулық ақ желеңді абзал жандар денсаулық күзетіндегі миссиясына әрқашан адал болып, халық денсаулығын сақтауға аянбай қызмет ете бермек.
Бауыржан ЫСҚАҚ,
Алматы облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы
ТАЛДЫҚОРҒАН
