Технология • 18 Қараша, 2020

Smart сity: шаһар тіршілігі қалай цифрланады?

229 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Индустрия және инфрақұрылымды даму министрлігі көлік, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және құрылыс салаларында «Ақылды қала», яғни Smart сity цифрлы жобаларын іске асыруда. Бұл тыныс-тіршілігі онсыз да қауырт, халқы таңның атысынан күннің батысына дейін тыным таппайтын шаһарға қандай өзгеріс әкелмек?

Smart сity: шаһар тіршілігі қалай цифрланады?

Тұрғын үйлердегі электронды жобалар

Индустрия және инфрақұ­рылымды даму министрлігінің хабарлауынша, аталған мемле­кеттік орган қазір отандық ІТ-компаниялар мен жергілікті атқарушы органдардың арасында тұрғын үй қорының про­цестерін автоматтандыратын дайын ІТ шешімдерді масштабтау бойынша диалог құруда. Со­ның нәтижесінде, пәтер иелері копе­ративтерімен, басқарушы ком­паниялармен қарым-қаты­насты оңтайландыру үшін мо­бильді қосымшалар және басқа құралдар енгізілуде. Мысалы, Top ksk, E-ksk, BIG (BI clients), E- knot, Ақылды үй, Интегро сынды қосымшалар бар. Элек­тронды ТКШ, Тұрғын үйлерді электронды паспорттау, сондай-ақ мүлік иеле­рінің бірлестігі сияқты жобалар қазірдің өзінде қолданысқа енген.

Осы құралдардың көмегімен тұрғындар басқарушы ком­пания­ға байланысты әртүр­лі мәселелерді шешуге, тұрғын­дармен кездесу өткізуге өтініш беру, дауыс беру, түр­лі апаттар жайлы не болмаса жарық, су, байланыс сынды қа­жет­тіліктердің уақытша тоқтап қалуы туралы хабарламалар алуға, басқарушы компанияның қызметі туралы есептер алуға және басқа да ақпараттарға тез арада қол жетізе алады.

Осыған ұқсас шешімдерді отан­дық IT-компаниялар елі­міздің 16 аймағында (14 182 үй және 482 544 пәтер) жүзеге асыр­ғанын айта кету керек. Бұл жаңалықтар қарқынды түрде қанат жайып келеді.

 

Инженерлік желілерді цифрландыру

Министрлік әкімдіктермен бірлесіп аймақтық геоақ­параттық жүйелерді (АГАЖ) пайдалана отырып, салынған аймақтардың инженерлік ин­фрақұрылымы туралы дерек­терді цифрландыру және тол­­тыру, сондай-ақ оларды қала­кадастр базасына жіберу бо­йынша жұмыстар жүргізуде.

АГАЖ техникалық дайын­дығы бойынша үш көшбасшыға Ақ­төбе (87,2%), Атырау (85%) және Алматы (83,6%) облыстары кірді.

Батыс Қазақстан және Ал­маты облыстарында АГАЖ тестілік интеграция жүзеге асырылды. 15 аймақ мемлекеттік қала кадастр жүйесімен интегра­циялануға техникалық жағынан дайын.

 

«Ақылды» жылу мен су есептегіш

Соңғы бірнеше жылдың бедерінде республика бойынша тұрғын үйлерге «ақылды» жылу есептегіш пен су есепте­гіш құрылғыларды орнату жұмыс­тары қарқын алды. Бұл, әсіресе жаңадан салынған тұрғын үй нысандарына қатысты деуге болады.

Индустрия және инфрақұ­рылымды даму министрлігінің баспасөз қызметі:

– Еліміздің 13 аймағында көп қабатты тұрғын үйлердің дерек­терді қашықтан жі­бере отырып жылу есеп­те­гіш құрылғылармен жаб­дық­талу деңгейі 50%-дан асады. Төрт аймақта «ақылды» су есептегіштерімен жабдық­тау деңгейі 70%-дан асады, Шым­кент қаласы – 100%, Алматы қаласы – 93%, Нұр-Сұлтан – 93%, Ақтөбе – 72% қамтылды деуге бо­лады. Мұндай көрсеткіштерге бас­қа аймақтарда қол жет­кізу бо­йын­ша жұмыс жүргізілу­де, қар­жы­ландырудың жеңіл­детілген шарт­тары енгізілді, – деп хабарлады.

 

Жолақы төлеудің электронды жүйесі

Қоғамдық көлікте жолақы төлеудің электронды жүйесі ең алғаш Алматы қаласында бас­тау алғаны белгілі. Одан кейін елордаға осы жаңалық енгізіліп, кейін өзге де ірі қалаларға жа­йыла бастаған-ды. Бүгінгі таңда облыстық және республикалық маңызы бар тоғыз қала – Нұр-Сұлтан, Алматы, Көкшетау, Атырау, Ақтау, Қызылорда (іші­нара), Тараз, Қарағанды (пилот­тық) және Шымкентте енгі­зілді.

Министрліктің баспасөз қыз­­меті хабарлағандай, жыл со­ңына дейін жүйені тағы бес қалада (Талдықорған, Павлодар, Өс­кемен, Ақтөбе, Қостанай) іске қо­су жоспарланып отыр.

 

Қоғамдық көліктің диспетчерлік қызметі

Жаңа жүйе Қазақстанның 12 аймағында енгізілді. Жоба Түркістан (50%) және Қызылор­да (27%) қалаларында ішінара жү­зеге асырылған.

Қарағанды мен Өскемен қа­лаларында іске асыру сатысында. Ақтөбе қаласында опе­ратордың ауысуына байланыс­ты жүйе уақытша тоқтап тұр.

Мобильді қосымшалар 12 ай­мақта қолданылады, бұл халық­қа барлық қалалық қоғам­дық көлік­тердің қозғалысын нақты уақыт ре­жімінде бақы­лауға мүм­кіндік береді.

Жалпы, Smart сity жобасы­ның мақсаты қала тіршілігін ха­лыққа барынша тиімді етуге, жай­лылықты арттыруға, қауіп­сіз­дікті күшейтуге, сонымен қатар қор­шаған ортаның қауіп­сіздігін қамтамасыз етуге бағытталады.