Жәнібек ӘЛИМАН
Жәнібек ӘЛИМАН«Egemen Qazaqstan»
210 материал табылды

Әдебиет • 12 Қыркүйек, 2023

Бір нәзік сәуледен басталған...

«Өңімде ме еді, түсімде ме еді?» деп майданнан Қасымның дауысы естілгенде елеңдемеген құлақ аз көрінеді. Майдан хаттары, ұрыс даласынан жеткен рухқа толы жазбалар, мөлтек сырлар кімдердің назарын аудармаған? Ол кезде қазіргідей тоқшылық жоқ, кеуделерді кекірттік алмаған. Бір-біріне сүйенісіп өмір сүрген тағдырлардың жан сарайында мейірімнен басқа не болсын? Сондай сынық көңіл, жетім жүрек жандардың көкірек көзін ашып, болмашы болса да сәуле түсіріп, шуақ шашқаннан артық не қасиет керек?

Кино • 10 Қыркүйек, 2023

Сақ-сақ күлкі...

Ілияс Жансүгіровтің «Құлагер» поэмасының желісімен түсірілген режиссер Болат Мансұровтың «Құлагер» фильмінде небір сұмдықтар орын алмай ма? Жамбы атам деп жалп еткізіп сұңқар яки бір құс атып түсіргенді жорыған Бағдаттан келген дәруіш дейсіз бе, үнемі жырқ-жырқ етіп алысып үретін сайқымазақ па, әйтеуір көп-ақ.

Басылым • 06 Қыркүйек, 2023

Өнегелі өмір өрнегі

Әркім жақсылық пен жамандықтың қай-қайсынан болсын ой түйіп, қорытынды шығарып, оң қа­дамға иек артса, қо­ғамдық даму қа­рыш­­тайтынына се­ніп өмір сүру үшін де үлкен жүрек иесі болу керек шығар. Баспадан («Фо­лиант») биыл ғана шыққан, тіпті сия­сы кеуіп үлгермеген «Әркімнің жолы – әртүрлі сапар» атты кітапты бір қарап шыққанда солай ойладық.

Ахмет Байтұрсынұлы • 05 Қыркүйек, 2023

Төрт тілде шыққан таңдамалы мұра

Ана тіліміз Абайдан Ахмет Байтұрсынұлына аманатталып, ұлт ұстазы төрт құбыласын тең етіп, тіл білімін негіздеп, жазу емлесін қалыптап, мінекейіңіз деп бізге ұсынып кетті. Былтыр Ақаңның 150 жылдық мерейтойы аясында Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығының ұйымдастыруымен таңдамалы шығармалары алғаш рет төрт тілде басылып шықты. Атап айтқанда, түрік, ағылшын, орыс тілдеріне аударылды. Мұндай орасан еңбекті қолға алып, абыроймен атқарып шыққан аталған орталықтың өкілдері және аудармашыларымен аз-кем сөйлескен едік.

Әдебиет • 03 Қыркүйек, 2023

Махаббаттың мәуелі бәйтерегі

Абайдың «Сен мені не етесің?» деп басталатын өлеңі бар. Бұл туралы небір сыншы, ақын-жазушылар қалам тербеді. Солардың арасынан бізге ұнайтыны – Таласбек Әсемқұловтың «Абайдың ұлы жұмбағы» мақаласы. Онда хакімнің өлеңін «тәпсірлеген» автор сүйе алмаған жүректің жан азабын айтады.

Мәдениет • 24 Тамыз, 2023

Шартарапқа шырқаған...

Әр туындының дүниеге келуі, алғаш айтылуы немесе оқылып, орындалуы, ел ішіне таралуы, автордың иелігінен «ауа жайылып» шығып, жеке дара ғұмыр кешуі өз алдына бөлек әңгіме. Әңгіме, повесть, тіпті роман, поэмаларға арқау болып жататындары да аз емес. Тууы, өмір сүруі бар да ондай жауһар дүниелер өміршең. Тіпті авторы ұмытылып кет­­кен қаншама өлең халық әні ре­­тінде орындалып жүр­ге­нін жақ­сы білеміз.

Әдебиет • 15 Тамыз, 2023

Мәңгі жұмбақ

Мұхтар Мағауиннің «Өмір жыры» хикаясы кімге болсын әсер етпей қоймайтын шығар, сірә. Тілінің жатықтығы, бәлен-түген демей-ақ қоялық, оқиғаларының тартысты, табиғилығы, жанға жақындығынан болса керек. Сәулелі сезімге оранған сәт­те­рінде кім де болсын кешетін күй ортақ. Самал қай жағыңнан соғып, қалай тербейді?..

Қоғам • 11 Тамыз, 2023

«Сәулесі бар ұрпақ» насихаты

Біз жиі қолданатын темірқазық жерде де, көкте де бар. Қазақ темірді ұштап, жерге қағып, ат арқандайды. Дүниені атқа тақымын ерте тигізгендер билеген ертеректе... Көктегі темірқазық жұлдызы жарқырап тұрмаса, түнде адасасыз.

Тарих • 07 Тамыз, 2023

Ана жанының дірілі

Америкадағы «Бостандық мүсі­нін» білмейтін адам аз шығар. Француз мүсіншісі Фредерик Огюст Бартольдидің жұмысы. Аталған ескерткішті 1876 жылы Франция АҚШ тәуелсіздігі дек­ларациясының жүз жылдығы­на сыйға тартқанымен, ескерткіш тек он жылдан кейін салы­нып біткені туралы дерек бар. «Әлем­ге жарық шашқан бостандық» атты ескерткіштің халық аузында «Нью-Йорк пен АҚШ символы», «Бейбітшілік және демократия символы», «Бостандық әйелі» секілді бейресми атаулары жетіп артылады. Алайда осы топырақтың байырғы төл тарихынан, үндістерді қалай қырғынға ұшыратқанынан хабардар, тіпті ол туралы көркем дүниелерді оқыған адам бұл мүсінге қарап тұрып қалай ойлануы мүмкін?

Әдебиет • 03 Тамыз, 2023

«Айналамыз таниды кейде бізді...»

Футболшылар гол соғады. Шамамен жиырма кісі арбасып, қырық көз, қырық аяқтың арасынан айласын асырып, ала допты алып шығып, қақпаға салу деген... Әлгі жиырманың жанталасы, арбасуы, ақыл-айласы, айбар-сұсы мен мысы – бәрі-бәрін өтіп келгені аз, алдындағы қақпашыны да қапы қалдыру керек. Қас-қағым сәтте оның да есебін тауып, қақпашының бұтының арасынан допты бұлт еткізді делік.