Пабло Пикассоның мына картинасын көріп, қыр қазағы қараптан-қарап «ауырып» қалуы бек мүмкін. Іші қатқан жылқы ма, індет шалған жылқы ма, әйтеуір дімкәс жануар деген мағынадағы сурет. Осының алдында Сальвадор Дали салған жылқыларды көріп, «жануарды осыншама қорлауға бола ма екен? Жылқыға күні түсе бермейтін жақтың баласы болғасын өстиді ғой», деп қойғанбыз. Мүмкін бір шығарманың желісімен асқан қасіретті немесе болмыстың азғындауын көрсеткісі келген шығар, кім біліпті.
Ал Пикассоның мына картинасы сонау бір жылдары жұттан қаусап қалған жылқыларды еске салды. Қайбір жылдары еліміздің батыс аймағындағы көтерем жылқылардың суреті мен бейнесі желіні алып кетіп еді. Сонда бір қанжылағанбыз. Пикассо тіпті көтерем қылғаны өз алдына, ішек-қарнын ақтарып тастапты. Бала күнімде жылқыда жүріп жаманауыз (қасқыр) жарып кеткен биенің үстінен түсіп, ондайға да душар болғаным бар, жаным жабырқап, солық қысқан. Сонда үлкен көк биенің ішін жарып, жылы-жұмсағын жеп кетіпті. Жабағысының сан етінің жарымы салақтап жүр. Жылқыны іңірттеп ауылдың тұсына айдап әкелдім. Ертесіне ит-құс жабағысын да жайратып кеткен екен. Сонда ит-құс алғаш шапқанда, бие құлынын қорғаштап, өзін жазым еткен болып тұр ғой. Өлімге өзін қиып, баласын аман алып қалған. Менің жылқыны үйге айдап әкелмеген шалалығымнан келесі түні құлынды жәукемдепті. Оның да денесі тұтас қалыпты да, ішін ақтарып жепті.
Паблоның туындысындағы мына жануардың көтерем болып, ішек-қарны сүйретілгені өз алдына, алдыға қарай сәл етпеттесе, жерден шығып тұрған үшкір темірге жарылып қалардай. Автор қандай да бір қасіретті, тығырыққа тірелгенді салғанын аңғарамыз. Жылқы емес, шырқыраған шыбын жан деп қараған жөн шығар. Қашып құтылар жол жоқ, жалғыз-ақ көктен көмек түспесе. Танауын аспанға тігіп қойғаны бекер емес автордың. Жаны мұрнының ұшына келді дейді қазақ. Жан алқымға келгенде, жылқы да Құдайдан үмітті. Бәлкім, адамзатқа соны емеурін еткісі келген болар.
