Технология • 24 Сәуір, 2024

ЖИ индексінің есебі

Бүгінде адамзат жасанды интеллект атты жаңа техно­логия­ның өмірімізге еніп жатқанының куәсі болып отыр. Меди­цина, білім, музыка, өнер, қауіпсіздік, қорғаныс салаларынан бас­тап аудио, мәтін аудармасы арқылы тілдік кедергілерді жою­ға дейінгі жан-жақты бағыттарды қамтыған жасан­ды интеллектінің мүмкіндіктері әлемде ғалымдар мен өнертап­қыштардың қызу талқысына түсті. Стэнфорд универ­сите­тінің Адамға бағытталған жасанды интеллект инс­ти­туты 2024 жылдың сәуір айында жасанды интеллект индек­сі­­­нің есебін (Artificial Intelligence Index Report 2024) жариялады.

Сараптама • 24 Сәуір, 2024

Қалдықты реттеудің қисыны

Ірі қалаларда қатқыл тұрмыстық қалдықтардың ұлғаюы халық санының көптігіне тікелей қатысты. Оған қалдықтарды реттеудегі кемшіліктер, қаржыландырудың жеткіліксіздігі қосылып, соңында елдегі экологиялық, санитарлық жағдайға әсер ететіні белгілі. Бұл тұста қоқыс шығару тарифін көтеру сала сапасын қаншалықты өзгертпек?

Инновация • 10 Сәуір, 2024

Жаһандық инновация индексі

Ғылыми-техникалық жаңа­лық­тарды өндіріспен байланыс­ты­­ру, технологиялық үдерісті жасау – кез келген эконо­ми­ка­­ның даму келешегін анықтайтын маңызды фак­тор­­лардың бірі. Мемлекеттің дамуы мен өркендеуі иннова­ция­­лық өзгерістерді экономикамен ұштастыра білуден бас­та­­ла­­тындығы да ақиқат. Аталған бағытта Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымы (WIPO – World Intellectual Property Organization) жыл сайын әлем елдерінің инновациялық даму индексін жариялайды.

Сараптама • 09 Сәуір, 2024

Инвесторды ауыстырғаннан не ұтамыз?

Соңғы кезде еліміздегі үш алпауыт мұнай-газ кен орны – Теңіз, Қашаған және Қарашығанақтың белгілі бір үлесін сатып алу үшін ресейлік инвесторлардың Батыс бұғаттап тастаған миллиардтаған долларды пайдалануы туралы сөз қозғала бастады. Бұл әрине, аса күмәнді әрі қауіпті ұсыныс, десе де мәселеге сәл тереңнен үңіліп көрейік.

Сараптама • 02 Сәуір, 2024

Геральдика: түс пен пішін

Мемлекеттік құрылыс пен ұлттық бірегейлікті қалыптастыру үрдісі символдық жүйені құрумен тығыз байланысты. Нышан­дық белгілердің ең жоғары деңгейіне Елтаңба, Ту және Әнұран сияқты мемлекеттік атрибуттар жатады. Нышандар арқылы мемлекет өзінің жергілікті және әлемдік деңгейде танылуын қамтамасыз етеді. Ресми атрибутика белгілер мен символдар арқылы әлемге оның бірегейлігін және тарихи жолының ерекшеліктерін жеткізеді. Бұл ретте мемлекеттік нышандар жеңіл оқылатын және құндылықтар жүйесіне сай болуға тиіс.

Сараптама • 02 Сәуір, 2024

Ажырасудың «астарлы ақиқаты»

Алдыңғы аптада әлеуметтік желі­лер­де ажырасудан еліміздің әлемде «көшбасшы» екені туралы ақпарат кеңінен тарап кетті. Кейін белгілі болғандай, бұл жалған ақпарат болып шықты. Алайда ішінара шындығы да жоқ емес еді. Ұлттық статистика бюросының мәліметіне сүйенсек, 2023 жылы 128 359 неке қиылып, 44 517 ажырасу фактісі тіркелген. Қалада 33 229 жұп ажырасса, ауылда 11 228 жұп бөлек кеткен.

Сараптама • 27 Наурыз, 2024

Саламатты ұлт – сенімді болашақ

Қазіргі әлемде денсаулық сақтау саласындағы сын-қатерлердің артуы аясында саламатты өмір салты ұғымы барған сайын өзекті және маңызды болып келеді. Бұл – өзімізді күтуге ынталандырып қана қоймай, сонымен қатар ұзақ және сапалы өмірдің кілті.

Сараптама • 13 Наурыз, 2024

Жаһанның әлеуметтік даму индексі

Оқырман назарына The Social Progress Imperative талдау орталығы жариялаған «Әлеуметтік даму прогресі – 2024» (2024 Social Progress Index) есебін ұсынамыз.

Сараптама • 11 Наурыз, 2024

Е-commerce «мінез-құлқы» өзгерді

2019-2022 жылдардағы коронавирус пандемиясы бүкіл әлемде электронды коммерцияның дамуын жеделдетті. Сарапшылардың пікірінше, e-commerce нарығының географиялық шекарасы жоқ. Халықаралық сарапшылардың болжамынша, 2026 жылға қарай B2C жаһандық нарығы 8,2 триллион доллар болады. Қазір ол әлемдік бөлшек сауда айналымының 5,7 трлн доллар немесе 19% деңгейінде (Оңтүстік Кореяда – 28%, Қытайда – 27,2%, Ұлыбританияда – 26,5%, АҚШ-та – 14,6%).