Теміртау қаласында 2020 жылдан бастап қызмет көрсетіп келе жатқан орталық былтыр 25 маусымнан бастап елордада ашылған. Содан бері аз уақыт өтсе де, сұранысқа ие орталықтардың біріне айналған. Оңалту орталығында 13 кәсіби маман жұмыс істейді. Ашылған сәттен бастап жүзден аса бала ем-шара қабылдаған.
– Балаларды оңалту орталығы мүмкіндігі шектеулі балалар мен жасөспірімдерге кешенді оңалту қызметін көрсетеді. Орталығымызда невролог, бобат терапевт, нейропсихолог, психолог, логопед-дефектолог, АВА-терапия, массаж бойынша қызметкерлер жұмыс атқарады. Бізге балалар көбінесе психикалық дамудың кешігуі (ПДК), аутизм диагнозымен келеді. Ата-аналар біздің көмегімізге жүгініп келгенде, алдымен АВА-терапия бойынша 2 сағат бақылау жүргізіледі. Алғашқы сағатында баланың іс-әрекетіне, өзін-өзі ұстауына, сыртқы әсерлерді қалай қабылдайтынына қараймыз. Қалған сағатында ата-анамен сөйлесеміз. Содан соң балаға қалай көмек бере алатынымызды анықтаймыз. Әр маман өз қызметі бойынша балаға талдау жүргізеді. Қай тұсты дамыту қажет болса, ары қарай сол бойынша жұмыс жүргізіледі, – дейді «Бала» оңалту орталығының жетекшісі Азамат Бақытбеков.
Бала денсаулығы бейжай қарайтын нәрсе емес. Өкініштісі, біздің қоғамда әлі де «әкесі бес жасында сөйлеген, ештеңе етпейді» деумен баланың болашағына немқұрайды қарайтындар кездеседі. Бұл туралы орталық психологі Самал Манапқызы айтып берді.
– Бізге әртүрлі жастағы балалар келеді. Сәйкесінше, әр баланың диагнозы әр алуан болады. Менің көмегіме көбінесе аутист балалар жүгінеді. Алғашқыда ата-аналар баласының сырқатын мойындамайды. Қазір қоғамдағы басты қателік – осы. Әрине, әр ана өз баласының дені сау болғанын қалайды. Біз баланың өзін-өзі ұстауынан, іс-әрекетінен диагнозды бірден анықтаймыз. Ата-аналарға аурудың симптомдарын анықтап көрсету арқылы түсіндіреміз. Науқас балалармен 20 жылдан аса жұмыс істеу барысында бала денсаулығының оңалуы маманның мүмкіндігінше ертерек іске кірісуіне байланысты. Яғни сырқатты ерте бастан диагностикалау және оған қажетті емдеу-оңалту шараларын бірден бастап кету – жақсы нәтижеге қол жеткізудің, аурудың асқынуының алдын алудың басты шартының бірі, – дейді психолог Самал Манапқызы.
Бүгінде орталықта тұрақты ем қабылдап жатқан отызға жуық бала бар. Орталықтың тыныс-тіршілігімен танысып жүргенде, жүзіне күлкі үйірілген, көзінде үміт оты қайта жанған бірнеше ата-ананы байқадық. Әңгімеге тартып көріп едік, бәрі бірауыздан орталық мамандарына дән риза екендерін айтты.
– «Бала» оңалту орталығына қызымды әкеліп жүргеніме бір жарым ай болды. 2,5 жасында ПДК диагнозы қойылды. Дұрыс сөйлемейді, ойын дұрыс жеткізе алмайтын еді. Өзінің жасына сай нормативтерді орындай алмайтын. Содан бері арнайы мамандарының көмегіне жүгініп келемін. Кейін осы орталық туралы естідім. Келгенімізге аз уақыт болса да, қызымның дамып-жетілуінде өзгеріс өте көп. Ана ретінде бұған қатты қуанып жүрмін, – дейді ана Жайна Болатбек.
Орталық жұмысын мамандардың кәсібилігімен қатар балаға жасалған жағдайына қарап бағалайтын Ақмарал ханым да ризалығын білдірді.
– Балама оңалту орталықтарын біраз іздестірдім. Көбісінде жағдай жасалмаған, санитарлық тазалық сақталмаған. Сөйтіп, жүргенімде Instagram желісі арқылы осы орталықты таптым. Бізге мамандар 2 сағат кеңес беріп, қандай ем-шара қабылдауымыз керегін айтты. Содан бері міне, 10 күн болды. Нәтиже бар, шүкір, – деді Ақмарал.
Орталық Канада, Ресей, Түркия секілді елдердің тәжірибелі дәрігерлерімен де байланыс орнатқан. Бразилия мемлекетімен байланыс жасап жатыр. Мамандарының кәсібилігін, білімін үнемі жетілдіруді ойлайтын орталық шетелден дәрігерлер алдырып, біліктілікті арттыру курстарын өтіп отырады екен. Мысалы, мамыр айында Ресейден инемен емдеу дәрігері Елена Куликова арнайы келіп, орталық мамандарына курс өтпекші. Ерекше балалардың жаңа қырын ашып, қоғамға бейімделуге септігін тигізіп жатқан орталықтың жұмысы ары қарай жандана берсін демекпіз.
Еркеназ ҚОРДАБАЙ,
Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ студенті
