Дауыс беру – бәрімізге міндет

Кеше Астанада Қазақстан Республикасының президенттігінен үміткер Мэлс Елеусізов өзінің саяси тұғырнамасын ұсынып, таныстырды. Кездесуде ол тұғырнаманың мә­ні мен маңызына тоқталмас бұ­рын, өзінің 20 жылдан астам уақыттан бері саясатпен айналысып келе жат­қанын, осымен екінші рет президенттіктен үміткер болып отыр­ғанын, осы жолғы сайлауда өткен сайлаудағыдай 3 пайыздан астам дауыс емес, халықтың 5 пайыз дауы­­сына ие болудан үміттене­ті­нін айтты. Осы жерде ол саяси тұ­ғыр­намасында келтірілген мәлім­ет­терге қарап, өзінің сайлауға мына­дай мақсатпен түсіп отырғанын бая­н­­­дап берді. Онда М.Елеусізов сай­лауға қа­рапайым азаматтардың мүд­десін қор­ғап, еліміздің байлығын жекелеген адамдар мен топтар ғана емес, барлық азаматтардың көруі үшін түсетінін жеткізді. Одан әрі ол саяси тұғырна­ма­сына тоқталып, оның демо­кра­тия­лық институттарды қорғауға, ха­лық­тар арасындағы достық пен ын­тымақтастықты нығайтуға, жер­­гі­лікті биліктің өзін-өзін бас­қаруына, сот билігінің тәуелсіздігіне, сөз бостандығы мен баспасөздің еркіндігіне, сыбайлас жемқорлыққа қар­сы күрес, ауыл шаруашылығын да­мыту, экономиканы әртараптан­ды­ру, ана мен бала мәселесіне, шағын және орта бизнесті қолдау мен бас­қа да елімізде қордаланған проб­ле­ма­ларға арналғанын айтты. Кездесуде кандидат тұғырна­ма­сында айтылған осы мәселе­лер­ге түсініктеме беріп, олардың әрқайсысына жеке-жеке тоқталып өтті. Мұнда ол алдымен қазіргі өкіметтің шексіз билігіне назар аударып, сот пен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының өзіне сай қызметтермен айналыса алмай отырғанын жеткізді. Одан әрі үміткер қазір сай­лауға халықтың 20 пайызы ғана қатысатынын, ал басқалардың тек үйде билік пен оппозицияға ренжіп отырудан басқа ешнәрсе істемейтінін айтты. Кездесуде осы мәселеге байла­ныс­ты кандидаттан оның себебін түсіндіруді өтінгенімізде, ол жергілікті билік пен мәслихаттың жұ­мы­сының бәрі жоғарыда шешілетінін, олар тек орындаушы органдар ғана екенін, оған еті үй­рен­ген халық өз­дерінің аман-сау­лығын ғана ойлаумен шектелетінін жеткізді. Осы жер­де М.Елеусізов жергілікті ат­қару­шы органда халықтың билігі жоқ­тығын, билік тек жоғарыда ғана емес, қарапайым азаматтардың өті­ніш-тілектерінен де тұруы тиіс екенін тілге тиек етті. «Сондықтан, – деді ол, – әкімдердің бәрі сайлануы керек. Бізде әкімдерді сайлау болмаса халықтың билігі болмайды». Осы­лай дей келіп, ол сот билігін де сайлайтын кез келгенін атап көрсетті. Одан әрі ол саяси тұғырна­ма­сындағы сыртқы саясат пен ұлт­тық қауіпсіздік мәселесі туралы әң­гімеледі. Қазақстан билігінің Ре­сей, Қы­тай және басқа елдермен ұстан­ған саясатын қолдай­тынын, бірақ біздің еліміз үшін негізгі әріптес Ресей Феде­ра­ция­сы болуы керектігін жеткізді. Оның айтуын­ша, біз орыс халқы­мен ежелден бері достық және ынтымақтастықта өмір сүріп келеміз. Ресей хал­қын­дай бізді ешкім және еш жерде қарсы алмайды, керек кезінде қол­ұшын созбайды. Сонымен бірге, ол егер Қазақстан мен Ресей арасын­дағы шекараға әр­бір отандасы­мыз­дың қолына мыл­тық ұстатып қойса да екі ел ара­сын­дағы шекараны күзетуге адам саны жетпейтінін, сондықтан көрші елмен арадағы қауіпсіздікті нығайту үшін бізге Ресеймен әріптестік бай­ла­ныс­ты нығайту керектігін атап өтті. М.Елеусізов экономика, соның ішінде ауыл шаруашылығын, ша­ғын және орта бизнесті дамыту, ауыл­дық жерлерді, ана мен баланы қорғау, мәдениет пен өнер, білім беру, денсаулық сақтау салаларын да­мыту мәселелеріне тоқталды. Кандидат қазір жаһандану және азық-түлік тапшылығы жыл сайын қауіп төндіріп отырған кезде әрбір аза­мат­тың ысырапшыл емес, қанағатшыл болуы керектігін, қанағатшылдықты мәдениетті әрбір адам өзінің бо­йы­на сіңіріп, ауылшаруашылық өнім­дерін өндірумен, жер игерумен ай­на­лысса деген тілек білдірді. Осы­лай деген үміткер бүгінде Қазақстан аумағында Менделеев кестесінде көрсетілген минералды ресурс­тар­дың бәрі бар екенін, бірақ оларды тиімді игере алмай жатқанымызды айтып, болашақта табиғи байлық­тың кейінгі ұрпақтарымызға жетуі үшін оларды қазірден бастап ұқып­ты пайдалануды ұсынды. Кездесуде М.Елеусізов жоғары­да аталған мәселелерді шешу жол­дары саяси тұғырнамасында көрсе­тіл­генін жеткізді. Осы жерде кандидат Қазақ елінің ерте заманнан бері ауыл шаруашылығына икемді және қолайлы ел болғанын, Кеңес Одағы кезінде де аграрлық секторға басым бағыт берілгенін, ал бүгінде сол КСРО кезіндегі совхоз, колхоздар­дың ыдырауының кесірінен халық­тың тек 20 пайызы ғана өзімізден шыққан өнімдерді тұтынып отыр­ғанын атап өтті. Ал басқалары өзге елдерден келіп жатқан өнімдер. Олар­дың арасында адамның денсау­лығына зиянды өнімдер қаншама. Осыған байланысты М.Елеусізов ел­де отандық тамақ өнімдеріне деген сұранысты арттыру саясатын жүргі­зіп, халықты ұшса құстың қа­наты та­латын кең даланы игеруге шақырды. Кездесу соңында кандидат сай­лауға барлық азаматтар қатыспай­тын­дықтан, болашақта «Сайлау ту­ра­лы» Заңға өзгеріс енгізіп, сол құ­жат бойынша азаматтарды сайлауға қатыстыру жолдарын жасау керек деген ұсыныс білдірді. Осы жерде ол соғыс жылдары, адамдардың екі оттың арасында жүрген кездері де сайлауға қатысқандарын еске алып, әрбір өзін патриот санайтын аза­мат­ты сайлауға қатысуға шақырды. Дастан КЕНЖАЛИН.