Назарбаев зияткерлік мектептерінде 2012 жылы «Туған елге тағзым» өлкетану экспедициясы басталған еді. Биыл бұл жоба бірінші рет Астана халықаралық мектебінде ұйымдастырылды. Елорданың 20 жылдығына арналған экспедицияға 40 оқушы қатысты.
Медицина және жол полициясы қызметкерлерінің қадағалауымен жолға шыққан экспедиция мүшелері ең алдымен ерке Есілдің жағалауындағы елорданың қонақжай орындарын тамашалады. Оның ішінде «Отан қорғаушылар» монументі, «Хан Шатыр» сауда-ойын-сауық кешені, «Астана Опера» театры, Бейбітшілік және келісім сарайы, «Астана-Бәйтерек» және барлық мемлекеттік органдар орналасқан Бас алаң іспетті шаһардың көрнекі орындары бар.
Ал «Астана су арнасы» кәсіпорны директорының орынбасары Талғат Бекмағамбетов оқушыларға Су энциклопедиясы мен түрлі тәттілер тарту етсе, мекеменің инженер-технологі Татьяна Смолкова сорғы-сүзгі стансасы мен су құбырларын басқару орталығының жұмысын көрсетті және Су мұражайының директоры Серік Испанов жәдігерлермен таныстырды.
Астанадай алып шаһарды сумен қамтамасыз етіп отырған ауқымды кәсіпорынның жұмысы оқушылар үшін мазмұнды мағлұматқа толы болды. Сондай-ақ мектеп керуені «Цесна-астық» корпорациясының макарон өңдеу зауытында болды. «Цесна-Мак» ЖШС бас директорының кеңесшісі Александр Остриков алқапта жайқалған бидайдың дастарқан басына дайын тағам ретіне келуіне дейінгі өңдеу процестері туралы әңгімеледі. 1969 жылы негізі қаланған кәсіпорын қазіргі таңда Қазақстан мен шетел тұтынушыларына кеңінен танымал, 15 еншілес және серіктестік кәсіпорындарды біріктіріп, елдегі ең ірі 100 кәсіпорын қатарына еніп отыр.
Ал Астана төрінен бой көтерген Этноүйдің табалдырығынан аттаған сәтте құдды көшпелі қазақ тұрмысына сапар шеккендей боласыз. Үй иелері, зергер Берік Әлімбай мен жары Гүлнар Аятбек бабалардан мұра болған әшекейлер, тұрмыс құралдары, көрпе-кілемдер мен ұлттық аспаптарды отыз жылдан астам уақыт насихаттап келеді. Зергердің қолынан шыққан бұйымдар Астанада өткен ЕҚЫҰ саммиті, ЭКСПО сынды ауқымды көрмелерде көпшілік ықыласына бөленді. Жас меймандарға Гүлнар Аятбек және Алия Ахмалишева қазақ халқының көне салт-дәстүрлерін түсіндіріп, дастарқаннан дәм таттырды, ән мен күй тарту етті.
Бұдан кейін Қарағанды қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебіне аялдап, оқу орнының жетекшісі Равиль Якуповпен жолыққан оқушылар одан соң әйгілі ГУЛАГ құрамында болған Қарағанды еңбекпен түзеу лагеріне барды. ХХ ғасырдағы мыңдаған жазықсыз адамдардың қаны мен көз жасына суарылған саяси қуғын-сүргін – тарихымыздың шерлі беттерінің бірі. Әсіресе туған тарихқа тағзым еткен өскелең ұрпақ үшін Долинка ауылында орналасқан «КарЛаг» естен кетпес әсер қалдырды. Жандарын шүберекке түйіп, бастарын оққа байлаған арыстардың сол кездегі жағдайын жан-жүрегімен сезінді. Бұл сапардың саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күнімен қатар келуі де оқушылардың ой-танымына оқшау әсер сыйлағандай.
Экспедиция соңында жер шоқтығы атанған көрікті Көкшетаудың ең әсем, жанға шипалы Бурабай өңіріне баруы балаларды шабыттандыра түсті. Шортанды көлін қоршаған Оқжетпес, Жұмбақтас, Жекебатыр, Бөлектаудың аңыздарына қаныққан балалар Бөлектау шыңына шығып, Бурабайдың тамаша табиғатын, қарағайлы орманын, бір-бірінен мөлдір көлдері арқылы бөлініп жатқан жартасты шыңдарды тамашалады.
Бес күнге жалғасқан мәдени-тарихи және инновациялық нысандарда болған экспедиция оқушылардың туған өлкенің тарихын білуге, ата-бабадан қалған мирасты бағалай білуге, әлеуметтік жобаларды зерделеуге жетелейтіні анық.
Данагүл ДАРИСОВА