Қазақстан, Ресей, Беларусь елдеріне арналған бірыңғай экономикалық кеңістік арадағы қарым-қатынастардың қызу әрі жылдам жүруіне ықпал етуде. Белоруссия елінен келген бір топ делегация Семейде болып, бірқатар келісімдерге қол жеткізген болатын. Атап айтқанда, қала әкімі Мейрамхат Айнабеков пен Могилев қаласының мэрі Станислав Бородавко әріптестік қарым-қатынасты нығайту мақсатында келісімдерге қол қойды. Екі қала кәсіпорындары жағынан бір-біріне ұқсас. Бұл өзара маңызды әріптестіктің қатарына жатады. Семей Ертіс өзенінің бойында орналасса, Могилев Днепрдің жағасында тұр. Екі қалада да тұрғындар саны 300 мыңнан асады. Семей қашанда сауда орталығы болған. Қытайдан 500 шақырымда, Ресейден 150 шақырым жерде орналасқан. Семейдің Минскідегі трактор зауытымен іскерлік байланысы басталғанына бір жылдай уақыт өтті. Биылғы жылдың өзінде жиып, құрастыруға 420 трактор түсіпті. Минск трактор зауыты маркетинг-директорының бірінші орынбасары Валерий Александров Семейдегі трактор жасайтын СемАЗ кәсіпорнында шығарылатын өнімдер сапалы, сондықтан да зауыт Орталық Азияға ауылшарушылық көліктерін шығаратын ірі өндіріс орнына айнала алады дейді. Биыл алғаш рет мыңдаған техника шығарылмақ. Қазір қолда бар үлгіге қосымша жер жыртатын энергиялық қуаттылығы жоғары трактор түрі өндіріске енгізіледі. Беларусь елінің Бобруйск қаласындағы “Агромаш” кәсіпорнының өндіретін трактор тіркемелері мен қосымша жабдықтары СемАЗ-дағылар үшін қызығушылық туғызуда. Осы жабдықтар Семейде де шығарылатын болса онда коммуналдық шаруашылыққа қажетті трактор түрі жасалатын болады. Жол сыпырғыш, қар күрегіштердің тракторға жасақталған түрлері қазіргі заман талабына сай қамтылмақ. Белоруссиядан келген өкілдер бұл жабдықтарды СемАЗ-да шығару үшін қажетті өндіріс алаңдары мен тәжірибелі мамандардың бар екендігіне көз жеткізді. “Беларусь” тракторы Еуропада шығарылатын тракторларға қарағанда бағасы арзан, сапасы жоғары. Мәселен, өткен жылы Минск трактор зауыты 47 мың дана техника түрлерін шығарса, оның 6 мыңы Белоруссияға қалдырылып, қалғаны Ресейге экспортқа шығарылған. Үш елдің кедендік оңтайлы өзгерістері тауарларды алмасу бағытындағы экономикалық зор мүмкіншілік. Әсіресе, кәсіпкерлікке беталғандар үшін бұл оңтайлы жүйе болып отыр. Могилев мэрі Станислав Бородавконың айтуынша, шаруашылық саласында тығыз қарым-қатынаста жұмыс істеу өндірісті ілгерілетеді. Билік орындары әріптестік байланыстың дамуына ықпал етіп отыр. Кәсіпорын жұмысы дегеніміз – бұл қаланың өсіп-өркендеуіне қажетті салықтар. Қолда бар мүмкіндіктерді пайдалану уақыт еншісінде.
Могилевте де қазақтар тұрады, — деді Станислав Бородавко, – олар негізінен Кеңес одағы кезінде әскери борышын өтеп жүріп, содан кейін біржола тұрақтап қалғандар. Олардың барлығының да халдері жақсы. Бело-руссия екінші отандары болып кеткен.
Тағы бір айта кетер мәселе, автобус құрастыратын “DAEWOO BUS KAZAKHSTAN” кәсіпорны осыдан бір жыл бұрын тұралап қалған еді. Қазірде зауыттың цехтарында жұмыс толығымен жалғасты. Ресейдегі жолаушыларды тасымалдайтын көлік құралы ретінде мақұлданған серти-фикатқа ие болу ертеңге деген нағыз сенім. Алғашқы автобустарды Мәскеу мен Том қалалары алыпты. Кедендік одақтың қазіргі шарттары автобус бағасына тиімді болып отыр. Олардың шарты бойынша автобустардың жобасына сәл-пәл өзгерістер енген екен. Кәсіпорын болашақта 120 орындық автобус түрін шығаруды жоспарлап отыр.
Раушан НҰҒМАНБЕКОВА, Семей.