Еркін экономикалық аймақты дамытудың жаңа тетіктері

Форум аясында негізгі мәселе­лер­дің бірі ретінде Қазақстан аума­­ғындағы еркін экономикалық ай­мақ­тағы сауданы жеңілдету жол­дары талқыланды. Сонымен қатар кедендік бақылау бойынша тұрақты жұмыс жүргізудің тетіктерін қарастыруға назар ауда­рылды. Еркін экономикалық аймақтың экономикалық артық­шылықтары мен кедендік ба­қылау рәсімдерін жеңілдету, атал­ған сала­дағы Дүниежүзілік кеден­ ұйымына мүше елдердің тәжірибесі кеңінен сөз болды. 

Жиында сөз алған Қаржы вице-министрі Қанат Баеділов бүгінде елімізде 12 еркін экономикалық аймақ құрылғанын айта келіп, бұл бағытта Қазақстанның өзге мемлекеттерге үлгі етерлік баста­малары бар екенін жеткізді. Со­нымен қатар экономиканың негіз­гі тетігі саналатын еркін эко­но­ми­ка­лық аймақты дамыту үшін елдегі инвестициялық ахуалдың да тартымды, тұрақты, жүйелі екенін айтты. 

Дүниежүзілік сауда ұйымының сақтау және оңтайландыру де­пар­таментінің директоры Анна Б.Хинохоса Қазақстанның халық­аралық сауданы дамыту бойынша атқарған жұмыстарын жоғары бағалап, форум аясында еркін эко­номикалық аймақты дамыту үшін инновациялық жобалардан бас­тап, кедендік бақылау қызметінің заң аясындағы жұмыстары жан-жақты талқыланатынын айтты. 

− Бүгінде көптеген мемлекет­тер күн сайын қарыштап дамыған жаңа технологияларды еркін эко­­­но­микалық аймақты дамыту мақ­­сатына тиімді пайдалануды жү­­зеге асыруда. Оның ішінде сәт­­ті жүзеге асқан жобалар же­тер­­лік. Міне, солардың озық үл­гісін өзара бөлісу арқылы бұл са­­ла­ның ілгерілеуіне мүмкіндік тумақ. Біздің ұйымда 100-ден аса мемлекет кедендік-әкімшілік ба­қы­лау бойынша ортақ жұмыс жүр­гізуде. Соңғы жылдары еркін экономикалық аймақтардағы ке­дендік қызмет саласы бойынша жан-жақты қамтылған тұ­жырымдама дайындалуда. Сол арқылы ЕЭА-ның әлеуеті мен мүмкіндіктері артып келе жат­қанын көріп отырмыз, – деді Анна Б.Хинохоса. Оның айтуынша, Дүниежүзілік сауда ұйымымен жұмыс істейтін елдердегі ЕЭА-ның кедендік бақылау саласында әлі де болса оң шешімі табылмаған мәселелер бар. 

– Еркін экономикалық ай­­мақ­­тардағы кәсіпорындар са­лық­тан босатылады, басқа да кей­бір мәселелерге мемле­кет түсіністікпен қарайды. Де­се де, мұндай мүмкіндіктің со­ңы кә­сіп­орындардың заң бұзушы­лық­тарына әкеледі. Тіпті, контра­бандалық тауарларды осы аймақ­тар арқылы өткізу фактілері тір­келді. Одан бөлек, есірткі тасы­малы, заңсыз ақша бопсалау сынды әрекеттер де тіркелген бо­ла­тын. Сондықтан ЕЭА-ны қа­лып­тастыру, дамытумен қатар, заң­ды белшеден басқан келеңсіз тұс­тарын жою күн тәртібіндегі мә­селеге айналуы тиіс, – деді Дү­­ние­жүзілік сауда ұйымының сақтау және оңтайландыру депар­та­ментінің директоры.

Форумда Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитеті төр­­­ағасының орынбасары Өмірзақ Бе­йіспеков:

− Қазақстан Еуразия кіндігінде, Еуропалық және Азия-Тынық мұ­хиты аймағының Дүниежүзілік кеден ұйымына мүше елдердің то­ғысында орналасқан. Біз екі ірі ай­мақтың кеден әкімшілерінің көптеген өкілдерінің осынау фо­рум­ға қатысып жатқанын жоғары бағалаймыз, – деді. 

Сонымен қатар ол осы жылдың наурызында Дүниежүзілік кеден ұйымының Бас хатшысы Кунио Микурияның Қазақстанға ресми сапармен келіп, Үкімет басшысы Асқар Маминмен кездескенін еске салды. 

Форум барысында еркін эко­но­микалық аймақтың табысты дамуына жаңа серпін беретін өнер­кәсіптер мен аймақтардың ин­фрақұрылымын жандандыру мәселелеріне басымдық берілді.