Өнердің, соның ішінде қолөнердің түрі көп, тіпті заман ағымына сай бұл сала жаңғырып-жетіліп келеді десе де болады. Алайда қазақтың дәстүрлі өнерін, соның ішінде киіз үй жабдықтарына қатысты төлөнерді тасада қалдыру мүмкін емес.
Өкініштісі, қазір ақ, қара түсті өре киіздер мен талдырма басып, оны ойната ойып, мың құбылған оюлы текемет басу, даладан баппен ши суырып, оны еппен аршып, мың бояулы жүнге орап оюлы ши тоқу, ұршық иіру, құрақ құрау, бау-басқұр тоқып, сырғалақ айналдыру, шашақ дайындау – өзге де бағзыдан міні құрымай жеткен ұлттық қолөнермен айналысатындардың жасы қазір 70-тен асып барады. Жастардың бұл дүниелерді жасауға қызығушылығы жоқ емес, тек жалықпай үйрететін жасқа да, өнерге де жанашыр жан болса...
Маңғыстауда бұл жауапкершілікті хас шебер Әуес Сағынаева бастаған аналар өз қолдарына алды. Қаршадайынан ел ішіндегі қолы шебер ана-апалардан іс істеудің қыр-сырына қанығып, ерінбей үйренумен өскен ол өмірін осы салаға арнады. Тынымсыз ұзақ жылғы еңбектің жемісі де аз болмады. Мәдениет саласының үздігі, Қазақстан Қолөнер шеберлері одағының мүшесі, Маңғыстау облысы қолөнер шеберлері одағының президенті, «Алтын оймақ» қолөнерді қолдау қорының жетекшісі Ә.Сағынаева жақында Нұр-Сұлтан қаласында өткен Қолөнер шеберлерінің форумына барып, арнайы шеберлік сағатын өткізді.
Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің және Маңғыстау облыстық мәдениет басқармасының қолдауымен, Маңғыстау аудандық кәсіпкерлер палатасының ұйымдастыруымен Әуес алғаш болып шеберлік сағатын Шетпе ауылынан бастап, қызығушылық танытқан және өз кәсібін ашқысы келген шетпелік 20 қыз-келіншекке тегін кеңес беріп, іс жасауды үйретті. Олар алдымен кереге таңғыш тоқып үйренді, киіз басып машықтанды. Маңғыстау облысында ұмытылып бара жатқан қазақтың дәстүрлі қол өнерін жаңғырту және кәсіпкерлікке баулу аясында өткен шараға Әуес Сағынаевамен бірге Маңғыстау ауданында киіз үй жабдықтарын жасау, ескі қолөнер бұйымдарын қайта жаңғыртумен айналысып жүрген «Асыл қазына» жеке кәсіпкерлігінің басшысы Күміс Қосбай және өңірге белгілі киіз үй жабдықтарын, қазақтың қолөнерін дамытуға зор үлес қосып жүрген шебер Шарқат Төлемісова да қатысты. Үйренгендеріне дән риза болған қыз-келіншектер шеберлерге және Маңғыстау аудандық «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасына шексіз алғысын білдірді.
Жеке кәсіпкер Жанна Аманқұлованың айтуынша, Әуес апаның өзінен қолөнер бұйымдарының қыр-сырын үйрену үлкен мәртебе. Өйткені Маңғыстауда одан өткен хас шебер жоқтың қасы. Ұлттық өнерімізді ұлықтап, оны ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу үлкен игі іс.
– Ұлттық қолөнеріміз – мәдениетіміздің, салт-дәстүріміздің бір бөлігі. Оны кейінгі ұрпаққа мұра етіп үйретіп кету парызымыз деп санаймыз. Өйткені саф өнерді жіті білетін шеберлердің жасы 70-ті алқымдап қалды. Білгенімізді, бойымыздағы шеберлікті жастарға сіңіріп жатқан жайымыз бар. Туризмді дамытқымыз келсе, мәдениетті де ұмытпауымыз керек. Елге келген турист тарих пен мәдениетпен танысқысы келеді. Былтыр жапониялық турист қолөнер шеберлерін аралағысы келді. Енді арнайы орталық құрылса құба-құп, дейді жақсы іске бастамашы болып жүрген шебер Әуес Сағынаева.
Шебердің мақсаты – аналарымыздың шебер ой-қиялының, дүниетаным көкжиегінің кеңдігінің дәлеліндей болған теңдесі жоқ ұлттық қолөнерді жастарға үйрету болса, арманы – арнайы Қолөнер шеберлерінің орталығын құру. Ұрпақтың, ұлттық мұраның қамын ойлап қарбаласқан шеберлердің бұл арманы орындалса, орталықтың халқымызға тән ұлттық өнерді үйретушілер мен үйренушілердің, әсіресе жастардың қызығушылықпен бас қосып, ішінен қазақылықтың иісі аңқып, қолөнер бұйымдарымен жасанған нағыз ұлттық орын болатынына сөз жоқ.
Шетпедегі шеберлік сағатында қатысушылар текемет, алаша тоқу, киіз басу, бау-басқұр, киіз үй жабдықтарын тоқудың жолдарын үйренді. Шара соңында оларға арнайы сертификаттар табысталды. Енді олар өз кәсіптерін ашып, ұлттық өнерімізді дәріптеуіне болады.
Әуес Сағынаева мұндай шеберлік сағаттарын Маңғыстаудың барлық ауылдарында өткізуді жоспарлап отыр.
Маңғыстау облысы