Ел бірлігін бұзуға жол берілмейді

Осыған байланысты арнайы мәлімдеме (мәлімдеме мәтіні жеке беріліп отыр – ред) жасаған Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Үкімет пен тиісті мемлекеттік органдарға шұғыл тап­сырма беріп, азаматтардың қауіп­сізді­гін қамтамасыз етуді тапсырған бола­тын. Оқиға сол күні полиция күші­мен тоқтатылып, жағдай толық бақы­лауға алынды. Қазір онда вице-премьер Бердібек Сапарбаев бас­та­ған Үкіметтік комиссия жұмыс іс­теп жа­тыр. Бүгінде ауылдағы жағ­дай тұ­рақ­талғандықтан, аласапыран­да үй­лерінен кетуге мәжбүр бол­ған тұр­ғын­дар қайта оралып, қауіп­сіздіктері қам­та­масыз етілгені үшін Мемлекет бас­шы­сына ризашылықтарын білдіруде.

Айта кетейік, арандатушылардың әлеуметтік желіде таратқан хабар­ла­маларының кесірінен, аталған ауылда дүнгендер мен қазақтар арасындағы кикілжің жаппай төбелеске ұласты. Өкінішке қарай, оқиға салдарынан материалдық қана емес, адам шығы­ны да болды. Жамбыл облыс­тық полиция департаментінің мәліме­тінше, облыстық Тергеу басқар­масы Қазақстан Республикасы Қылмыс­тық кодексінің 293-бабы, яғни бұза­қы­лық бойынша сотқа дейінгі тергеу жұмыстарын бастады. Қазіргі кезде қақтығысты бастаушылар мен қатысу­шылар анықталу үстінде. Жамбыл облысының полиция департаменті азаматтардан тек ресми ақпаратқа ғана сенуді, қауесеттер мен түрлі жалған ақпараттарды таратпауды сұрап отыр. Өйткені түрлі әлеуметтік желілерде өтірік-расы беймәлім ақпа­раттар мен бейнежазбалардың тарап кеткені белгілі.

Бұл мәселеге Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев айрықша назар аударып, өзінің Twitter-дегі парақ­шасында «Жамбыл облысы Қордай ауданында бұзақылық сипаттағы жаппай төбелес болды. Оны арандатушылар өз пайдасына қолданбақ болған. Полиция жағдайды реттеп, өз бақылауына алды. Қоғамдық тәр­тіпті бұзғандар жауапкершілікке тартылады», деп жазды. Сондай-ақ Президент қайғылы жағдайға жол берген мемлекеттік орган қызметкер­лері мен арандатушылар жауапқа тартылатынын, зардап шеккендерге көмек көрсетілетінін де атап айта отырып, отандастарымызға азаматтық жауапкершілік ұстанымдары үшін ризашылық білдірді.

Қордай ауданында орын алған оқиғаның салдарын жою мақсатында Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасымен Үкіметтік комиссия құрылған болатын. Мемлекет бас­шысының тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасы Премьер-Ми­нистрінің орынбасары Бердібек Сапарбаев бастаған Үкімет комиссия­сы Жамбыл облысына арнайы келді. Бер­дібек Сапарбаев Қордай ауданының орталығы Қордай ауылындағы ауру­ханаға барып, топтық төбелес кезінде зардап шеккен тұрғындармен сөйлесті.

Комиссия төрағасына ме­ди­ци­налық мекемелерге 12 адам­ның жат­қызылғаны, 20 адамның бақылауда екені және емханадан шығаруға әзірлік жүріп жатқаны баяндалды. Сонымен қатар 5 па­циент санитариялық авиация желісі бойынша Алматы қаласына және 1 пациент Тараз қаласына ауыс­­ты­рылған. Барлығына қа­жет­­ті меди­ци­налық көмек то­лық көлемде көр­сетілуде. Жал­пы, медициналық көмек­ке бар­лы­ғы 127 адам жүгінген, оның ішін­де 84 адам тексеруден соң үй­леріне қайтарылған.

 Барлығы заң аясында қарастырылады

Қордай ауданында болған Бердібек Сапарбаев жергілікті ақса­қалдармен де кездесіп, орын алған қақтығыстың негізгі се­беп­тері туралы сұрады. Бұл рет­те Сортөбе ауылының тұр­ғы­ны Арли Мусаров мұның тұр­мыс­­тық кикілжің екенін, қазір жағ­дай­дың тұрақталғанын айта ке­ліп, барлығы да заң бойынша, құ­қықтық сала аясында болса екен деген тілегін жеткізді. Берді­бек Мәшбекұлы аудандағы тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін Президент тапсырмасы бойынша Үкімет комиссиясы Жамбыл облысына арнайы кел­генін атап өтті. «Біз сіздерден, қо­ғам­да беделі бар ақсақалдардан тұр­ғындарға біздің жағдайды объек­тивті тұрғыда анықтау үшін кел­генімізді түсіндірулеріңізді өті­неміз. Кінәлілер жазасын тартады. Барлық зардап шеккендерге қажетті медициналық және бас­қа да көмек көрсетіліп жатыр. Қазір басты мәселе – өңірдегі тұрақ­тылықты, құқықтық тәртіп пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету», деді Бердібек Сапарбаев. Жам­был өңіріне арнайы келген Үкімет комиссиясы Қор­дай ауданын­дағы, Масанчи, Ауқатты, Сор­төбе елді мекендеріндегі қазір­гі жағдаймен де танысты. Соны­мен қатар жергілікті тұрғын­дар­мен кездесіп, тұрғын үй­лер­ді, әлеуметтік және коммер­ция­­­­лық нысандарды аралады. Оқиға кезінде қайтыс бол­ған­­дар­дың отбасыларымен кез­де­­с­ті. Сонымен қатар Үкімет комиссиясы жергілікті жерде әлеуметтік-экономикалық және гуманитарлық сипаттағы мәсе­лелерді шешу бойынша шұғыл шаралар қабылдады.

Бердібек Сапарбаев сенбі күні түнде Қордай ауданындағы Ма­санчи, Сортөбе, Қарасу, Қара­кемер ауылдарын аралап, түн­гі уақыттарда қауіпсіздік пен құ­қықтық тәртіптің қамтамасыз етілуін тексерді. Сондай-ақ Қарасу және Сор­төбе шекара пункттерінің, оның ішінде санитариялық-эпи­демиологиялық қызметтердің жұмыс барысын да көріп, аудан­дағы қауіпсіздікті қамтама­сыз ететін құқық қорғау орган­дары­ның жеке құрамымен сөйлесті. Үкі­мет комиссиясы жергілікті жер­дегі жағдайды бақылау үшін Жамбыл облысында болады. Пре­зидент тапсырмасы негізінде Жамбыл облысының әкімдігімен бірлесіп, қаза тапқандарды жер­леуді ұйымдастыру, келтірілген залал­ды бағалау және зардап шек­кен меншік нысандарын қалпына келтіру бойынша жұ­мыс атқарады. Ал Жамбыл облы­сы­ның әкімі, Үкіметтік комис­сия­ның мүшесі Асқар Мырзах­метов бастаған жергілікті басшылардың бәрі де бүгінде оқиға орнында.

 Ауылдағы жағдай тұрақталды

Қазіргі кезде өңірде жағдай тұрақты. Ел ағалары, жергілікті тұрғындар көпшілікті сабырға шақырып, арандатушылыққа ермеуге үндеді. Қордайлық қа­рия­лар тұрмыстық мәселені ел көлеміндегі мәселе етіп көр­сету­дің қажет емес екенін айтуда. «Сабырға келейік, тәртіп сақта­йық. Халқымыз, жастарымыз аман болсын. Бәріміз тыныш­тықта өмір сүрейік», дейді аудан тұрғыны Әли Қалпақов. Жергі­лікті тұрғындарға да жағдай­дың қалыпты екені, енді тәртіп­сіздіктің болмайтыны, бәрінің ба­­қы­лауда екені түсіндірілуде. Ауылда қазір тыныштық орнаған. Көшеде мезгілсіз жүрген көліктер де, адамдар да көрінбейді. Жер­гі­лікті жұртшылық Президент пәр­менімен Үкіметтік комис­сия­­ның құрылғанын, жағдайды бақылауға алғанын құптап, риза­шы­лықтарын білдіруде.

Президентке алғыс айтамыз

Арли Мусаров,

Қордай ауданы, Сортөбе ауылының тұрғыны:

– Қордай ауданында тұрмыс­тық жағдайдан туындаған қақ­ты­ғыстың соңы қайғылы жағ­дай­лармен аяқталды. Бұл өте өкі­нішті. Ауылдағы жағдай бүкіл елге тарады. Алайда, елдің басына осындай қиын жағдай келіп жатқанда, ел ағаларының көп көме­гін көрдік. Мемлекет басшы­сы Қасым-Жомарт Тоқаевтың пәрменімен дер кезінде құрылған  Үкіметтік комиссия ауылдарды аралап, тұрғындармен кездесуде. Істің мән-жайына үңіліп, аудан ахуалын жіті бақылауға алды. Әрдайым тұрақтылық пен татулықты ту етіп жүрген қазақ елінің басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлына алғыс айтамыз. Қазір ауылда дүрбелең басылды. Жағдай тұрақты. Мемлекет тара­пы­нан көпшіліктің қауіпсіз­дігі үшін тиісті жұмыстар ат­қа­ры­луда.

Талай жылдан бері Қордай жерінде өмір сүріп келеміз. Ынтымағы мен бірлігі жарасқан қазақ халқымен бірге бір елде, бір жерде тұрамыз. Халыққа ең бірінші тыныштық пен бей­бітшілік керек. Қазақ елінің бей­­бітшілік саясаты Қордай ауда­нында болған оқиға кезінде де жоғары деңгейде көрініс тап­ты. Халықты сабырға шақырып, жол көрсеткен, елге барлық мүм­кін­дікті жасаған Президентке рах­мет! Бұл – тұрмыстық кикіл­жің. Енді барлығы да заң бойынша, құқықтық сала аясында реттелсе екен деймін. Мұндай жағдай енді қайталанбасын деп тілеймін. Елімізде тек тыныштық болсын!

Айша Идыбо,

облыстық «Вынхуа» дүнген мәдени ассоциациясының төрайымы:                                                                         

–  Екі-үш күннен бері елдің бә­рін әбігерге салып жатқан ел ішін­­дегі дүрбелең басылды. Талай жылдан бері тату-тәтті күн ке­шіп келе жатқан елдің арасын­да осын­дай келіспеушілік бола­ды деп ойлаған жоқпыз. Адамдар­дың қашанда тілейтіні тыныш­тық қой. Біздің де тыныштықта, бей­біт­шілікте өмір сүргіміз келеді.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев шұғыл шешім қабылдап, Үкіметтік комиссияны Қор­дайға жіберді. Мұнда тәртіп сақ­шылары да жағдайды ретке кел­тіруде. Ауылымыз қайтадан бая­ғы қалпына келіп, халық баяғы­дай алаңсыз өмір сүре бас­тады. Әсіресе балалардың қауіп­­сіздігі бірінші орында бол­ғаны қуантады.

Бүгінде ауылдағы жағдай қал­пына келді. Адам шығыны болды. Ал комиссияны бастап келген Бердібек Сапарбаев жергілікті халық­пен кездесіп, өртелген үйлер­дің қалпына келтірілетінін, барлық шығынның өтелетінін айтты. Халықты сабырға шақы­рып, дәл қазір алаңдауға ешқан­дай да негіз жоқ екенін мәлім­деді. Шынында да полицейлер тұр­ғын­дардың қауіпсіздігін қорғап, күні-түні жұмыс атқару­да. Ол үшін мемлекеттің басында отырған азаматтарға алғыс айтамын. Елдің арасы қашанда бейбіт болсын деп тілеймін. Азамат­тар­ды тәртіпке бағынып, сабыр сақ­тауға, тыныштықпен өмір сүруге шақырамын. Енді мұндай жағдай қайталанбайды деп сенемін.

 Бұзылған үйлер қалпына келтіріліп, көмек көрсетіледі

Сенбі күні түнде Жамбыл облысы­ның Қордай ауданында құқықтық тәртіпті бұзу фактілері тіркелген жоқ. Жағдай тұрақталды, ауыл­дықтардың өмірі қалыпты арнасына түсуде.

Үкімет комиссиясы жұмысы­ның екінші күнін ауылдар мен шекара маңы өткізу пункттерін аралаудан бастады.

«Қарасу» шекара бекетінде адамдар жоқ, ал Қырғызстаннан келген адамдар кезегі «Ауқатты» пункттінде пайда болған. Бұлар – осыған дейін көршілес респуб­ликаға кетіп қалып, енді үйлеріне оралып жатқан қазақстандықтар. Олардың ішінде әйелдер мен балалар көп.

Бердібек Сапарбаев отандас­тарымыздан сабырлық сақтап, арандатулардың ықпалында кет­пеуді сұрады.

«Сіздерден арандатуларға ермеуді сұраймыз. Бұзылған бар­лық үйлерді біз қалпына кел­тіреміз, отбасыларға көмек көр­­сетеміз. Біздің мамандар жұмыс істеп жатыр, залалды бағалауда. Барлығыңызға тағы айтары­мыз, кетіп қалған, қазір Қы­рғыз­станда өз туыстарын пана­лап жат­­қан жақын-жуық­тары­ңызға ел­ге қайту керек­тігін жеткіз­сеңіз­дер», – деді Б.Сапар­баев өткізу пункттін­де жиналған қауым­ға. Ол сон­дай-ақ өткен тәулік ішін­де еш­қандай оқиға да, құқық бұзу­шы­лық та болмағанын, жағдай тұрақ­тал­ғанын атап көрсетті.

Айта кетейік, елге оралып жат­қан қазақстандықтар шекарадан жеңілдетілген режімде өтеді.

Үкіметтік комиссия Сортөбе және Масанчи ауылдарында болып, қаза тапқандардың отбасыларына барып көңіл айтты.

«Президент Қ.К.Тоқаев пен Үкі­­меттің атынан шын қайғырып кө­ңіл айтамыз. Біз сіздерді бұл қиын­­­­­­дықта қалдырмаймыз, қауіп­­сіз­діктеріңізді қамта­ма­сыз ете­міз. Отбасылары­ңызға кө­­мек­­­­те­семіз, мемлекет сіздерді қол­­­­дай­­­­тын болады», деді Б.Сапарбаев.

Қаза тапқандардың туған-туыс­тары мен жергілікті тұрғын­дар биліктен кінәлілерді тауып, жазаға тартуды сұрады.

Сонымен қатар вице-премьер тәртіпсіздік кезінде зардап шеккен тұрғын үйлерді, әлеуметтік және коммерциялық нысандарды аралап көрді.

«Мемлекет басшысы отба­сылар­ға барлық қажетті көмек­ті және қолдауды көрсетуді тап­сырды. Комиссия құрамын­да Ин­дус­трия және инфрақұры­лым­дық даму бірінші вице-министрі Қ.Өс­кенбаев келді. Қазір мамандар келтірілген зардапты бағалап жа­тыр, барлығы қолданыстағы заңна­маға сәйкес қалпына келтірілетін болады», деді Б.Сапарбаев.

Сонымен қатар Үкімет комис­сиясының мүшелері жерлеу рәсімдеріне қатысты.

Жамбыл облысы