Ақпарат және қоғамдық даму министрі Аида Балаева Алматы қалалық Қоғамдық кеңес мүшелерімен кездесіп, «ҚР Қоғамдық бақылау туралы» заң жобасын талқылады, деп хабарлайды Egemen.kz
«Біздің министрлік әрқашан ашықтық пен ынтымақтастық қағидаттарын ұстанады. Сондықтан, біз бүгін конструктивті әңгіме өткізетінімізге сенімдімін. Мен сіздерден осы құжатты одан әрі жетілдіре алатын және сол арқылы мемлекеттік органдардың қоғамға ашықтығының тиімді тетіктерін қамтамасыз ететін нақты ұсыныстар естимін деп үміттенемін», деді министр.
2020 жылдың соңында Мемлекет басшысы азаматтық қоғам институттарын дамыту мақсатында қабылданған заңнамалық түзетулер пакетіне қол қойды.
«Атап айтқанда, мемлекеттік институттың өкілеттігін айтарлықтай кеңейтетін «Қоғамдық кеңестер туралы» Заң. Ал «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» Заңға енгізілген түзетулер мемлекеттік органдар мен квазимемлекеттік сектордың қоғам алдындағы ашықтылығын қамтамасыз ету жолындағы практикалық прогресс деп атауға болады», деп толықтырды ол.
Министрдің айтуынша, «Қоғамдық бақылау туралы» жаңа Заңның жобасы кең талқылауға ашық және ол «Ашық НҚА» порталы мен Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің сайтында жарияланған.
«Әрбір азамат өз пікірін айтып, ұсыныс жасай алады. Бұл барлық мүдделі тараптарды, соның ішінде біздің заң сарапшыларының, құқық қорғаушылардың және қоғам қайраткерлерінің ұжымдық жұмысы. Олардың принципті ұстанымдары ескерілді», деді министр.
Сонымен бірге, Аида Балаева мемлекеттік институттардың тиімділігіне қоғамдық бақылаудың әсер ету деңгейі мен олардың қызметінің ашықтығы әлі де сәйкес келмейтіндігін атап өтті.
«Бұл, ең алдымен, құрылымды құрушы заңның, сондай-ақ өз қызметінде қоғамдық бақылау субъектілері мен объектілерін басқаратын нақты заңмен реттелген нормалардың болмауымен байланысты. Сондықтан біз қоғамдық бақылау туралы заң жобасының мақсаты жалпы қоғамдық бақылау жүйесінің құқықтық негізін құру болуы керек деген ортақ пікірге келдік», деді Аида Балаева.
Ол үшін келесі тәсілдер ұсынылады:
Біріншіден. Тұжырымдамалық аппараттың анықтамасы. Атап айтқанда, қоғамдық бақылау тұжырымдамалары, объектілері мен субъектілері, қоғамдық бақылау нысандары, қоғамдық бақылауды жүзеге асырудағы негізгі ұсынымдар айқындалатын болады. Сонымен бірге объектіге мемлекеттік органдарды, жергілікті өзін-өзі басқару органдарын, квазимемлекеттік сектор субъектілерін анықтау ұсынылады. Субъектілер - бұл өздерінің жарғыларына сәйкес қоғамдық бақылауды жүзеге асыратын және корпоративтік қорларды қоспағанда, ҮЕҰ дерекқорына енгізілген коммерциялық емес ұйымдар.
Екінші. Мақсат пен принциптерді анықтау. Атап айтқанда, мысалы:
- адамның және азаматтың конституциялық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін сақтау;
-ашықтық, жариялылық, қоғамдық бақылауды жүзеге асыруға қатысудың заңдылық еріктігі;
- қоғамдық бақылау кезінде объектілердің де, қоғамдық бақылау субъектілерінің де заңсыз араласуына жол берілмеуі;
- қоғамдық бақылау субъектілерінің тәуелсіздігі, объективтілігі.
Үшінші. Субъектілер мен объектілердің құқықтары мен міндеттерін анықтау. Мысалы, қоғамдық бақылау субъектілері сарапшыларды тартуға, сараптау комиссиялары мен қоғамдық бақылау топтарын құруға, сондай-ақ ақпарат сұратуға, аудиовизуалды жабдықты пайдалануға, бейне және фотосуреттер түсіруге, сондай-ақ олардың әрекетіне немесе әрекетсіздігіне шағымдануға құқылы болады. Қоғамдық бақылау объектілері және т.б. қоғамдық бақылау объектілерінің ұсынымдарын қарастыруға және оларды интернет-ресурстарға орналастыруға, мүдделер қақтығысын болдырмауға, қауіпсіздік шараларын сақтауға, субъектілерге қол жетімділікті қамтамасыз етуге және т.б.
Төртінші. Қоғамдық бақылау нысандарын анықтау. Атап айтқанда, бұлар қоғамдық тыңдаулар, қоғамдық сараптама.
Бесінші. Қоғамдық бақылауды жүзеге асырудың негіздерін, оны жүзеге асыру тәртібі мен ұсыныстарды қарау тәртібін белгілеу.
«Құрметті әріптестер, кез-келген заң жобасы оған Президент қол қойғанға дейін тиісті өзгерістер енгізуге құқылы екендігі анық. Сондықтан менің бүгінгі сапарымның басты мақсаты - білікті сарапшылардың пікірін тыңдау. Қоғаммен байланыс мәселелерінде тәжірибиелеріңіздің жеткілікті екеніне сенімдімін», деді министр жиналғандарға.