Экономика 3,1 пайызға өседі

Министр Әсет Ерғалиевтің айтуынша, ел билігі биыл эко­номиканың өсімі 3,5 па­йыз­дан жоғары болатынын мәлімдеді. Демек, болжамның келесі кезеңінде көрсеткіштер көтерілуі мүмкін. Бұл бес ай­дың қорытындысы бойынша өсімнің 1,6 пайыз деңгейінде қалыптасуымен байланыс­ты. Себебі болжамның бұған дейінгі кезеңінде өсім 1,2 па­йы­з болады делінген еді.

– Халықаралық тауар және биржа нарықтарындағы бағалардың тұрақталуы бай­қалып отыр. Бүгінде мұнайдың баррелі 75 доллар деңгейінен жоғары. Тұтастай алғанда, әлемдік экономиканың жылдам қарқынмен қалпына келе бастағанын көріп отыр­мыз. Сондай-ақ ел эконо­ми­касындағы ішкі сұраныстың тұрақтануы қызмет көрсету секторының өсуіне алып кел­ді. Әлбетте, экономикалық өсім, іскерлік белсенділіктің қарқыны вакциналауға тіке­лей байланысты болады. Не­­гізгі капиталға, әсіресе эко­­­­номиканың жетіспейтін сек­­­торларына инвестиция тар­ту қарқыны екі таңбалы мәнмен өсіп келе жатыр. Мұн­­дай фактордың орын ал­ғаны қуанышты, әрине. Бар­лық фактордың негізінде болжамды мәндерді арттыру қажет деп санаймыз, – деді Ә.Ерғалиев Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте.

Министрдің айтуынша, контрциклдік макро­эко­но­микалық саясат экономиканы қолдаудың және ішкі сұ­ранысты ынталандырудың теңдессіз шараларын қам­та­масыз еткен.

– Құрылыс индустриясында 17 млн шаршы метр тұрғын үйді пайдалануға беру – еліміз үшін рекордтық көрсеткіш. Біз ТМД бойынша жан басына шаққанда тұрғын үйді пайдалануға беруде бірінші орында тұрмыз. Сондай-ақ экономиканың нақты секторы өзінің тұрақтылығы мен бәсекеге қабілеттілігін көр­сетті. Бұл қарқын тө­мен­демейді. Сондықтан біз өз болжамдарымызды арттыратын боламыз. Көрсеткіш шамамен 3,5 пайыздан 4 пайызға дейінгі дәлізде болады. Жеті айдың көрсеткіштерін 1 қыркүйекке дейін күтеміз және соның негізінде болжам жасаймыз. Меніңше, инфляция Ұлттық банктің осы жылға белгілеген 4-6 пайыз дәлізінен жоғары болады, – деді министр.

Бұдан бөлек, Ә.Ерғалиев елдегі азық-түлік бағасын тұрақтандыру қадамдары туралы мәлімдеді. Оның айтуын­ша, мемлекет тарапынан эко­номиканың нақты секторына кешенді қолдау көрсетіліп отыр. Атап айтқанда, импортты алмастыру, экономика жобаларын қолдау шаралары жүзеге асырылуда.

– Инвестициялық жобалар елімізде базалық азық-түлік өнімдерін өндіруге мүмкіндік береді. Ауыл шаруашылығы министрлігінде осы бағытта нақты жоспар, инвестициялық жобалар бар. 2024 жылға дейін Қазақстан экономикасы мен халқымызды базалық азық-түлікпен 100 пайыз қамтамасыз ету мақсаты тұр, – деді ведомство басшысы.

Министрдің айтуынша, бұл салада көп жағ­дай ин­­­фрақұрылымның тиім­ділігіне байланысты болады. Сондықтан Сауда министрлігі ұлттық тауар өткізу жүйесін қалыптастыру бойынша жұ­мыс жүргізіп жатыр. Оның аясында 24 көтерме-тарату орта­лығын салу жүзеге асуда. Олар тауарды жеткізу мен сақтаудың заманауи ло­гистикалық желісін құруға негізделген. Бұл қадамдар тауарды өткізуде делдалдарды болдырмайды деп күтілуде.

– Осындай шешімдер өнім сапасына, бағасына әсер етіп, халыққа азық-түлік тауар­ларының қолжетімдігін арттырады, – деді Ә.Ерғалиев.

Министр «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясындағы жұ­­мыс­тар жалғасатынын алға тартты. Екі жыл ішінде бағ­дар­лама бойынша 238 ауыл қамтылып, 1,5 мың нысан салынып, жөнделген.

– Тиісті жұмыстар биыл да жалғасады. Әрбір ауылға арналған әр жоба нақты ба­қылауда болады. Жоба аясында инфрақұрылымды жөн­деуге, тартуға, әлеуметтік ны­сандар салуға 2025 жыл­ға дейін 800 млрд теңге бағыт­талады. Осы жобалар арқылы әрбір ауылды сапалы ауыз сумен қамту мәселесі шешіледі. Сондай-ақ кең жолақты интернет желісімен толықтай қамтылады. Жергілікті жол­дардың 95 пайызы салынып, жөнделеді, – деді ол.

Жыл басында мемлекеттік жоспарлаудың жаңа жүйесі бекітілгені белгілі. Осыған бай­­ланысты мемлекеттік бағ­дарламалардан ұлттық жо­баларға көшу бойынша кешенді жұмыс жүргізілуде. Ұлттық жобалар нақты мін­деттерді, нақты нысаналы индикаторларды, нақты ша­раларды қамтитыны анық. Олардың барлығы бюджеттен де, жеке ресурстардан да қажетті қаржыландырумен қам­тамасыз етіледі. Минис­тр­дің сөзінше, шараларды тал­дау осы жылы аяқталады.

– Мемлекеттік қолдау шараларына қатысты қазір талдау жұмыстарын жүргізіп жатырмыз. Ол 1 қыркүйекке дейін аяқталады. Осы жұмыс шеңберінде біз мемлекеттің қолдау шараларынан кезең-кезеңімен шығу стратегиясын анықтаймыз. Бірақ бұл эпидемиялық жағ­дай­ға, ха­лықты вакциналау қарқынына тікелей байланысты болады. Жұмыс Үкі­мет­тегі, Ұлттық банк­тегі, Қар­­­жылық реттеу және қа­да­­ғалау агенттігіндегі әріп­­тес­­терімізбен бірлесіп жүр­гі­зілуде. Күзге қарай бізде нақ­­­ты көзқарас пен жоспар бо­­лады деп ойлаймын, – деді Ә.Ерғалиев.

Сонымен қатар Ұлт­тық қордан алынатын кепілден­дірілген трансферттер кезең-кезеңімен төмендейтін болады. 2021 жылдың өзінде кепілдік берілген трансфертті 2,7 трлн теңгеге дейін, 2022 жылы 2,4 трлн теңгеге дейін, 2023 жылы 2,2 трлн теңгеге дейін қысқарту көзделген. Ми­нистрдің айтуынша, Пре­зиденттің тапсырмасы бойын­ша кепілдендірілген трансферттер мақсатты сипатқа ие. Яғни олар тек әлеуметтік жә­не инфрақұрылымдық даму мәселелеріне ғана ба­ғыт­­­­талатын болады. Бұ­дан бөлек, Мемлекет бас­шы­сы­ның тап­сырмасы бойынша 2023 жылдан бастап кон­тр­цикл­дік бюджеттік ереже іске асырылмақ. Ол мұнай бағасы жоғары болған кезде Ұлттық қордағы қаражатты үнемдеуге, ал төмен болған кезде теңгерімділік үшін бюджетке иек артуға мүмкіндік береді.