Қаржы ахуалына қысым жоқ

2021 жылдың бірінші жартысында жеке тұлғалардың банк алдындағы қарызы 8,6 трлн теңгеге жеткен. Бұл 2020 жылдың көрсеткішінен 26 пайызға көп. 5 трлн теңгеге жуық негізгі қарыз тұтынушылық несиелерге тиесілі. Сонымен қатар не­сиенің орташа көлемі 970 мың тең­­геге дейін өскен. Бұл со­маға бар­лық займ түрлері, оның ішін­де ипо­тека­лық қарыздар да қосы­лып отыр. Сондықтан тек қана тұтыну­шылық несиеде адам басына орташа сома 560 мың теңгеге жуықтайды.

«Несиелердің жалпы өсімі қазақ­стан­дықтардың қаржылық ахуалына қысым түсіріп отырған жоқ. Мұн­­дай қорытынды 12 мыңнан астам респондент қатысқан сауалдама негізінде шығарылып отыр. Олар­дың 50 па­йызында несие бойын­ша ай сайынғы төлем жалпы шығынның 20 пайызынан аспайды. Қатысушылардың үштен бірі ай сайынғы төлемге табысының 15 пайызын ғана жұмсайды. Респон­денттердің 54 пайызы соңғы жарты жылда несие төлеу бойынша қандай да бір қиындықтарға тап болмағанын айтады. 36 пайызы 30 күннен аспайтын несие төлемін кешіктіріп алған. Тек 10 пайызы ғана қарызды толығымен өтей алған» делінген IDF Eurasia зерттеуінде.

Зерттеу барысында қазақстан­дықтардың қарыз жүктемесінің басым бөлігін ипотекалық несиелеу иеленіп отырғаны да анықталған. Респонденттердің 40 пайызында ипотека бар екен. Сондай-ақ тұрмыстық техника, білім және саяхаттауға байланысты тұтынушылық несие үлесі де (45 пайызында) жоғары. Тағы 10 па­йыз азамат автонесие бойынша қарыз төлеп жүр. Тек 5 пайыз қазақстандық қандай да бір несие міндеттемесіне ие емес екендігін мәлімдеген.

«Қазақстандықтар несиеге оң көз­қараспен қарайды. Қатысушы­лар­дың 60 пайызы банк қарызы олар үшін пайдалы және қолайлы құрал екенін айтты. Төрттен бірінде төлеп жатқан несие бар және оны төлеп біткеннен кейін тағы несие ресімдеуге құлықты емес. Төленбеген займдары жоқ 10 пайыз респондент жақын арада ірі сатып алуға байланысты несие ресімдеуі мүмкін», делінген сараптамада.