Ресейлік банктер санкциядан соң қалай жұмыс істейді?

АҚШ 6 сәуірде Ресейдің екі банкі – «Сбербанк» пен «Альфа-Банк» АҚ-ға қатысты санкциялар ауқы­мын кеңейтті. АҚШ Қаржы ми­нистрлігі Шетелдік активтерді бақылау басқармасының (OFAC) шешімімен бұл банктер және олар­дың еншілес ұйымдары, оның ішінде Қазақстанда орна­лас­қан ұйымдары SDN (Specially Designated Nationals) тізіміне енгізілген. Енді бұдан былай АҚШ қаржылық мекемелерін қоса алғанда, АҚШ иелігіндегі немесе АҚШ тұлғалары бақы­лауын­дағы немесе АҚШ юрис­дик­ция­сы шегіндегі барлық мен­шік және меншіктегі мүдделер бұғат­талады.

Бұдан басқа, бір немесе бір­не­ше бұғатталған адамға тіке­лей немесе жанама, жеке немесе жиын­тығында, 50 немесе одан көп пайызға тиесілі кез кел­ген адамның бүкіл мүлкі және мү­лік­тегі үлестері де бұғат­тала­ды. Тиісінше, АҚШ тұлға­ла­рына, оның ішінде АҚШ қаржылық мекемелеріне, егер бұл ұйымдар OFAC-тан босатылмаса немесе уәкілеттік берілмесе, олармен операциялар жасауына тыйым салынған.

OFAC Альфа-Банкпен 2022 жылғы 6 мамырға дейін, Сбер­банк­пен 2022 жылғы 13 сәуірге дейін мәмілелер аяқтау мерзімін белгіледі. Демек осы екі банктің клиенттері АҚШ дол­ла­рымен төлем және аударым операцияларын жасай алмайды. Дегенмен, ұлттық валюта арқылы банк ішіндегі операция­лар­ды ешқандай шектеусіз жүзе­ге асыра береді. Осы орайда Қар­жы нарығын реттеу және дамы­ту агенттігі ахуалға орай пікір біл­дірген.

«Атап айтқанда, Альфа-Банк­­ке қатысты енгізілген санк­ция­лар бірқатар уақытша шек­теу­­ге әкелді. Банк жеке және заңды тұл­ғалар үшін АҚШ дол­ла­рын­дағы және еуродағы ауда­рым­дарды тоқтата тұрды. Бұдан бас­қа, жеке және заңды тұл­ға­­лар үшін банкоматтар мен POS терминалдардың мен­шік­­ті желісінен тыс Visa және MasterCard карталарының жұ­мы­сы тоқтатыла тұрды. Альфа-Банк уақытша жеке және заңды тұлғалар үшін қолма-қол ақша алуға және аударым жасауға л­и­миттер енгізді, кредиттер беру­ді тоқтатты. Альфа-Банкті қос­пағанда, басқа банктердің карталарымен заңды тұлғалар үшін POS-терминалдардағы төлем­дер­ді қабылдау тоқтатылды.

Бұл ретте клиенттер банко­мат­­тардан қолма-қол ақша алып, жедел төлем жүйесіне (ЖТЖ-не) қатысушы банктерге теле­фон нөмірі бойынша мобиль­ді қосымшадағы ақшаны тең­ге­­мен және тәуліктік лимит шегінде басқа банктерге шот дерек­темелерін аудара алады. Коммуналдық қызметтер, ұялы байланыс және басқа да қыз­меттер үшін төлемдер тәу­ліктік лимит шеңберінде штат­тық режімде өтеді. Жалпы ал­ғанда, Ресейдің еншілес банк­те­рі клиент­тер алдындағы міндет­те­ме­л­ерін уақтылы және толық кө­лемде орындайды, оның ішін­де салымдарға, кредиттерге қыз­мет көрсету, сондай-ақ ақша қаражатын қабылдау және беру бар. Бұл банктер – депозиттерге мін­детті кепілдік беру жүйесінің қаты­сушылары. Сондықтан азаматтар қаражатының сақталуына кепілдік береді», делінген хабарламада.

Агенттіктің хабарлауынша, Ресейдің еншілес банктеріне қа­тыс­ты енгізілген санкциялар мен шектеулер Қазақстан банк­те­рінің қызметіне байланысты емес және оларға әсер етпейді.

«Қазақстанның банк секторы капиталдың және өтімділіктің елеулі қорына ие – 16 трлн теңге немесе активтердің 42,3 па­йызы. Мұндай әлеует банк­терге ағымдағы сыртқы эконо­ми­калық күйзелістерді сіңіру­ге мүмкіндік береді. Биыл жыл басынан бері банктердің жиын­тық активтері 148 млрд теңгеге немесе 37,8 трлн теңге көрсет­кіш­іне дейін 0,4 пайызға өсті. Меншік капиталы 96 млрд теңгеге немесе 2,1 пайызға өсіп, 4,6 трлн теңгені құрады. Екінші деңгейлі банктер капиталы мен өтімділігінің нормативтері заң­на­мада белгіленген ең тө­мен­гі мәндерден бірнеше есе асып түседі. Бұл банктерге штаттық режімде жұмыс істеуге және ха­лық пен корпоративтік клиент­тер үшін үздіксіз қызмет көрсетуді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді», дейді агенттік өкілдері.