Орталық сайлау комиссиясының (ОСК) төрағасы Нұрлан Әбдіров Павлодар облысындағы жұмыс сапары кезінде Баянауыл ауданының Жаңатілек ауылындағы №189 сайлау учаскесінде болып, ауылдық округ әкімінің сайлану барысымен және учаскелік сайлау комиссиясының жұмысымен танысты.
Ауыл тұрғындарымен кездесу кезінде жаңатілектіктер ауыл әкімінің сайлауына қатысты ой-пікірлерін ортаға салды. Олар алғаш рет ауыл әкімін баламалы негізде өздері сайлау құқығына ие болып отырғандарын жеткізді. «Қоғамдық келісім» ғимаратында өткен жиында Н.Әбдіров саяси партиялар, үкіметтік емес ұйымдар, БАҚ өкілдері, қоғам белсенділері, блогерлер, Павлодар облысының сайлау комиссияларының мүшелерімен кездесіп, Жолдауда айтылған сайлау жүйесін жетілдіру мәселесі төңірегінде пікір алмасты.
Кездесу барысында жұртшылық өкілдері Мемлекет басшысының Жолдауында Орталық сайлау комиссиясының төрағасы мен мүшелерінің саяси партиялардан міндетті түрде шығуы туралы айтқан бастамасын қолдайтындықтарын жеткізді. Жиында Жалпыұлттық социал-демократтиялық партия филиалының төрағасы А.Сағандықова саяси партиялардың Мәжіліске өту шегін 5-тен 3%-ға дейін төмендетуді ұсынды. Оның пікірінше, мұндай шара партиялардың қоғамдық-саяси өмірдегі белсенділігін арттыруға және олардың заң шығарушы биліктің жоғары органындағы өкілдігін көбейтуге ықпал етпек. Ал «Қазақ зағип жандар қоғамы» қоғамдық бірлестігінің өкілдері жергілікті атқарушы органдардың сайлау комиссияларымен бірлесіп, дауыс беру үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз ету керектігін алға тартты.
«Ақ жол» партиясының өкілі Қ.Садырбаев барлық сайлау учаскелерін бейнебақылау құралдарымен жабдықтап, оларды интернет арқылы тарату мүмкіндігін қолға алуды ұсынды. Оның пікірінше, бұл азаматтардың сайлау институтына деген сенімін арттырады.
Басқосуда электронды дауыс беруді енгізу мәселелері де қозғалды. Қатысушылардың барлығы дерлік қағаз бюллетеньдерді пайдалана отырып, дәстүрлі дауыс беруді өткізуді қолдады. Ал кейбір қатысушылар электронды дауыс беруді енгізуді ұсынды.
Өңірге сапар аясында Н.Әбдіров жоғары оқу орындары және колледж студенттерімен де кездесті. Дәстүрлі басқосу барысында 2019 жылы ТМД Парламентаралық Ассамблеясы ұйымдастырған «Әлем елдерінің сайлау жүйелері» халықаралық олимпиадасына қатысқан жастар тәжірибесін айтып, елімізде де осындай іс-шаралар өткізуді ұсынды. Сондай-ақ олар орта және жоғары оқу орындарында электораттық оқыту бойынша факультативтік курстарды енгізу қажеттігі туралы мәселе көтерді.
Облыстық мәслихат депутаты С.Жартыбеков пропорционалды сайлау жүйесі бойынша Мәжіліс пен мәслихаттардың депутаттарын сайлау кезінде партиялар ашық тізім қолдануға тиіс деген ойын ортаға салды. Оның пікірінше, бұл сайлаушылардың тек партияға емес, депутаттық корпусқа ұсынылатын нақты кандидаттардың кімдер екенін біле отырып дауыс беруге мүмкіндік бермек. Ал «Жасыл Ел» экологиялық ұйымының өкілі Р.Самабекова жастар арасынан Мәжіліс және мәслихат депутаттығына кандидаттар үшін сайлау жарнасының мөлшерін азайтуды ұсынды. «Бұл жастарды сайлау құқығын пайдалануға ынталандыра түседі», дейді ол.
Кездесуге қатысушылар сайлау комиссияларына ақпараттық-түсіндіру жұмыстары аясында әлеуметтік желілерді белсенді пайдалануды ұсынды. Олардың пікірінше, осындай ақпараттық ресурстардың арқасында жастардың сайлау процестеріне деген қызығушылығын арттыруға болады.
Amanat партиясының өкілі Данияр Айтышев сайлау процесінің өзекті мәселелерін, оның ішінде жастарды құқықтық ағарту және олардың электораттық белсенділігін арттыру мәселелерін талқылау үшін Ортсайлауком жанынан Жастар алаңын құру мүмкіндігін қарастыру туралы ұсыныс көтерді.
Кездесуге қатысушылар жастарды сайлау процесіне еріктілер мен байқаушылар ретінде ғана емес, сайлау комиссияларының құрамына да тарту қажеттігін атап өтті.
Павлодар облысы