Екібастұздық мүмкіндігі шектеулі жан Гүлнара Жанақова ширек ғасырдан бері мемлекеттен бөлінуге тиіс пәтерге қол жеткізе алмай отыр. Бүгінде аядай ғана екі бөлмелі баспанада алты адам тұрады. Әкесі зейнеткер, ал шешесі қызын күтетіндіктен жұмыс істеуге мүмкіндігі жоқ.
Гүлнара – бала шағынан І топтағы мүгедек жан. Биыл жасы 38-ге келеді. Қозғалыс жүйесі, сөйлеу мүмкіндігі дамымаған. Қызы үнемі күтімді қажет ететіндіктен, анасы Қарлығаш Жанақова жанынан шыққан емес. Ұдайы бағып-қағып, кішкентайынан қызының өмірі үшін күресіп келеді.
Анасының айтуынша, қызын жергілікті мемлекеттік органдар осыдан 25 жыл бұрын мүгедектігі бойынша тұрғын үй кезегіне қойған екен. Алайда ширек ғасыр уақыттан бері жарымжан жанды қала билігі тиесілі пәтермен қамтамасыз ете алмай отыр. Ал тұрып жатқан екі бөлмелі пәтер – әкесі Жүсіптің атында.
– Королев көшесі, 100 мекенжайындағы көпқабатты үйде алты жан бір пәтерді паналап отырмыз. Гүлнарам – кішкентайынан осындай мүгедек бала. Әрдайым жанындамын, күтім керек. Бұған қоса бізбен бірге ұлым Бектас, келінім және немереміз тұрып жатыр. Олардың басқа барар жері жоқ. Отағасы Жүсіп зейнет жасында, өзім бұл жағдайда жұмыс істей алмайтыным анық. Сайып келгенде, тек мемлекеттің жәрдемақысына күнелтіп отырмыз. Пәтерді де өз бетімізбен кеңейтуге мүмкіндігіміз жоқ. Пәтер кезегі жылжитын емес, – деп мұңын шақты Қарлығаш апай.
Аталған мәселе бойынша Екібастұз қаласының әкімдігіне хабарласып көрдік. Қала басшысының орынбасары Бибігүл Иманғалиева аталған азаматшаның 2013 жылғы 9 шілдеден бастап «І топтағы мүгедек» санатымен мемлекеттік тұрғын үй қорынан баспана алуға кезекте тұрғанын растады.
– 2013 жылы Гүлнара Жанақова №1752 болып кезекке тіркелген екен. 2022 жылы 446-шы болып тұрған. Қазіргі уақытта кезектегі нөмірі – 168. «Тұрғын үй қатынастары туралы» заңның 74-бабына сәйкес, мемлекеттік тұрғын үй қорынан бөлінетін пәтерлер белгіленген кезектілік тәртібімен тұрғын үй алуға мұқтаждар есебінде тұрған азаматтарға беріледі. Бұл азаматшаға әзірше кезегі жетпей үй беру заңға томпақ келеді. Әрі ол кезекте тұрған өзге жандардың заңды құқықтарын бұзғанымыз болар еді, – дейді Б.Иманғалиева.
Кейінгі жылдары көмірлі шаһардағы мүгедектерге пәтер беру көрсеткіштеріне көңіл толмайды. 2022 жылы І және ІІ топтағы мүгедектерге 23 пәтер берілсе, өткен жылы небәрі 10 мүмкіндігі шектеулі жан баспаналы болған.
Мүгедектерге мемлекеттік тұрғын үй қорынан пәтер бөлу үрдісі жалпы Ертіс-Баян өңірінде кенеуі кетіп тұрған мәселе сынды. Өңірлік жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Альмира Дисюпованың дерегінше, кейінгі 10 жылда бірінші, екінші топ мүгедектеріне және мүгедектігі бар баланы тәрбиелеп отырған отбасыларға жалпы саны 477 пәтер берілген.
Альмира Аманқызы жалғыз-ақ отбасы өзге пәтерді жалға алатын болса, жалдау ақысының 50 пайызын мемлекет өтеп беретінін жеткізді.
«2022 жылдан бері елімізде жалға берілетін тұрғын үйді субсидиялауға өтінімдер қабылданып жатыр. Бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар, мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеп отырған отбасылар, жетім балалар, көпбалалы отбасыларға тұрғын үйді жалға алу шығыстарының 50 пайызын мемлекет тарапынан өтеу қарастырылған. Ол үшін өтініш беретін жерге бару керек. Мысал үшін ол Екібастұз қаласында «Maxi Mall» сауда үйінде, «Отбасы банк» АҚ бөлімшесінде бар», деп түсіндірді басқарма басшысы.
Осылайша, бұл отбасының мемлекеттің уәделі пәтерін күте-күте күдері үзілгендей. Қарлығаш апайдың айтуынша, науқас қызы барын естігендер жалдамалы пәтерге қабылдамайды. Ата-анасы осы уақытқа дейін тапқан-таянғандарын қызының денсаулығы үшін жұмсап тынған. Қартайған уақытта кең пәтерге көшіп, қызына жайлы жағдай жасаймын деген үміттері жақын уақытта орындалмайтын сияқты.
Павлодар облысы,
Екібастұз қаласы