Компьютер ойындарына халықтың қызығушылығы күннен-күнге артып келеді. «Newzoo» аналитикалық компаниясының мәліметінше, 2025 жылы киберспорттың жалпы аудиториясы 640 миллион адамды құрамақ. Отандық спортшыларымыз олимпиададан олжалы бола бермесе де, кибер бәсекеден бәйгенің алдын бермей келеді.
Киберспорт – жекелей немесе командамен ойналатын виртуалды жарыс түрі. Басқа спорт түрлері секілді мұнда да тұрақты жаттығу міндеттеледі. Оған қоса спортшылардың демеушілері мен арнайы бапкерлері де жоқ емес. Ал қаржылық тұрғыдан есептегенде, киберспорт – футбол мен покерден кейін екінші орында.
Ойын тарихы кейінгі он жылдықтан ғана басталады деп топшыласаңыз, қателесесіз. 1972 жылдың қазан айында Стэнфорд университеті ғалымдары арасында «Space war», қазақшаласақ «Ғарыштық ғазауат» ойыны бойынша алғашқы турнир өткізілді. Турнирге барлығы 24 ойыншы қатысып, жеңімпазға «Rolling Stone» мәдени журналына бір жылдық жазылым сыйға тартылды.
Виртуалды ойын әлемі кең өріс ала бастағаны сонша, ендігі жерде жеңімпазға журнал емес, жүлдеге 300 мың доллар табыстайтын деңгейге жетті. Алғашқы ресми турнир 2001 жылы Корея астанасы Сеулде өтті. Ал биыл 13-25 ақпан аралығында Бразилияның Сан-Паулу қаласында «Six Invitational 2024» турнирі өтті. Онда 20 команда 3 млн доллар жүлде қоры үшін таласқа түсті.
Қазақстанда киберспорт федерациясы 2017 жылы құрылды. Осы уақытқа дейін федерацияға 8 мың команда тіркеліп үлгерген. Ал еліміздегі жанкүйерлер саны 3,5 миллионнан асып жығылады. Киберспортсмен әрі федерация менеджері Ержан Шәкеевтің айтуынша, алда атқарылатын жұмыс көп.
«2020-2025 жыл аралығына негізделген даму стратегиялық жоспары бар. Соған орай заңнамалық құжаттарды ретке кел- тіре отырып, өңірлердегі филиал жұмыстарын іске қосу ойымызда бар. Халықаралық немесе республикалық турнирлерде жеңіске жеткен киберспортшыларға атақ және разряд түрін белгілеуіміз керек. Сонымен қатар төрешілердің біліктілігін арттырып, жаттықтырушылар штабын құру – ісімізді ілгерілететін маңызды қадамдардың бірі», дейді ол.
Жақында ғана Татарстанның Қазан қаласында «Болашақтың ойындары» атты халықаралық мультиспорт турнирі өтті. «Фиджитал-концепцияға» негізделген турнирдің форматы физикалық белсенділікті, заманауи технология мен цифрлық ортаны ұштастырады. Бірінші бөлімде жарысқа шынайы атлеттер түссе, екінші бөлімде киберспортшылар ойынды экран бетінде жалғастырды. Жеңімпаз ортақ ұпай саны бойынша анықталды.
Турнирдің ашылу салтанатына Қасым-Жомарт Тоқаев та қатысып, спортшыларға сәттілік тіледі. Сөзінің аяғында Мемлекет басшысы виртуалды доданың келесі кезеңін Қазақстанда өткізуге ықылас білдірді. Олай болатын болса, отандық киберспортшылардың бабы келісіп-ақ тұр.