Қазақстанның халық ақыны, Қазақстан ақын-жыршылар одағының тұңғыш президенті Көкен Шәкеевтің туғанына 100 жыл толуына орай туған жері Көкше өңірінде кеңінен аталып өтілуде. Мазмұны мол мерейтой «Көкен Шәкейұлы: айтыстағы алтын көпір» атты көлемді ғылыми-танымдық конференциядан бастау алды.
Кешегі Жамбыл, Кенен, Доскей, Шашубайлар бастаған халық ақындары мен бүгінгі тәуелсіздік жылдарындағы айтыс өнерінің ортасында алтын көпір болған Көкен Шәкеевтің шығармашылығы, ақындық қуаты жақұттай жарқырап кейінгі ұрпаққа үлгі болуда. Конференцияда облыс әкімінің орынбасары Ернар Жаркешов құттықтау сөз сөйлеп, айтыстың ақтанбозына арналған ауқымды шараның шашбауын көтерісіп келген ел ағаларына алғысын жеткізді. Айтыс өнері өткен ғасырдың 80-жылдары қыннан суырылған қылыштай жарқ еткенде қуанбаған қазақ жоқ шығар. Сол сәтте ұлттық өнердің тізгінін қолға алған Көкен Шәкеев, Манап Көкенов секілді халық ақындары бастаған ел ішіндегі тума таланттардың басын қосып, айтыстың салтанатты көшін болашаққа бастаған қазақ руханиятының тау тұлғаларының бірі, қазіргі айтыс ақындарының рухани ұстазы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Жүрсін Ерман да конференцияда сөз сөйлеп, Көкен ақынмен кездескен кезіндегі естеліктерін айтып берді.
Конференцияда ғылыми-танымдық тұрғыда баяндамалар оқылды. Белгілі ақын Қорғанбек Аманжол «Көкен ақынның Көкше өнеріндегі көшбасшылығы», Е.Бөкетов атындағы Қарағанды зерттеу университетінің профессоры, филология ғылымдарының докторы Қойлыбай Асанов «Кеңес дәуірінде өткен ақындар айтысының қоғамдық-әлеуметтік мәні», үш дүркін «Алтын домбыра» иегері Мұхтар Ниязов «Халық ақындары Көкен Шәкейұлы мен Манап Көкенов арасындағы шығармашылық байланыс», Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университетінің профессоры, филология ғылымдарының кандидаты Сәбит Жәмбек «Арқаның айтыс дәстүрі һәм арқалы ақындары» тақырыптарын қаузап, тереңнен толғады.
Мерейтой облыс әкімдігінің қолдауымен «Көкшенің көк семсері Көкен ақын» атты Қазақстан мен Қырғыз елдерінің айтыс ақындары, дәстүрлі әншілері, жыршы-термешілері арасында халықаралық ақындар айтысымен жалғасты. Халықаралық айтысты Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, белгілі айтыскер ақын Аманжол Әлтаев жүргізді. Айтысқа Жүрсін Ерман төрағалық етті. Алқалы жиынға Ақмола облысының әкімі Марат Ахметжанов қатысып, ақ жарма тілегін білдірді. Аламан айтысқа Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева құттықтау хатын жолдады.
Қазылар алқасының мүшесі, Қырғызстан Республикасы Мемлекет сыйлығының лауреаты, Қырғызстанның ел жазушысы, қоғам және мемлекет қайраткері Қайрат Иманәлиев екі елдің достық үлгісіндегі тамаша теңеулер келтіріп, сөз сөйледі.
– Қазақ, қырғыз екі көз болса, ал Алатау ортадағы мұрыны. Қандай тағдыр бізге кез болса, анттасқанбыз дайын бірге тұруға. Біздің тіліміз де, діліміз де, салт-дәстүріміз де егіз. Әлмисақтан біз осылай құстың екі қанатындай болған халықпыз, – деді ол.
Екі елден барлығы 18 ақын айтысты. Мақсат Аханов, Жансая Мусина, Мұхамед Қонқаев, Нұрлан Есенқұлов, Аспанбек Шұғатаев сынды қазақ елінің жүйрік ақындары көршілес қырғыз елінің төкпе ақындары Амантай Кутманалиев, Азамат Болгонбаев, Кубат Тукешов, Нұрсұлтан Малдыбаев, Жамайка Токоновалармен бабадан қалған жыр байрағын көтеріп, сөз қағыстырды. Екі елдің дәстүрлі әншілері Айгүл Қосанова мен Эльзар Өскөнбаева, күйшілер Бекзада Достиярова мен Закирбек Дүйшөнбекұлы, жыршылар Елмұра Жаңабергенова мен Самат Көчөрбаев, термешілер Арафат Ысқақов пен Құндыз Таштаналиева көпшілікті өнерлерімен тәнті етті.
Дүбірлі доданың бас жүлдесіне екі елдің қос жүйрігі Мақсат Аханов пен қырғыздың жыр қыраны Амантай Кутманалиев ие болды.
Көкшетау