Мәжіліс Төрағасы Бақтықожа Ізмұхамбетов бастаған делегация да Санкт-Петербург қаласында ТМД-ға қатысушы мемлекеттер Парламентаралық Ассамблеясының іс-шараларына қатысуда, деп хабарлады Мәжілістің баспасөз қызметі.
Бұл көктемгі сессияның айырмашылығы ТМД ПАА құрамына енетін ұлттық парламенттердің спикерлерімен қатар, шара жұмысына бірқатар халықаралық ұйымдардың жетекшілері де қатыспақ. Соның ішінде, әлемдегі ірі парламентаралық ассамблеялар: Парламентаралық Одақ, Еуропа Кеңесінің Парламентаралық Ассамблеясы, Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының Парламентаралық Ассамблеясы, Достастықтың (ұлттар) Парламенттік қауымдастығы бар.
Алғашқы күні делегация өкілдері «Еуразиялық экономикалық перспектива» IV халықаралық форумына қатысты.
Онда ЕАЭО Азияның оңтүстік-шығыс елдерімен ынтымақтастық перспективасы, еркін сауда аймағын құру мәселелері әңгіме өзегіне айналды.
Мәжіліс Төрағасы Бақтықожа Ізмұхамбетов «Еуразиялық экономикалық перспектива» IV халықаралық форумында сөйлеген сөзінде келісілген аграрлық саясатты одан әрі жалғастыру және оның ЕАЭО инфрақұрылымы мен көліктік-логистикалық дамуға байланысты түйіндесу мүмкіндіктерін меңгеруді ұсынды.
Б.Ізмұхамбетов БҰҰ болжамы бойынша 2050 жылға қарай әлем тұрғындарының саны 10 млрд.-тан асатынын, соған сәйкес, азық-түлік өніміне деген сұраныс 70 пайызға артатынын еске салды. Қазіргі уақытта дүниежүзінде экологиялық таза өнімге деген сұраныс жыл сайын 20-30 пайызға артқаны байқалады.
– Тұрақты дамудың ғаламдық күн тәртібінде азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету аса өзекті болмақ. Бізде осы олқылықтың орнын толтыру үшін табиғи ресурстар да, адам капиталы да бар. Сонымен қатар, ЕАЭО-тың Еуропа, Қытай, Азия аралығында орналасуы бізді қажетті басымдықтармен қамтамасыз етеді, – деді Мәжіліс Спикері.
Мәжіліс Төрағасының айтуынша, бүгінгі күні Қазақстанда 100 млн.-нан астам жер ауыл шаруашылығы айналымына берілген. Соңғы 10 жылда ауыл шаруашылығында өндіру көлемі 41 пайызға, экспорт көлемі 59 пайызға артқан. Осы саланың негізгі капиталына құйылған инвестиция көлемі 2005 жылы 149 млн. доллардан 2015 жылы 507 млн. долларға, 3 есеге дейін ұлғайды.
Өз сөзінде Б.Ізмұхамбетов отандық ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерді қолдау үшін заңнамалық база құру қажеттілігін атап өтті. Өткен жылы «Ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы» және «Органикалық өнімдер өндіру туралы» заңдар қабылданған болатын.
Мәжіліс Төрағасы аталған саланы дамытуға және жаңа технологиялар енгізуге Астанада орналасатын Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі ислам ұйымы да ықпал ететіндігін жеткізді.
Осы ретте Мәжіліс Төрағасы ЕАЭО-ны дамытудың халықаралық бағдарына айрықша назар аударды. Б.Ізмұхамбетовтің пікірінше, Қазақстан Президентінің ірі интеграциялық жобаларды түйіндестіру мақсатында «Үлкен Еуразия» құру туралы идеясының өзектілігі жыл санап артып келеді.
Осы ретте Мәжіліс Спикері ЕАЭО, ШЫҰ-мен ықпалдастық, Жібек жолының экономикалық белдеуі әріптестікті дамытудың маңызды тетіктері екендігін атап өтті. Бақтықожа Ізмұхамбетовтің сөзінше, өзара іс-қимыл көлік-логистикалық саламен шектелмейді. Мәжіліс Төрағасы:
– Екі ұйымға қатысушы-мемлекеттер экономикасының жиынтық көлемі 11 трлн. доллардан астам немесе ІЖӨ жалпы әлемдік көлемінің 15 пайызын құрайды. Тұрғындар саны 1,5 млрд.-тан асады. Жақын уақытта Қытаймен сауда-экономикалық ынтымақтастық туралы келіссөздер басталады. Энергетика, телекоммуникация, пайдалы қазбаларды өндіру және қайта өңдеу сынды салаларда өзара тиімді мүмкіндіктер бар. Және өндірістік, агроөнеркәсіптік, инновациялық кооперация жақсы әлеуетке ие, – деп атап өтті.
Жалпы алғанда, 40 мемлекет ЕАЭО-мен ынтымақтастық орнатуға ынталы екенін алға тартқан Мәжіліс Төрағасы Одақтың еркін сауда аймағы жүйесін кеңейту арқылы ірі сауда блоктарымен өзара тиімді әріптестік орнату қажеттілігі туралы пікірін білдірді. Олар, атап айтқанда, Еуропалық одақ, сондай-ақ, Транс-Тынық мұхиты.
Жиынға қатысушы парламентшілердің айтуынша, Қазақстан Президентінің ЕАЭО-ЕО пішімінде халықаралық конференция өткізу туралы бастамалары Еуроодақпен еркін сауда аймағын құру жөніндегі келіссөздер үдерістерін жеделдетуге жол ашады.
– Одақты дамыту үдерісі өңірлік экономикалық бірлестіктермен стратегиялық ынтымақтастыққа шыға отырып, аймақтық жоспар бойынша интеграцияны біртіндеп дамытудан көрінеді, – деді Б. Ізмұхамбетов.
Сондай-ақ, форумда сөйлеген сөзінде Мәжіліс Төрағасы парламентшілерді, саясаткерлер мен сарапшыларды Қазақстан Президентінің «Әлем. XXI ғасыр» манифесін ілгерілету жолында бірігуге шақырды.
Б.Ізмұхамбетов: «ЕАЭО мүшелері арасында, сондай-ақ үшінші мемлекеттермен өзара тиімді сауда-экономикалық ынтымақтастық тек қана жалпыға ортақ және бөлінбейтін бейбіт жағдайда ғана мүмкін болмақ. Сондықтан, Қазақстан басшысының манифесі – халықаралық экономикалық ынтымақтастыққа негізделетін жаһандық қауіпсіздікті сақтау, бейбітшілікті нығайту ісіне қосылған зор үлес», – деді.
Осы күні Бақтықожа Ізмұхамбетов Мемлекеттік Дума Спикері Сергей Нарышкинмен және Парламентаралық Одақ төрағасы Сабер Чоудхуримен келіссөздер жүргізді.
Б.Ізмұхамбетов пен С.Нарышкин парламентаралық ынтымақтастық Қазақстан мен Ресейдің стратегиялық әріптестік қарым-қатынасында маңызды орынға ие екенін айта келіп, одан әрі нығаюына сенім білдірді. Тараптар, сондай-ақ, Қазақстанда өткен және алдағы уақытта Ресейде болатын парламенттік сайлау науқандары жөнінде әңгіме өрбітті.
Парламентаралық өзара іс-қимылды күшейту тақырыбы Мәжіліс Төрағасының Парламентаралық Одақ төрағасы Сабер Чоудхуримен кездесуінде жалғасты. Осы ретте кездесу иелері ядролық қарусыздану жағдайына, осы мәселеде Қазақстан мен біздің Елбасының рөліне айрықша назар аударды.
Б.Ізмұхамбетов С.Чоудхуриді Семей ядролық полигонының жабылғанына 25 жыл толуына арналған, үстіміздегі жылдың тамыз айына жоспарланып отырған халықаралық конференцияға қатысуға шақырды. Өз кезегінде Парламентаралық Одақ төрағасы шақыруды қабылдай отырып:
– Сіздердің Президенттеріңізге ядролық қарудан бас тарту туралы қабылдаған батыл шешімі үшін шексіз ықыласымды білдіргім келеді. Ядролық қарусыздану саласында атқарылып жатқан жұмыстарда Қазақстанды айрықша үлгі тұтуға болады. Алдағы уақытта біздің әріптестігіміз бұрынғыдан да арта түсетініне сенеміз. Сіздердің елдеріңіз басқа мемлекеттерге де ядролық қарудан бас тарту үшін үлгі болатыны шүбәсіз, – деді.
С.Чоудхури, сондай-ақ, Қазақстанның түрлі парламентаралық құрылымдардағы іс-тәжірибесі өзге елдерге де пайдалы болатынына сенім білдірді.