Алаштың абыз ақсақалы Бәйкен Әшімұлының 64 жыл отасқан жар-қосағы, асыл жеңгеміз Бақыт Әсетқызы алыстағы Израиль елінде бақилық сапарға аттанғанын естігенде, көңіліміз құлазып, жүрегіміз жүдеп сала берген. Өзім сырқаттанып жүрсем де, Астанада байыз тауып отыра алмай, академик Кенжеғали Сағадиев екеуміз орны толмас ауыр қаза үстінде әз-ағаның қасынан табылайық деп жексенбінің кешінде Алматыға шұғыл жеттік. Елдің елдігі осындайда танылады-ау, осы кеште нешеме теңіздің ар жағынан арнайы ұшақпен қимас жанның мәйіті де келіп жетті.
Осыдан бір жарым ай бұрын науқасы меңдеген Бақыт Әсетқызының көңілін сұрауға әдейілеп келіп кеткем. Дәрігерлер палатасына кіріп көрісуге рұқсат етпеген. Бәйкен аға қапталдағы бөлмеде, күндіз-түні қасында екен. Жақын жанға деген жұмсақ жүрегінің жанашыр мейірімінің өзін үлкен ұлағатқа балап едім сонда.
Он жастағы бала кезімнен білетін, 14 жыл бойы Қазақстан үкіметін басқарған, аса көрнекті мемлекет қайраткері Бәйкен Әшімұлының ұлағатты шаңырағында құдай қосқан қосағы Бақыт Әсетқызының алатын орны ерекше болатын. Біз білген кездердің бәрінде сүйкімді де сүйікті Бақыт жеңгеміз дегенде Бәйкен ағамыздың да шығарда жаны басқа еді. Асыл аға-жеңгенің қосылғандарына 50 жыл толған алтын тойларын қазақтың игі жақсылары қуана дүрілдетіп өткізгені де күні кешегідей көз алдымызда.
Бақыт Әсетқызы әрдайым осынау қастерлі отбасының, исі қазақтың қадірлі үлкен қара шаңырағының қыдыры, аналардың анасы, немере-шөберелердің әз-әжесі, сыйластықтың жібек жібі болып, айналасын жайдары да жадыра көңілінің, мөлдіреген таза жүрегінің күншуағымен аялаудан тынбай өтті. Тіршілік түйткілдерінің бәрін орынды орнына келтіріп, қабақ шытыс пен кірбіңге ешқашан ешбір саңылау қалдырмай, жұрттың барлығын бауырластырып, азаматтарды бауырға тартып, ағаның жолдастарын бірге туғаннан артық сыйлап, ағайын мен туыстың арасында сыйластықтың дәрежесін арттырып, дәнекері болып, біреудің қуанышын, енді біреудің ренішін бөлісіп, тілекші әзиз ана болып жүретін де осы біздің асыл, аяулы жеңгеміз Бақыт Әсетқызы еді. Содан да болар, Бәйкен аға екеуінің осы берекелі бейіл, ақ ниет, кең мінездеріне құдайдың бергені де рас. Осы ырыс-бақ енді кейінгі ұрпағына жұғысты болсын дейміз.
Бақыт Әсетқызы ердің серігі, елдің анасы бола білді. Ол кісіні Алексей Косыгин, Дінмұхаммед Қонаев сияқты ел ағалары, Олжас Сүлейменовтей саңлақ ақынымыз, жалпы зиялы қауым түгелдей құрмет тұтып сыйлады. Бәкең зейнеткерлікке шыққан уақыттардан бері де қос аққудай жарасқан қадірменді қосақ, жарасты жұп егемен елдің алақанында, құрмет төрінде болды. Айпара ана, Домалақ ене тектес өнеге шашып өткен осынау асыл ананың арманы болмас деп білемін. Алды жарық, арты қайырлы болсын. Ауыр қаза үстінде болғанға болаттай боларыңызға сенемін, қадірменді Бәйкен аға.
Мақтай САҒДИЕВ. Астана.