Денсаулық сақтау министрі Елжан Біртанов С.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінде міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру мен жекеменшік денсаулық сақтау ұйымдары үшін кедергілерді төмендету мәселесін қайта реттеуге байланысты өткен жиында реформаның қазіргі аяқ алысы туралы әңгімеледі. Басқосуға Қоғамдық кеңес мүшелері, «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасы, медициналық оқу орындар, ғылыми-зерттеу институттары, денсаулық сақтау басқармалары және «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» АҚ өкілдері қатысты.
Жиында «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» АҚ басқарма төрайымы Елена Бахмутова «Қорға осы уақытқа дейін қанша қаржы келіп түсті? Қаржыны кім және қайда сақтайды? Қаржы қалай реттеледі?» деген сияқты халықты толғандырып келе жатқан өткір сауалдарға нақты жауап берді. Е.Бахмутованың мәліметіне қарағанда, қазақстандықтар 15 қыркүйекке дейін қорға 8 млрд теңгеден астам қаржы аударып үлгерген. Қор медициналық қызметті тұтынушылар саны мен түскен қаржы туралы әр апта сайын есеп беріп отырады. Қазір сақтандырылған медицина қызметін пайдаланушылар 3,9 миллионға жеткен. Бұл көрсеткіш министрліктің алдын ала жобалаған жоспарымен сәйкес келеді. «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» заң бойынша қор активтерінің сақталуына мемлекет кепілдік береді. Жиналған қаржы тек Ұлттық банкте сақталады және осы банк арқылы басқарылады. Олармен сенімді басқару туралы келісім шарт жасалған», деді Е.Бахмутова.
Ал медициналық сақтандыру қорына 2018 жылы мемлекеттік тапсырыс негізінде қызмет көрсету жөнінде өтініш берген ұйымдардың жартысына жуығы – жекеменшік клиникалар. 2018 жылы медициналық көмек көрсетуден үміткер денсаулық сақтау субъектілерінің дерекқорына барлығы 1519 денсаулық сақтау мекемесі өтініш берген. Оның 45 пайызы, яғни 686-сы – жекеменшік мекеме. Реформаны тиімді жүргізуге байланысты жасалған дерекқорға медициналық көмектің негізгі көлемін көрсететін жеткізушілер де, медициналық қызметтің жекелеген түрімен айналысатын қосалқы денсаулық ұйымдары да енгізілді. Дерекқор тұрақты түрде жаңартылып отырады.
Азаматтарды емдеу мекемелеріне тіркеу науқаны – алдағы жылдағы медициналық қызметтерді сатып алу үдерісінің заңды жалғасы. Тұрғындар бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсететін ұйымдарға биылғы қыркүйек айының 15-і мен қарашаның 15-і аралығында тіркеле алады. Тіркелу кезінде азаматтар емхананы еркін таңдау құқығын пайдалана алады.
Министр Е.Біртанов медициналық сақтандыру жүйесі енгізілгенімен, мемлекет азаматтар алдындағы жауапкершілігінен бас тартпайтынын айтты. Өйткені Ата Заңда әр азаматқа тегін медициналық көмек көрсету кепілдігі берілген. МӘМС жүйесіне сәйкес болмаса да, әр азаматқа тегін медициналық көмек беру жоспарланған. Бұл жедел жәрдем көмегі, иммунизация және қосымша сырқатына орай диагностикалау мен емдеу. Сондай-ақ онкология, туберкулез және психиатриялық сырқатқа шалдыққан азаматтар мемлекет көмегінен тысқары қалмайтынын жеткізді. МӘМС негізінде сақтандырылмаған тұрғындарға екі жылға дейін тегін алғашқы амбулаторлық жәрдем, түрлі диагностикалық көмек және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді де Үкімет өз міндетіне алуды жоспарлап отыр. МӘМС-тің негізгі қаржы көзі жұмыс беруші мекемелер мен жеке кәсіпкерлер болғандықтан, алғашқы кезеңнің жұмысы толығымен жоспарға сәйкес жүргізіліп келеді. Жыл соңына дейін 25 млрд теңге сақтандыру қорына келіп түсуі тиіс. Бұл қаржы тек азаматтардың денсаулығын жақсартуға бағытталады. Е.Біртанов Елбасының МӘМС-ті жетілдіру мәселесіне байланысты берген тапсырмалары мен талаптарын орындауды басты міндеті ретінде белгілеп, жүйенің кемшін тұстарымен жұмыла жұмыс істеп жатқанын жеткізді.
Айгүл АХАНБАЙҚЫЗЫ, «Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ