Ыбырай Алтынсариннің мемориалдық кешені жаңартылды

Маңғыстаудың ұлу тасы­нан са­лын­ған кесене ақ жұмырт­қа­дай аппақ, көрікті. Бұл кесене ғана емес, ұлы ағартушы Ыбы­рай Алтынсариннің кесе­не-ке­шені. Оған апаратын тас жол қай­та төселген, сол айналаның бар­­л­ы­ғы асфальтталған. Ке­шен­ге кіре­беріс биік қақпа да оның сал­танатын асы­рып тұр­ғандай. Ағар­тушы аш­қан мек­теп­тердің кар­тасы көрсетіл­ген, мектептер тізі­мі ойып жа­зыл­ған мәрмәр тақ­та, осы жер­де тек Ыбырайдың бей­і­ті ғана емес, атасы Балғожа, әке­сі Алтынсары жатқан үлкен қо­рым­ның болғаны жөніндегі ақ­па­рат жазылған қара гранит тас оның халқымыздың қа­сиет­ті орнының бірі екен­дігін айғақтай түседі. Күздің құбыл­малы күні қазан шуақтан дәмелі жұрт­ты бір тарының қауызы­на тық­қандай, аспанды ауыр бұлт тұм­шалап, қар ұшқындап кеткен. Халқымызға талай дана­ны берген қазақ даласының бір қалғып кеткен сәтінде білім дәнін сепкен, халқының көзін ашу жолында алысып өт­кен ұлы ағартушының кер­мек тағдырындай денені қари­ды. 

Бірақ оған қарамай Ыбы­рай­­дың жаңғыртылған деген­і бол­­маса, қайтадан салын­ған кесене-кешеніне ағылған жұрт­тың қарасы қалың. Бар қазақ­тың ұстазына қойылған ке­сене-кешен­нің ашылуы мұға­лім­дер күні­не сәйкес келген соң, жал­пы білім саласының сал­та­нат­ы болып жатқандай еді. Ке­се­не­нің алдындағы оң қап­тал­ға ағартушының білімнің ұра­­нын­дай «Бір құдайға сиы­нып, кел, балалар, оқылық!» өле­­ңін оқыған үлкен-кішінің бар­­лы­ғы да өзін сол мәт шә­кірт сезінді. Сол қапталға Қазақ­­стан Рес­пуб­ликасының Тұң­ғыш Пре­зиденті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстандағы халық ағарту ісінің тұңғыш абызы – Ыбырай Алтынсарин. Ол дәуір әрбір түркі үшін ба­рып тұрған жарық жұлдыз­дар болып табылатын көрнекті ағартушылардың тұтас бір тобын тарих сахнасына шығар­ды. Олар халықтың сауатын ашып, сана-сезімін артты­ру­ды өздерінің негізгі мін­деті сана­ды» деген сөзі қазақ, орыс, ағыл­шын тіл­де­рін­де мәрмәр тасқа ойып жазы­лыпты. Ұлы ағар­ту­шының тарихи тұлғасын мү­сін­деген дуалы бір ауыз сөз осы.

Қайта жаңғыртылған кесе­не-кешеннің ашылу салта­на­тында облыс әкімі Архимед Мұхам­­бетов Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Болашаққа бағ­дар: рухани жаңғыру» бағ­дар­ла­малық мақаласындағы айтыл­ған мәселелерге орай облыс­­та жүзеге асқан игі істер­дің ара­сында Ыбырай Алтын­сарин­нің кесене-кешенінің жөн­деліп, уа­қыт талабына сай көрік­тенді­рі­луі ерекше орын алатын­дығын айтты. 

Кесененің жобасын жа­сап, оны тұрғызуда «Маң­ғыс­тау­ре­с­­таврация» маман­дан­ды­рыл­­­­ған ғылыми-өңдеу өнді­ріс­­­тік ше­бер­ханасы» жауап­кер­­­шілі­гі шек­теулі серік­тес­ті­гі­­нің ди­рек­торы Құралбай Оз­­ған­­баев­қа алғыс айтамын. Кесе­не де, жалпы кешен де уақыт­тың жаңа талаптарына толық сай келе­ді. Оны жасауға 81 мил­лион тең­ге, жол төсеуге 72 миллион тең­ге қаржы жұм­садық. Ұлы ұстаздың кесе­несіне жас ұр­пақ келіп тағзым етеді, ал ол хал­­­қы­ның болашағы­на, ру­ха­­ния­тына қызмет ете бере­­тін бо­лады,– деді Архимед Беге­жанұлы. 

Ұлы ұстаздың кесене-кеше­нінің ашылу салтанатынан ке­йін облыстық филармония­да «Ту­ған жер – Туған ел» білім беру жүйе­­сін дамытудың ба­сым­­дық­­­тары» атты ғылыми-прак­­ти­­ка­лық конференция өтті. Он­­да ұлы ұстаз негізін салған білім беру саласының бүгінгі жетіс­­­­­тіктері мен проблемалары ай­тыл­­­­ды. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Болашаққа бағ­дар: руха­ни жаңғыру» атты бағ­­дар­лама­лық мақаласында білім әр­бір қа­зақ­стандық үшін бола­шақ­тағы та­бысының негізі, сонд­ық­тан жас­тар үшін оның ма­ңы­зы алдыңғы орында еке­нін айт­­қан болатын.  

Конференцияда облыс әкімі Архимед Мұхамбетов төл ме­ре­­кесіне орай үздік ұстаз­дар­ды «Ыбырай Алтын­сарин», «Қазақ­стан Респуб­лика­сы білім беру ісінің құр­метті қызметкері» төс­бел­гіле­рімен, Білім және ғылым министрлігінің грамота­сы­мен марапаттады. Өңір ұстаз­дарының шәкірт тәрбиелеумен қатар заманауи оқулық автор­лары екені де мақтаныш ету­ге тұрарлық. Қостанай жә­не Ли­саков қалаларынан 38 мұ­ғалім мектеп және мектепке де­йін­гі мекемелерге арнап 7 оқу-әдіс­­темелік құрал құрас­ты­рып шы­ғарған болатын. Өңір бас­шы­сы аталған топтың жетек­шісі Т.Калашниковаға 760 мың теңге арнайы сыйлық табыс етті. Сонымен қатар әлемнің 17 мем­лекетінің сахнасында өнер көр­сеткен  әйгілі «Карнавал» бала­лар хореографиялық мек­тебі­нің директоры, Қазақстан­ның еңбек сіңірген қайраткері Ш.Фахрут­диновке де құрмет көрсетілді. 

Нәзира ЖӘРІМБЕТ, «Егемен Қазақстан»

Қостанай