Ақтөбе облысында Газды құрғату қондырғысы іске қосылды

Қазақстан Республикасының Прези­денті Нұрсұлтан Назарбаев Ақтөбе облы­сын­дағы қайта жаңғыртылып жатқан «Бозой» жерасты газ сақтау қоймасында Газ құрғату қондырғысын пайдалануға енгізді. Еліміздің газ инфрақұрылымының жаңа нысанын «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ Қазақстан Республикасы индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы шең­берінде салды. Жаңа нысанды іске қосу Мемлекет басшысының қатысуымен өт­кен Индустрияландыру күніне арналған дәс­түрлі телекөпір кезінде тікелей эфир ар­қылы көрсетілді.

Газ қоймасында іске қосылған бірегей қондырғы табиғи газды «Бұқара-Орал» және «Бейнеу-Бозой-Шымкент» магистральды газ құбырлары арқылы Ақтөбе облысының және еліміздің оңтүстік өңірлерінің тұтынушыларына ғана тасы­малдап қоймай, сонымен қатар Ре­сей Федерациясына, Өзбекстан Рес­пуб­­ликасына және Қытай Халық Республикасына тауарлы газдың халық­аралық транзитін қамтамасыз ететін болады. 

Объектіні пайдалануға енгізу рәсімі өткен соң, Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев бүгін еліміз үшін өте маңызды мәселе шешілді деп атап өтті және газ мамандарына атқарған жұмыстары үшін алғыс айтты. 

– Өздеріңіз білесіздер, біз мұнай мен газды шығаратын мемлекет бола тұра, сол газға тәуелді болып келдік. Біресе Ре­сейден, біресе оңтүстіктен алдық. Қыста оң­түстігіміздегі қазақтардың бәрі тоңып-жаурап, қайдан газ аламыз деп, Үкімет болып, ел болып сұрап жүрдік. Енді, міне, қазір содан шығу үшін біз бұл мәселені шештік. Мына құбыр өте қажет. Елді газдандыру үшін ғана емес, экспортқа шығаратын газға ие болдық. Болашақта Қашағаннан, Қарашығанақтан, Теңізден шығатын газдың жалпы көлемі 70-80 миллиардқа жеткен кезде, газды экспорттаушы ел боламыз. Бұл – бір. Екіншіден, ол газды құрғақ түрінде бермей, өңдеп, сол газдан шығаратын өнімдерді көбейтуіміз қажет. Сондықтан сіздер ел үшін өте маңызды дүниені шештіңіздер. Еңбектеріңіз табысты болсын, – деді Елбасы. 

Телекөпір барысында «Интергаз Орта­лық Азия» АҚ бас директорының бірінші орын­басары Мұхатай Шаңбатыров Ел­ба­сына қысқа мерзімде жүргізілген жұ­мыстар газ қоймасының тиімділігі мен қауіпсіздігін арттырғанын, сондай-ақ тәулігіне 27 миллион текше метрге де­йін газ алу мен айдауды қамтамасыз ет­кенін баяндады. Бұл еліміздің оңтүстік өңір­лерінің «көгілдір отын» сұранысын толықтай жабуға мүмкіндік береді және отандық газдың тұрақты экспортталуын қамтамасыз етеді.

Сондай-ақ осы қондырғы көмегімен газ сапасы жақсарды және ол ең жоғары халық­аралық стандарттарға сәйкес ке­леді. Осы таза газ магистральды газ құбыр­ла­рын пайдалану мерзімін де айтар­лықтай ұлғайтуға септігін тигізеді. 

Мамандардың айтуынша, іске қосыл­ған қондырғы көлемі жағынан ғана емес,­­ өнімділігі жағынан да бірегей кешен болып табылады. Қазақстанда газ та­сы­­­мал­дау индустриясының мұндай инфра­құрылымдық нысандары бұрын-соң­ды салын­ған емес. 

«Интергаз Орталық Азия» АҚ «Арал»­ желілік-өндірістік басқарма бас­­шы­сы Жарылқасын Кенжебаевтың айтуынша, жаңа қондырғы газды тасымал­дау мен сақтаудың технологиялық үдерісіне тү­бегейлі әсерін тигізеді. «Газды терең қа­баттарда сақтаған кезде, ол газдың са­па­­сына кері әсер етеді, – дейді Жа­рыл­қа­сын Кенжебаев. – Газ табиғи ортада сақ­талатындықтан, тереңдігі 350-400 метр болатын жерасты қабатында оған топырақ, ұсақ тастар сияқты бөгде қос­палар түседі. Ең бастысы, газға жерас­ты суларының булары әсер етіп, ол ыл­ғалданады. Бұрын осы­ның салдарынан компрессорлық стансаларда сүз­гіш­тер бітеліп қалып, оларды жиі ауыстыру керек болатын, магистральды құбырларға да тұтылып, газ тасымалдау тоқтап қалатын. Бүгін іске қосылған газды құрғату қондырғысы газды бөтен қоспалардан тазартып қана қоймай, оны құрамындағы ылғалынан да ажыратады, бұл көгілдір отынның сапасын барынша жоғарылатады». 

Бүгінде «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ ин­вес­­­тициялық жобасы аясында оның ен­шілес компаниясы «ҚазТрансГаз» АҚ «Бо­зой» жерасты газ сақтау қоймасында көлемді қайта құру жұмыстарын жүр­гізіп жатыр. Газ сақтау қоймасын қай­та жарақтандыру барысында оның тех­­­но­логиялық үдерісі осы заманауи газ­ды құрғату қондырғысымен жарақ­тан­дырылды. 

Тілеубек ЕРСАЙЫН