Орал өңірінде «Конденсат» компаниялар тобы (ККТ) өздерінің әлеуметтік мәселелерді шешудегі жоғары жауапкершіліктері арқылы республикадағы өзге кәсіпорындарға үлгі көрсетіп келеді. Бұл үрдіс, ең алдымен, тұрғындардың әлжуаз топтарын материалдық жағынан қолдап, оларға қомақты қаражат бөлуінен көрініс тауып жүр. Әлеуметтік мәселелерді шешудегі үлкен кәсіпорынның сан қырлы қызметі өндірістің жоғары қарқыны мен тиімділігіне жол ашты. Біз осы тұрғыда «Конденсат» компаниялар тобына қарасты кадрлар және әлеуметтік мәселелер департаментінің бастығы Дина ҒАЛИМЕТДЕНОВАМЕН пікірлескен едік.
– Дина Ерсейітқызы «Конденсат» компаниялар тобы ұдайы жоғары өндірістік жетістіктерге жетіп жүр. Мұның сыры неде деп ойлайсыз?
– Алдымен айтарым, ұжымның әр мүшесі өз қызметіне үлкен жауапкершілікпен қарайды, әрі өз істерін әркез мақтан тұтады. Компаниялар тобының негізгі тірегі – мұнда ұзақ жылдардан бері қызмет істеп келе жатқан тәжірибелі мамандар. Біздің мекемеде айта қаларлықтай кадрлардың ауыс-түйісі бола қойған жоқ. Бұл компанияның тұрақты түрде алға басуына және еңбек көрсеткішінің жоғарылауына оң әсер етті. Бұл тек кадрлар қызметінің үлкен еңбегі ғана емес, сонымен қатар, кәсіпорындағы барлық буын жетекшілерінің өз істерін шебер атқара білуі үшін компания басшысының кадрлық саясатты ойдағыдай ұйымдастыра білуінен деп білемін.
Кадрлар саясатындағы елеулі бір жәйт – қызметкерлерді жұмысқа қабылдау. Бұл жолда біз барлық механизмдер мен тетіктерді іске қосамыз. Атап айтқанда, алдымен кадрларды компанияның өзінен, сосын кадр агенттіктері және БАҚ арқылы іздестіреміз, оқу орындарымен байланыс жасап, жоғары курс студенттері үшін тәжірибе жұмыстарын ұйымдастырамыз.
Жас маманды қызметке қабылдай отырып, біз оған өзінің еңбек етуге деген құлшынысы, қабілеті және өз қызметіне деген жауапкершілікті айқын сезінуі – оны одан да жоғары лауазымдарға жеткізетінін әрдайым назарына береміз. Бізде жас маманның кәсіби тұрғыда өсіп-жетілуіне барлық жағдайлар жасалған.
– Компанияда өз кадрларын тәрбиелеп шығару тәжірибесі бар. Ол өзін ақтады ма?
– Иә, тәжірибеден көріп жүргеніміздей, бұл компаниядағы жұмыстың бірқалыпты атқарылуы үшін таңдап алынған өте дұрыс тәсіл болды. «Конденсат» КТ бүгінгі таңда өзімізде қызмет атқаратындармен үлкен жұмыс жүргізуде. Ұжымның өз ішінде кадрлық резервтері бар. Сондықтан да кәсіби мамандардың негізгі легі өз орталарынан шығады. Олар осы ортада тәрбиеленеді. Мамандарды сырттан әкелуге тырысатын компаниялар да бар. Бірақ біз ұжымдағы қалыптасқан ахуал мен дағдыны сақтағымыз келгендіктен, кадрларды жиі өзгертудің қажеті жоқ деп есептейміз. Егер жас маман бір қызметте өзінің сауатты маман екенін көрсетіп, ұжымның белсенді мүшесі бола білсе – онда оның одан да жоғары лауазымға көтерілуіне жол ашық.
– Кадрлық қызметтің басқа қандай түрімен айналысасыздар?
– Біздің кәсіпорында адамдармен жеке-жеке әңгімелесу тәжірибесі бар. Бұл қызмет барысында да қолданылады. Бұл не үшін қажет десек, ол мәселенің тек бір бөлімдегі қызметкерлердің және қарамағындағылардың арасында қалып қоймай, тезірек шешімін табу үшін керек. Мысалы, егер жас маман өзінің қазіргі қызметінен де жоғары лауазымға көтерілгісі келетіні туралы сұрақ қойса, онда оның мүмкіндігін бағалай отырып, біз оның кандидатурасын басқа тұрғыда қарастырамыз.
Жыл сайын біз кәсіпорындағы әлеуметтік-психологиялық ахуалды сараптау мақсатында сауалнама жүргіземіз. Бұл бізге ұжымды нендей мәселелер толғандыратынын біліп отыру үшін қажет. Тәжірибеден көргеніміздей, осындай сауалнамалар жүргізу нәтижесінде біз көптеген түйінді мәселелерді шеше білдік. Әрине, оның дені әлеуметтік-тұрмыстық мәселелер.
Біздің компанияға қызметке орналасып, бір және одан да көп жыл жұмыс істеген маман біліктілігін арттыру курстарынан өтуге мүмкіндік алады. Бұл жұмысқа компания өте көп көңіл бөлуде. Әрі оған қажетті қаражатты бөлуден үнем жасаған емес. Біздің қызметкерлер Алматы, Астана, Мәскеу, Санкт-Петербург қалаларына оқуға барып тұрады. Екі жылдан бері басқа қалалардағы қызықты семинарға қатысып келген қызметкерлер сондай тренингті өзінің басқа да әріптестеріне үйретуде.
– Компаниялар тобына қажетті кадрлар әзірлеу ісі қалай шешімін табуда?
– Біз көп жылдан бері Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетімен тығыз қарым-қатынас орнаттық. Сонымен бірге Батыс Қазақстан инженерлік-технологиялық университетімен бірлесіп жұмыс істей бастадық. Бұл жоғарғы оқу орындарын таңдап отырған себебіміз – бүгінгі таңда бізде техникалық кадрларға деген сұраныс туындауда.
Жыл сайын бізді қызықтырған мамандықтар бойынша студенттер бізге келіп өндірістік тәжірибеден өтеді. Өздерін жақсы жағынан көрсете білген студенттер, әрине, еңбекке орналасуға мүмкіндік алады. Олар компанияның кадрлық резервіне қойылады. Сол сияқты біз Орынбор және Самара мемлекеттік университеттерімен келісімге отырдық. Осындай тиімді әріптестік байланыстардың нәтижесінде сол қалалардағы университеттерде оқып жатқан өңір студенттері біздің компанияға тәжірибеден өтуге келеді деген сеніміміз бар.
– Компаниялар тобының өз ұжымын одан әрі нығайтуы және кадрлардың жиі ауысуын болдырмау үшін қандай іс-шаралар белгіленген?
– Жоғарыда атап өткеніміздей, кәсіпорындардағы кадр және әлеуметтік саясат «Конденсат» компаниялар тобында кадр мәселесін шешуіне толық мүмкіндік беріп отыр. Оған қоса қызметкерлерді материалдық қолдау да оң әсерін тигізуде. Өз міндетін абыроймен атқарып, жоспарлы көрсеткішін орындап жүрген компания қызметкерлері айлық, тоқсандық және жылдық сыйақыға ие болады. Ал компаниялар тобында жеті және одан да көп жыл еңбек еткендер әлеуметтік себетпен қамтамасыз етіледі. Оған емделуі үшін еңбек демалысына қосымша демеуқаржы және еңбекақысы төленетін қосымша күн қосылады, заем және басқа да сый түрлері беріледі. Ақсай қаласында және Қарашығанақ кен орнында жұмыс істейтіндерге өндірістік аймақтағы жұмыстары үшін жалақысына қосымша төленеді. Жоғары көрсеткішке қол жеткізген озаттар да сыйақыдан құр қалмайды. «Конденсат» компаниялар тобындағы қызметкерлерді марапаттау жылдар бойы жетілдірілген. Ол үрдіс әлі күнге жалғасып келеді.
Әлеуметтік саясат біржақтылықты көтермейді. Бұған мейлінше көп қырлылық сипаттар тән деп ойлаймыз. Белгілі бір кадрды даярлау үшін бірнеше жыл өтіп, белгілі мөлшерде қаржы жұмсалады. Кәсіпорын осындай жолмен өзі даярлап шығарған маманның компанияда қалуына барлық жағдайды туғызуды тәжірибеге енгізген. Өйткені, еңбек рыногы тауар мен қызмет көрсету рыногы сияқты бәсекелестікке толы.
Ерекше атай кетейін дегенім, компания құрылған ең алғашқы күнінен бастап консорциум ұжымдары арасында саламатты өмір салтын ұстану және қолдау, корпоративтік мәдениеттілік пен дәстүрді қалыптастыруды жолға қоя білді. Бұл жалпы алғанда, кадрлық-әлеуметтік саясатты дұрыс жүргізуге қажетті басты шарттардың бірі екені белгілі. Түйіп айтқанда, кадрлық саясат – компанияның қалыпты жұмыс істеуінің негізі. Тәуелсіздіктің төл құрдасы болып келетін «Конденсат» АҚ кадрлардың біліктілігі арқасында атап айтуға тұрарлық көптеген жетістікке жетті. Отандық кәсіпорын болып табылатын «Конденсат» компаниясы тек өз өлкемізде ғана емес, республика бойынша да нағыз отаншылдық үлгісін танытып келеді. Кәсіби біліктілік пен өз ісімізді сауатты жүргізе білудің нәтижесінде біз осындай жетістікке жеттік. Бұл біздің Қазақстанның өркендей түсуіне қосқан үлесіміз деп санаймыз.
Әңгімелескендер Марина ИВАНОВА, журналист,
Темір ҚҰСАЙЫН, «Егемен Қазақстан».