Канадалық суретші Гиллиан Гензер 15 жыл бойы Адам атаның мүсінін жасап келген. Ерекшелігі сол, мүсінді қашауға даладан, теңіз жағасынан теріп алған әртүрлі қауашақ, тас, түрлі жан-жануардың сүйегі сияқты заттарды пайдаланған. Ал бір күні жұмыс уағында суретшінің жағдайы кенеттен нашарлап, емханаға түседі.
Жер бетіндегі алғашқы адамның мүсінін жасау Гиллиан Гензерге тосыннан келген ой емес. Бұрын 1998 жылы еврей әпсанасындағы алғашқы әйел Лилиттің мүсінін жұмыртқаның қабығынан жасап шыққан соң, кезекті жұмысының жалғасы Адам атаның құрметіне арналуы керек деп білді. Көп ұзамай оған қажетті материалды оңай тапты. Торонтодағы қытай ауданындағы базардан мидия қауашақтарын артығымен сатып алады. «Адамның аяқталуға жақын мүсініне қарама-қарсы отырдым да, өмірмен қош айтыстым. Әбден қалжыраған едім. Суретші тудырған дүниеге қарағанда, табиғаттың жаратқаны әлдеқайда сұлу. Мидия (ұлу) қауашақтарының құрылымы Адам атаның бұлшық еттерін бейнелеуге тура келетін», деп еске алады суретші.
Бірте-бірте суретшінің заттармен жұмыс істеуі қиындап, қауашақтарды керекті жерге жабыстыра алмайтын күйге жетеді. Ауыр күйде емханаға түскен Гиллианға деменцияның (ақыл-ой кемістігі, ми қызметінің бұзылуы) асқынған түрі деген диагноз қойылды. Дәрігерлер суретшіге ауыр металдардан уланған деген қорытынды шығарған, ал Гиллиан болса неден уланғанын білмей, тек табиғи заттармен жұмыс істейтінін айтып бағумен болды.
Уланудың себебі көп ұзамай анықталды. Сыртынан тым бейкүнә, мысқалдай зияны жоқтай көрінетін мидия қауашақтары теңіз суындағы ауыр металдарды өзіне сіңіретін қасиетке ие болып шыққан. Өміріне қауіп төніп тұрғанына қарамастан, суретші өнер туындысын соңына дейін жеткізуді жөн санаған.
– Шеберханамның есігіне келген сайын уланатынымды ойлап, тұрып қаламын. Ақыры өледі екенмін, ендеше өле-өлгенше мүсінді аяқсыз қалдырмай, соңына жеткізейін дедім. Дегенмен қазіргі жұмыстарыма керек материалдарда да токсин қауіпі бар. Енді маған тек сақ болу керек. Өткенді ойлап, қайғырудың еш маңызы жоқ. Қоршаған ортаны аяусыз бүлдірген адам баласы үшін бұл да бір сабақ, – дейді ол.
Осылайша 15 жыл бойы арпалысқан Адам атаның мүсінін ойдағыдай аяқтаған Гиллиан ештеңеге қарамастан, өзге шығармашылық жұмыстарына кірісіп кетті. Бірақ бұл жолы қауіпсіздік шараларын бір кісідей қаперіне ұстамақ.
Ая ӨМІРТАЙ,
«Egemen Qazaqstan»