Кездесу барысында бірінші болып сөз тізгіні Қазақстанның Ұлттық экономика министрі Руслан Дәленовке берілді. Министр екі елдің сауда-экономикалық қатынастарын одан әрі дамыту, инвестициялық әлеуетті көтеру, өзара әріптестікті жетілдіру мәселелері туралы баяндады.
– Бүгінде Қазақстанда Мажарстан капиталы салынған 60-тан астам кәсіпорын бар. Құрылыс, ауыл шаруашылығы және өндірістік салаларда мажарстандық компаниялар табысты жұмыс істеп жатыр. Екі мемлекет географиялық жағынан бір-бірінен біршама қашық орналасқанына қарамастан, Мажарстан біздің ірі әріптесіміз саналады. Біз оны жоғары бағалаймыз. Екі елдің сауда-экономикалық және инвестициялық саладағы әлеуеті өте зор, осы әлеуетті тиімді пайдалануымыз керек. Қазіргі таңда жемісті әріптестік байланысты дамытуға барынша қолайлы жағдай жасалған. Қазақстан – Венгрия стратегиялық кеңесі, үкіметаралық комиссия, іскерлік кеңес, тікелей инвестициялар жөніндегі бірлескен қор табысты жұмыс істеуде, – деді Р.Дәленов.
Ұлттық экономика министрі айтқандай, былтыр екі ел арасындағы тауар айналымының көлемі 139 миллион АҚШ долларын құрапты. 2018 жыл мен биылғы алғашқы тоқсанды қоса алғанда бұл көрсеткіш – 154 миллион доллардан асқан. Былтыр елімізден Мажарстанға жіберілген экспорт сомасы 28 миллион долларды құраса, импорт 127 миллион долларға тең. Р.Дәленовтің айтуынша, Қазақстан тарапы болашақта елімізде жұмыс істейтін мажарстандық компаниялардың қатарын көбейте түсуге мүдделі.
Венгрия Премьер-министрінің орынбасары-Қаржы министрі Михай Варга да өз сөзінде екі мемлекет арасындағы жан-жақты қарым-қатынасқа жоғары баға берді.
– Біздің стратегиялық серіктес атанғанымызға бек қуаныштымын. Бүгінде екі ел экономикалық байланыстарды одан әрі нығайтуды басшылыққа алып отыр. Қазақ пен мажар халықтарын бұрыннан тарихи тамырластық пен мәдениетіміздің өзара ұқсастығы, бір-бірімізге деген сенімділік жақындастырады. Қазіргі таңда дипломатиялық қарым-қатынас жолға қойылған. Арадағы тауар айналымы ұлғайып, экономика, білім беру мен мәдени салаларда нәтижелі байланыс нығайып келеді,– деп атап өтті М.Варга.
Оның айтуынша, соңғы 20 жылда әлемдік құрылым айтарлықтай өзгерді. Дүниежүзілік қауымдастықтың даму нүктесі Орталық Азияға жылжып келе жатыр.
– Алдағы онжылдықтарда жалғаса беретін осы процесс Қазақстанға да, Мажарстанға да тиімді болуы тиіс. Біздің шығыстағы байланыстарымызды одан әрі дамытуда Қазақстан шешуші рөл атқарады. Бүгінгі жиынға біздің елден аграрлық сала, денсаулық сақтау, құрылыс, энергетика, көлік, денсаулық сақтау салаларында жұмыс істейтін 100-ден астам бизнесмен келді. Біз өзара байланыстың тек қысқа мерзімді шара ретінде емес, тұрақты үрдіс ретінде дамығанын қалаймыз. Мажарстан үкіметі Қазақстан нарығындағы кәсіпкерлерді барынша қолдайды. Мысалы, «ЭксимБанк» экспорттық келісімшарттарды қаржыландыру үшін 100 миллион доллар көлемінде мемлекеттік лимит бөлді. Біз Нұр-Сұлтан қаласында «ЭксимБанктің» филиалын ашуды жоспарлап отырмыз, – деді М.Варга.
Сонымен қатар М.Варга Венгрияның экспортты күшейту жөніндегі агенттігі Мәскеуде сауда үйін ашуды жоспарлап отырғанын, сауда үйі Қазақстанға тауар экспорттау ісіне де атсалысатынын жеткізді.
Бизнес-форум аясында Қазақстан мен Мажарстанның іскерлік топтары арасында бірқатар келісімдерге қол қойылды. Екі ел кәсіпкерлерінің қатысуымен кездесулер өткізіліп, агроөнеркәсіп кешені, жеңіл және тамақ өнеркәсібі, құрылыс, химия, машина жасау салаларындағы ынтымақтастықты дамыту мәселелері талқыланды.