• RUB:
    4.81
  • USD:
    498.51
  • EUR:
    522.84
Басты сайтқа өту
Руханият 10 Наурыз, 2020

Талантты тұңғыш таныған

986 рет
көрсетілді

Әулиеата топы­ра­­ғын­да әннің рухын шал­қы­тып, қара дом­бы­ра­ның қасиетін ама­нат көрген «Тараз» трио­сы­ның қаз­ақ өне­рін­де өзіндік орны бар. Ке­зін­де «Ала­тау» болып құ­ры­лып, кейін­нен көне шаһардың екі мың жыл­дық құрметіне «Тараз» триосы болып қай­та аталған үштік кү­ні бүгінге дейін өнер­ге адал қызмет етіп ке­ле­ді. «Тараз» трио­сы­ның құрамында еңбек етіп жүрген әнші, Қа­зақ­станның Еңбек сі­ңір­ген қайраткері Асылхан Шүңірековті Мей­рамбек Беспа­евт­ың алғашқы ұстазы ре­тін­­де біреу білсе, біреу біл­мес.

Ұстаз болу міндетті түрде шәкіртті оқыту емес. Талантты тап басып тану, қарлығаштың қана­тымен су сепкендей болса да қамқорлық көрсету де ұс­таз­­­дықтың белгісі болса керек. Асылхан Шүңіреков дегенде, көз алды­мызға сырбаз, салиқалы, дом­быра­ны жанына серік еткен сал-серінің кейпі елес­тей­ді. Өзі туралы көп айта бермей­тін, жарнамаға жоқ азаматтың та­лант­­ты тұң­ғыш таныған тұлға екені шын. Мұны бәрі айтып та жүр. Шын талант өзі-ақ жарып шығады, бірақ жана­шыр­лық­­тың, ағалық ілтипаттың, әрі-беріден соң бала болса да оның талантына деген құр­­меттің өзі адамдық пен адалдықтың кө­рі­нісі.

Әрине, Мейрамбектің атын қа­лып­­­тастыруда, халыққа танытуда Алтынбек Қоразбаевтың еңбегі ерек­ше. Бірақ одан бұрын Асылхан Шүңіре­ков­­тің де ағалық қамқорлығын айтпай кетуге болмайды. «1978 жылы ауыл­дан келіп, Жамбыл қаласындағы кәсіп­тік-техникалық училищеге оқуға түстім. 1979 жылы бір азамат­тар арқылы Мейрамбектің әкесі Әбіләшім аға­мыз­бен танысып, араласа бастадым. Әлі есімде, Жамбыл қаласындағы Ыбы­райым Сүлейменов көше­сін­дегі 144-үйде тұратын. Әкесі Әбіләшім де, анасы Жібек те өнерге жақын жан­дар екен. Мейрамбек ол кезде кішкентай бала. Сол кезде ылғи өнер­ге жа­­қын жандар осы үйде бас қо­сып, отырыс жасайтынбыз. 28 ақпан менің, ал 1 наурыз Әбіләшім ағаның туған күні. Бұл да біз үшін мереке. Кейін­нен Мейрамбек домбыра үйреніп жүрді. Бала күнінен Аяз Бетбаевтың тер­ме­лерін, Бәкір Тәжібаевтың «Туған жер» әнін айтқанын көрдім. Бір күні Жамбыл қаласында үлкен айтыс ұйым­дас­тырылды. Қазылар құра­мын­да ақын Жақсылық Сәті­беков бас­таған ылғи мық­тылар екен. Осы кезде таланты енді ашылып келе жатқан Мейрамбекті сахнаға шығарып, халыққа таныстыру керек болды. Есебін тауып, сахнаға шығардық. Сонда Аяз ақынның термелерін қара домбырамен нақышына келтіре шырқаған Мейрамбекке деген көптің ықыласы ерекше болды. Халық қол шапалақтап тұрып алды. Осы кезде айтыс­кер ақын Серік Қалиев бала Мейрамбекті сахнадан көтеріп алып кетті», дейді Асылхан Шүңіреков.

Адам естелікпен тірлік кеше­ді. Өткен күннің бәрі естелік. Бүгін­де қазақ ән өнерінің бір бәйтерегіне айналған Мейрамбек Беспаевты алғаш сахнаға шыға­рып, маңдайынан сипаған азамат­тардың қамқорлығы елдің есінде, ха­лықтың көз алдында. Ешкім өзінің талантын өзгеге бөліп бере алмайды, бірақ жақсылыққа септесу де саналы адамның ісі болса керек. Асылхан Шүңірековтің бала Мейрамбекті Мәскеуге ертіп барғанын, келген соң екеуі ауыл-ауылды аралап жүріп концерт қойғанын көп ел айтады. «Бір күні Жамбыл облыстық халық шығармашылығы орталығының директоры Пернебек Оспанов хабарласып, Мәскеуде қазақ өнерінің онкүндігі өтетіндігін айтты. Сол 1987 жылы Манарбек Ержановтың стилінде ән салатын ғажап әнші Алтынбек Ораз­беков, мен, дәстүрлі әнші Қарлығаш Қожа­ғазина және Мейрамбек Беспаев төртеуміз делегация болып Мәскеуге аттандық. Мей­рамб­ек мектеп оқушысы бол­ғандықтан анасы Жібек те ілесті. Мәскеу сахнасында Мейрамбек домбырамен «Туған жер» әнін айтқанда, көрермен таң қал­ды. Енді төртінші сыныпта оқитын бала ғой. Тіпті «Московская правда» газетіне Мейрамбек туралы «Қазақтың Робертино Лореттиі» деген сыңайдағы  мақала да шықты. Бұл жерде біз Бибігүл Төлегенова, Әлібек Дінішев сияқты атақты өнер саңлақтарымен қатар жүрдік. Концерт біткен соң, кейіннен «А студио» тобын құрған танымал өнерпаз Байғали Серкебаев бәріміз елге бірге қайттық. Бала емес пе, Мейрамбек жолда Мәскеуден алған төсбелгісін жоғалтып алып, жылағанда Байғали оған өзінің төсбелгісін беріп, жұбатқан еді», дейді Асылхан Шүңіреков.

 Мәскеуден келген бойда бәрі Мойынқұм ауданына барып, кон­церт қояды. Совхоздарды түгел аралап, халыққа өнер көр­сетеді. Ал концерттен түс­кен қаражатты олар бүкілодақтық қайырымдылық қорына аударады. «Талант талантты таниды», деген бар. Ата-анасымен аралас-құралас болып жүріп, бала Мейрамбектің бойында жылт еткен ұшқынның барын байқаған Асылхан Шүңі­ре­ков оның алғаш сахнаға шы­ғып, аз да болса халыққа таны­л­уына жол ашыпты. Кейін­­нен Әулиеата жерінде еңбек етіп жүрген Алтынбек Қораз­баев Алматыға ауысып, бала Мейрамбекті біржола өзінің тәрбиесіне алады. Ән өнеріндегі қанат­қақты орындауы Аяз Бет­баев­­­тың, Бәкір Тәжібаевтың әнде­рінен басталған ол Алтынбек Қораз­баевтың «Бозторғай» әнін айтып, бірте-бірте  халыққа танылды. Ән өнерінің Мейрамбегі, Мейрамбек Беспаев болып қалып­тас­ты.

 

Жамбыл облысы