Әншейінде бейнеті мол мал шаруашылығы нәзік жандылар үшін тым-тым ауыр болып көрінетіні бар. Бірақ қолға алса еңсерілмейтін іс жоқ екен. Көпбалалы ана Альмира «Бастау бизнес» бағдарламасының шарапатымен қорасын малға толтырып отыр.
Адал еңбегімен өз төлінің есебінен көбейткен малы бір басына жетіп-ақ жатыр. Қазір сүті бұлақтай үш сиыры, елуден астам қойы, жүзге жуық қазы бар. Осының барлығы шиеттей балаларының несібесі. Олар да аналарының бар жан-тәнін салып, отбасының ырыздығын молайтуға ұмтылып жүргенін көрген соң ойын баласы екендіктерін ұмытып, ортақ істі алға сүйреуге көмектеседі. Бес перзенті де мал жайғап, қора тазалап, көмекші болуға жарап қалды. Ана болса кішкентайларының еңбекпен пісіп, жұмыс істеуге жандарын салатынын көрген сайын сүйсінеді. Атам қазақта, «жас өспей ме, жарлы байымай ма» дейтұғын үміт отын тұтататын қастерлі сөз бар. Үй шаруасына оңқай асықтай ыңғайлы болып өсіп келе жатқан бауыр еті балалары ертең-ақ қатарға қосылып кететініне сенеді.
Бір жағынан балаларының ұйымшылдығына разы болса, екінші жағынан мемлекет тарапынан көрсетілген көмек те көпбалалы ананы қос қолтығынан періштедей жебеп, қиындық атаулыны еңсеруге септігін тигізуде. Өткен жылы «Бастау бизнес» бағдарламасы бойынша қысқа мерзімді курсты оқып бітіргеннен кейін грантқа ие болды. Ойға келмеген олжа еді. Қысқа жіп күрмеуге келмей тұрған шақта ойда жоқта орала кеткен несібе еді. Әуелі отыз қой сатып алды. Ірі қара мен жылқыдан гөрі ұсақ малды бағу оңайырақ көрінген.
Кейін оң-солын бағамдап отырса, күш-қуаты жетіп жатса, сиыр ұстаған да тиімді тәрізді. Бала-шаға ағарған ішсе, несі жаман? Осы оймен үш сиыр алды. Мал төлдеп, басы көбейе бастады. Бірте-бірте қара жұмысқа төселе бастаған шаруақор ана енді реті келіп жатса көбірек несие алып, сауын сиырдың басын көбейтпек. Өйткені көрші-қолаңнан ыдысын ұстап келіп, сүт сұраушылар көбейген. Ауылда да таза, майлы, дәмді сүт сұранысқа ие екен. Үйдегі ой жүзеге асып, сауын сиырын көбейте алса, шарапаты өзіне ғана емес, өзгеге де тимек. Ауылдастары үшін қосымша жұмыс орны ашылмай ма?
Ел ішінде мал ұстау үшін ең алдымен мал азығын уақтылы қамдап алу өте маңызды шаруа. Бәлкім, ең қиыны да осы. Бір тіркеме шөптің бағасы 25-30 мың теңгенің төңірегінде. Бір бас қара малға қысы ұзақ бұл өңірде кемінде екі тіркеме шөп қажет. Жалғыз шөп жұғым болмайды, жемдемесе төл де, сүт те болмауы әбден мүмкін. Осы мәселені оңынан шешсе, өзгесі жол-жөнекей жүгін тіктей бермек. Әйтеуір қол қусырып қарап отырғаннан жақсы. Бір өсіп алса төрт түлік бар шығынды төлімен-ақ ақтап шықпай ма? Ал сүт-қаймағы күнделікті қажетіне жарататын қаражат.
– «Бастау бизнес» бағдарламасының екінші бағыты бойынша оқуға елу адам жіберілді. Олардың 27-і сертификаттарын алды. Несие алу үшін «Қаржылық қолдау» қорына 27 адам жіберіп едік, бүгін соның 23-і 87 млн 400 мың теңге көлемінде несие рәсімдеді, – дейді аудандық жұмыспен қамту орталығының маманы Рүстем Қойшығұлов.
Ауданда тамыз айынан қазан айына дейін 505 мың теңге көлемінде қайтарымсыз мемлекеттік гранттар берілген екен. «Еңбек» бағдарламасының екінші бағыты бойынша аудандағы елді мекендердің 80 пайызы қамтылған. Көңілге демеуі, алға ұмтылған ауыл тұрғындары мал шаруашылығын дамыту үшін шағын несиелер ала бастапты. Соның арқасында босағаларына үйірілетін берекені молайта түспек.
Ақмола облысы,
Жақсы ауданы