Бүгінгі таңда білім беру жүйесі көпшілікке қолжетімді болып, мүмкіндіктері кеңейе түскенімен, мүгедек адамдар әлі де сапалы білім алу жолында бірталай қиындыққа тап болып жатыр. Ал соның нәтижесінде тиімді жалақы төленетін жұмысқа орналасу қиынға соғатыны тағы бар. Бұған басты себептердің бірі − физикалық және виртуалды кедергісіз ортаның болмауы.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің ресми деректері бойынша 2021 жылдың қаңтар айында Қазақстанда еңбекке қабілетті халықтың ішінде 419 880-і мүгедек жандарың тек 19%-ы (82 872) жұмысқа орналасқан және тұрақты табысы бар.
«Ерекше Таңдау-Шелек» корпоративтік қорының мамандары бұл пайыздық арақатынасты «ерекше қажеттіліктері бар адамдар үшін білім беру жобаларын жүзеге асыру және жаңа кадрларды дайындау арқылы ұлғайтуға болады» деп есептейді.
«Біздің бұл бағытта қызмет атқарып жүргенімізге бірінші жыл емес. Сондықтан мүгедектігі бар адамдар арасында оқуға және жұмыс істеуге ниет білдірушілердің үлкен легін қарастырамыз. Себебі олар да дербес, қоғамның толыққанды бөлігі және сапалы білім алғысы келеді», дейді «Ерекше Таңдау-Шелек» корпоративтік қорының бағдарламалық директоры Захира Бегалиева.
Былтыр Samruk-Kazyna Trust Әлеуметтік жобаларды дамыту қорының қолдауымен «Ерекше Тандау-Шелек» КҚ Lider Z кәсіби онлайн-мектебі» жобасы іске қосылды. Ол мүгедек адамдарды IT дағдыларына үйрету және оларға одан әрі еңбек нарығын бағындыруға жәрдемдесуге бағытталған. Жуырда мектеп алғашқы түлектерін шығарып салды. Бірқатары оқу барысында жеткен жетістіктерімен бөлісті.
Солардың бірі 29 жастағы Анастасия Гербеева: «Мен бала кезімнен Ақтөбе қаласында тұрамын. Медициналық диагнозға және үйде оқыған дұрыс деп сендірген мұғалімдердің пікіріне қарамастан, Lider Z онлайн мектебіне келіп, бағымды сынап көрдім. Дәл осы қадам кәсіпқой маман ретінде қалыптасуыма түрткі болды», деді.
Анастасияның айтуынша, 2020 жыл оның өмірін түбегейлі өзгерткен. Себебі ол оқуын сәтті аяқтап қана қоймай, осы жобада жеңімпаз атанған. Ол бүгінгі таңда SMM бойынша сертификатталған маман. Қуантарлығы, Анастасия Гербеева Ақтау қаласындағы Назарбаев зияткерлік мектебі оқушыларының клубында ментор болып қызмет атқарады.
Ал 38 жастағы Михаил Гвоздев Петропавл қаласында инженер және педагог отбасында дүниеге келген. Ол бала кезінен шығармашылыққа жақын екенін және ІТ саласына қалай келгенін тілге тиек етті.
«Менің диагнозым – шашыраңқы склероз. Бірақ басыма түскен бұл ауыртпашылыққа қарсы тұрып, өзімді дамытуды жалғастырып келемін. Арасында өлең жазып, мүгедектер спортымен айналысамын», дейді Михаил Гвоздев.
Михаил Lider Z онлайн мектебінде SMM курсын бітіріп, бүгінде Қазақстандағы бейнебақылау жүйелерінің ірі дистрибьюторлық компанияларының біріне сайт әкімшісі болып жұмысқа қабылданды.
«Мүгедектігі бар қызметкерге әлеуметтік жұмыс берушілердің көбі қорқа қарайды. Десе де біз жағдайдың өзгеріп жатқанын байқап отырмыз. Бизнестің әлеуметтік жауапты секторының өкілдері азаматтардың осы санатына алғашқы еңбек тәжірибесін алу үшін олардың кәсіби маман бола алатынын және қаржылық тәуелсіз өмір сүруге лайықты екенін дәлелдеу үшін жәрдемдесу қажет», дейді директор Захира Бегалиева.
Бертінге дейін мекемеде бірінші лекте мүгедектігі бар 30 адам оқытылды. Қазіргі күні мектепте екінші лек өтіп, оған 33 адам қатысып жатыр.