Соңғы екі жылда сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұрған 400-ге жуық азамат жалпы сомасы 58,9 млн теңгемен ынталандырылған. Өткен жылы ақшалай марапатталған 122 адам ауыр қылмыс туралы хабарласа, 55-і ауырлығы орташа істер бойынша мәлімет берген. Ал биыл жемқорлық деректері туралы мәлімет берген 213 адамға 33,9 млн теңге төленген.
Бұл жөнінде агенттіктің әлеуметтік желілерінде тікелей эфирде өткен баспасөз мәслихаты барысында агенттіктің аса маңызды істер жөніндегі тергеушісі Данияр Бекайдаров мәлімдеді. Жемқорлық фактілері туралы хабарлаған немесе бұл қоғамдық індетке қарсы тұруға өзге де жолмен көмек көрсеткен адамдарды көтермелеу жайында жан-жақты ақпарат берген агенттік өкілі: «Қазіргі жағдайда кез келген мемлекеттік орган қоғамның қолдауымен ғана табысқа жете алады», деп атап өтті.
Жемқорлықты ауыздықтау үшін халықтың белсенділігі қажет екенін жеткізген ол агенттіктің ашықтық қағидатын түрлі байланыс арналары арқылы, атап айтқанда, Antikor Live, Antikor News жобалары, Facebook, Instagram, Telegram желілерінің көмегімен жүзеге асырып келетінін де атап өтті. Еліміздің экономикалық дамуына тежеу болып, бәсекелестік қабілетті бәсеңдететін әлеуметтік дертпен күрес жүргізу – жалпыхалықтық іс. Осыған орай агенттік қызметкерлері бұл мәселеге бейжай қарамайтын азаматтарды Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің 1424 Call-орталығына қоғам дертінің кез келген көрінісі туралы хабар беруге шақырады.
«Call-орталық тегін ақпараттық-консультациялық қолдау көрсетуге қашанда дайын. Операторлар агенттіктің қызметі туралы сұрақтарға жауап беріп қана қоймай, қызметкерлерінің үстінен түскен арыз-шағым, ұсыныстар мен пікірлерді қабылдап, жұмысқа түсу тәртібін де түсіндіреді. Орталық жемқорлық фактілері, оның ішінде жасалған немесе дайындалып жатқан құқық бұзушылықтар жөнінде, сондай-ақ кәсіпкерлік қызметке кедергі келтіру жағдайлары туралы телефон хабарламаларына тәулік бойы ден қояды», деді орталықтың жұмысы туралы жан-жақты мәлімет берген тергеуші.
Сыбайлас жемқорлық туралы қоңырау түскен кезде оператор абонентті дереу агенттіктің кезекші офицерімен қосады. Ал ол өз кезегінде бұл хабарламаны тіркеп, жедел ден қою шараларын қабылдайды. Осылайша, әрбір хабарлама уақтылы тексеріліп, жеткілікті негіздер болған жағдайда сотқа дейінгі тергеп-тексеру басталады. «Халық тікелей байланыс арқылы жемқорлық фактілері туралы жергілікті департаменттерге де хабарлай алады. Егер кінәлінің қылмысы расталып, оған қатысты әкімшілік жаза қолдану туралы сот қаулысы немесе айыптау үкімі заңды күшіне енсе, осы жөнінде ақпарат берген, болмаса басқа да жолдармен жәрдемдескендерге біржолғы ақшалай сыйақы төленеді», деді бұл жөнінде агенттік қызметкері. Естеріңізде болса, өткен жылы ынталандыру ережелеріне біраз өзгерістер енгізілген болатын. Германия, Ұлыбритания, АҚШ секілді ЭЫДҰ елдерінің тәжірибесіне сүйене отырып, сыйақы сомасы сараланған еді.
Енді пара немесе келтірілген залал сомасы 1 мың айлық есептік көрсеткіштен (яғни 2 млн 778 мың теңгеден) аспайтын сыбайлас жемқорлық туралы хабарлама үшін сыйақы қылмыстың ауырлығына қарай 30-дан 100 АЕК-ке дейін құрайды. Ал бұрын көтермелеудің ең жоғары мөлшері 100 есептік көрсеткіштен, яғни 277 мың 800 теңгеден аспайтын. Талдау жұмыстары халықтың көбінесе парақорлық, сосын ұрлық пен лауазымдық өкілеттіктерді теріс пайдалану фактілері бойынша хабарласатынын көрсетіп берген.
Ақшалай ынталандыру – сыбайлас жемқорлықпен күресті күшейтіп, оның алдын алу тиімділігін арттыруда тиімді тәсілдердің бірі. «Бұл қадам азаматтық ұстанымды қалыптастырып қана қоймай, жемқорлыққа жол бермеуде ел-жұрттың санасына оң әсер етеді», дейді агенттік өкілі.