«Жасыл аймаққа» ауысқан Алматыда 22 қарашада 127 адамнан індет табылды. Бір тәулікте 14 адам айығып үйіне оралса, есесіне олардың орнын 38 науқас басты. Қазір елімізде індетке қарсы екпе қайтара салынып жатқаны белгілі. Халықтың бір бөлігі коронавирусқа қарсы екпенің алғашқы дозаларын алуға әлі күнге дейін жүрегі дауаламай отырғанда, енді бірі оны қайталап салдырып жатыр.
С.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ жұқпалы және тропикалық аурулар кафедрасының профессоры Равиля Егембердиева: «Вакцина жасаушылар мен инфекционистердің бақылауына сәйкес, алты айдан кейін вакциналанған антиденелердің деңгейі төмендеп, індетті қайта жұқтыру ықтималдылығы артады. Қазір коронавирустың жедел жұғатын «дельта» нұсқасы бар кезде, вакциналау мен ревакциналаудан өту өте маңызды», деді.
Алайда маман вакциналардың тиімділігі 80-90% екенін атай келе: «Бұл вакциналар аурудан біржола қорғайды дегенді білдірмейді. Әлемде ешқандай вакцина мұндай қорғаныс деңгейін қамтамасыз етпейді», дегенді қосты.
– Бірақ екпеден кейін ауырып қалсаңыз, ауру егілмегендерге қарағанда жеңіл өтеді. Вакцинаның толық курсынан кейін адам жұқтыратын сирек жағдайда, оның вирустық жүктемесі әлдеқайда аз. Сондықтан басқалар жұқтырған кезде одан инфекцияның әлдеқайда аз «дозасын» алады, – деп түсіндірді Р.Егембердиева.
Сондықтан ревакциналау қажет. Коронавирус жағдайында ревакциналау келесі аралықтарды сақтай отырып векторлық вакциналарды алғаннан кейін 9 айдан кейін, белсенді емес вакциналар мен м-РНҚ вакциналарынан кейін 6 айдан кейін жүзеге асырылады.
Профессор алғаш рет жаппай қайта егуді қолға алған Израильді мысалға келтіре отырып, бұл шара осы елдегі коронавирустың төртінші толқынын тоқтатуға көмектесті деп есептейді. Р.Егембердиева қазір ревакциналаудың қанша рет қажет екенін ешкім де айта алмайтынын, дегенмен оның қорғаныс құралы екенін атап өтті. Өз кезегінде балалар, жүкті және бала емізетін әйелдерді вакциналауға қатысты деректер жеткілікті жинақталды деп есептейтін С.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ жұқпалы және тропикалық аурулар кафедрасының профессоры Күләш Құрманова: «SARS-CoV-2 жаңа жұқпалы штамдарының пайда болуына байланысты қала тұрғындары барынша, соның ішінде кәмелетке толмағандар егілуі керек. Pfizer компаниясының «Комирнати» препаратының қауіпсіздігіне алаңдауға немесе күмәндануға негіз жоқ», дейді. Ол коронавирус пандемиясы басқарылатын кезде аяқталатынына сенімді. Бұл тек ұжымдық вакциналау мен кейінгі ревакциналау барынша жүзеге асқанда орнығатын жағдай.
Алматы қаласы №15 емханасының педиатр-дәрігері Мөлдір Әкімжан да уақыт өте келе антиденелердің деңгейі төмендейтінін алға тарта отырып: «Израиль – екпе алып, эпидемиялық ахуалды тұрақтандырған алғашқы елдердің бірі. Алайда жазда «дельта» нұсқасы пайда болып, ел індетке қайта шалдыға бастады. Содан кейін ғалымдар мен дәрігерлер вакцинаның екінші дозасынан кейін 6 айдан кейін иммунитет анағұрлым жұқпалы «дельта» нұсқасының пайда болуы аясында айтарлықтай төмендегенін анықтады. Нәтижесінде, Израиль ревакциналау туралы шешім қабылдады», дейді.
Педиатр ревакциналау аясындағы ауқымды зерттеу деректері туралы «Зерттеуге 60 жастан асқан 1 млн 144 мыңнан астам тұрғын қатысты. Олардың барлығы вакцинаның екі компонентін 2021 жылдың 1 наурызына дейін алды. Кейін олардың барлығы қайта вакциналанды. Үшінші екпе КВИ қайта жұқтыру ықтималдылығын 11 есеге, ал ауыр ағымды 15 есеге төмендеткені анықталды», деді.
Педиатр дәрігер биыл балалар мутацияланған «дельта» нұсқасының пайда болуына байланысты коронавируспен жиі ауыра бастағанына тоқталды. Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің мәліметінше, өткен жылы Алматыда 281 оқушы індет жұқтырса, бұл көрсеткіш биыл 15 039-ға жетті. Көптеген жағдайда инфекция үйден жұғады, отбасыларында жұқтыру – 22%.
– Тыным таппайтын, барып келетін жері көп балалар ересектерге вирус жұқтырады, қарт адамдар үшін вирус өте қауіпті. Сондай-ақ кез келген инфекция бір жасқа дейінгі сәбилерге қауіпті. Сондықтан егер отбасында кішкентай бала болса, оны айналадағылардың бәрі COVID-19-ға қарсы егілгені жөн. Коронавирус балаларда жиі ауыр болатынын түсіну керек. Пандемия басталғалы бері әлемде 9 мың бала қайтыс болды, – деді дәрігер.
Педиатр балаларда да постковидтік синдром ересектердегі сияқты жүреді дейді. Қорыта айтқанда, мамандар вакциналанған адамдардың саны неғұрлым көп болса, вирустың таралуы мен мутация ықтималдылығы аз болатынына сенімді. Мәселен, дәрігерлер созылмалы аурулары бар балаларды вакциналау өте маңызды екенін қайта-қайта айтып отыр.
АЛМАТЫ