Қазақстанда 2022 жылы АЕК-тің 146 теңгеге өсуіне байланысты әлеуметтік төлемдер мен жәрдемақылар мөлшері өзгереді деп күтілуде, деп хабарлайды Egemen.kz.
2022 жылдың 1 қаңтарынан бастап ең төменгі күнкөріс деңгейі мен ең төменгі есептік көрсеткіштің шамасын 5% индекстейді.
Ең төменгі күнкөріс деңгейі 36 018 теңгені құрайды. АЕК-3 063 теңге. Жалақының ең төменгі мөлшері 60 000 теңгеге дейін өседі. Осының бәрі зейнетақылар, жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдер мөлшерінің ұлғаюына алып келеді.
2022 жылы бір жасқа дейінгі бала күтімі және көпбалалы аналарға берілетін жәрдемақы
Бала туғанда берілетін жәрдемақының мөлшері:
Бірінші, екінші және үшінші балаға - 38 АЕК (116 394 теңге); Төртінші және одан да көп балаларға - 63 АЕК (192 969 теңге).Бала бір жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты ай сайынғы жәрдемақы бала күтімін жүзеге асыратын және міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінің қатысушылары болып табылмайтын жұмыс істемейтін әйелдер мен ер азаматтарға тағайындалады.
Жұмыс істемейтін әйелдер мен ерлер үшін бала бір жасқа толғанға дейін оның күтімі бойынша ай сайынғы жәрдемақының мөлшері:
Бірінші балаға - 5,76 АЕК (17 643 теңге) Екінші балаға - 6,81 АЕК (20 859 теңге) Үшінші балаға - 7,85 АЕК (24 044 теңге); Төртінші және одан жоғары - 8,90 АЕК (27 261 теңге).Төрт және одан да көп кәмелетке толмаған балалары немесе 23 жасқа дейінгі күндізгі бөлімде оқитын студенттері бар отбасылар үшін жәрдемақы отбасының табысына қарамастан тағайындалады:
Төрт балаға - 16,03 АЕК (49 100 теңге); Бес балаға - 20,04 АЕК (61 382 теңге); Алты балаға - 24,05 АЕК (73 665 теңге); Жеті балаға - 28,06 АЕК (85 948 теңге); Сегіз және одан да көп балаға - 32,06 АЕК (98 200 теңге), оған қоса әрбір келесі балаға 4 АЕК-тен.«Алтын алқа» (7 және одан да көп бала туған және тәрбиелеген), «Күміс алқа» (6 бала туған және тәрбиелеген) алқаларымен наградталған немесе бұрын «Батыр Ана» атағын алған, бірінші және екінші дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен наградталған әйелдерге ай сайын 6,4 АЕК (19 603 теңге) мөлшерінде мемлекеттік жәрдемақы төленеді.
Мүгедектігі және асыраушысынан айырылуы бойынша жәрдемақы
Асыраушысынан айрылу және мүгедектік жағдайы бойынша айлық жәрдемақы ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасынан тағайындалады.
2022 жылы мүгедектігі бойынша жәрдемақы мөлшері:
1-топ - 1,92 ПМ (69 155 теңге) 2-топ - 1,53 ПМ (55 108 теңге) 3-топ - 1,04 ПМ (37 459 теңге).Мүгедек балалардың барлық топтары үшін жәрдемақы мөлшері 16,7%-дан 37%-ға дейін өседі.
Сондай-ақ, мүгедектігі бойынша және асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша жәрдемақыларды бір мезгілде алу құқығын беру көзделеді. Қазір мүгедектігі бар балалар ата-аналары ажырасқан кезде бір мезгілде алименттер мен мүгедектігі бойынша жәрдемақы ала алады. Алайда, бір немесе екі ата-ана қайтыс болған кезде бала мүгедектігі бойынша жәрдемақы немесе асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы ала алады.
Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша айлық жәрдемақы:
Отбасының еңбекке жарамсыз бір мүшесі болған жағдайда 0,86 ПМ (30 975 теңге) мөлшерінде; Отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне екі – 1,49 ПМ (53 667 теңге) болған кезде; Отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне үш – 1,85 ПМ (66 633 теңге) болған кезде; Отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне төрт – 1,96 ПМ (70 595 теңге) болған кезде; Отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне бес – 2,03 км (73 116 теңге) болған кезде; Алты және одан көп болған кезде – отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,11 км (75 998 теңге).Ата-анасының екеуі де айырылған жағдайда жетім балаларға асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша жәрдемақы әр балаға 1,18 ПМ (42 501 теңге) мөлшерінде, отбасының еңбекке жарамсыз қалған мүшелеріне - 0,54 ПМ (19 450 теңге) мөлшерінде, бірақ отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,56 ПМ (92 206 теңге) аспайтын мөлшерде тағайындалады.
Арнаулы мемлекеттік жәрдемақылар
Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне - 16 АЕК (49 008 теңге); Басқа мемлекеттер аумағындағы соғыс қимылдарының ардагерлеріне - 4,8-ден 6,19 АЕК-ке дейін (14 702-ден 18 960 теңгеге дейін); Жеңілдіктер бойынша ҰОС қатысушыларына теңестірілген тұлғаларға - 6,19 АЕК (18 690 теңге); Жеңілдіктер бойынша ҰОС мүгедектеріне теңестірілген тұлғаларға - 7,55 АЕК (23 125 теңге) Ұлы Отан соғысында қаза тапқан (қайтыс болған, хабар-ошарсыз кеткен), қайта некеге тұрмаған жауынгерлердің жесірлеріне - 4,48 АЕК немесе 13 722 теңге; Ауғанстандағы немесе ұрыс қимылдары жүргізілген басқа мемлекеттердегі ұрыс қимылдары кезеңінде қаза тапқан, хабар-ошарсыз кеткен немесе жаралану, контузия алу, мертігу, ауру салдарынан қайтыс болған әскери қызметшілердің, арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің отбасыларына, бейбіт уақытта әскери қызмет, арнаулы мемлекеттік органдарда қызмет өткеру кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) әскери қызметшілердің, арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің отбасыларына, сондай-ақ қызметтік міндеттерін атқару кезінде қаза тапқан ішкі істер органдары қызметкерлерінің отбасыларына, Чернобыль АЭС-індегі апаттың және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың зардаптарын жою кезінде қаза тапқандардың отбасыларына, сәуле ауруы салдарынан қайтыс болғандардың немесе қайтыс болған мүгедектердің, сондай-ақ қайтыс болуы Чернобыль АЭС-індегі апаттың және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың, ядролық сынақтардың әсеріне белгіленген тәртіппен байланысты болған азаматтардың отбасыларына - 4,59 АЕК (14 059 теңге); Қайтыс болған ҰОС мүгедегінің немесе жеңілдіктер бойынша ҰОС мүгедектеріне теңестірілген адамның зайыбына, сондай – ақ қайтыс болған ҰОС қатысушының, партизанның, астыртын күрескердің, «Ленинградты қорғағаны үшін» медалімен немесе «Қоршаудағы Ленинград тұрғыны» белгісімен наградталған, жалпы ауруы, еңбекте мертігуі және басқа да себептері (құқыққа қайшы келетіндерін қоспағанда) салдарынан мүгедек деп танылған азаматтың қайталап некеге отырмаған зайыбына (жұбайына) - 2,56 АЕК (7 841 теңге) Кеңес Одағының Батырларына, үш дәрежелі «Даңқ» ордендерінің иегерлеріне, «Қазақстанның ғарышкер-ұшқышы» құрметті атағына ие болған адамдарға - 138,63 АЕК (424 624 теңге); Социалистік Еңбек Ерлеріне, үш дәрежелі «Еңбек Даңқы» ордендерінің иегерлеріне, «Қазақстанның Еңбек Ері» атағына ие болған адамдарға - 138,63 АЕК (424 624 тенге); «Халық қаһарманы» атағына ие болған адамдарға - 138,63 АЕК (424 624 теңге); Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы қажырлы еңбегі мен мінсіз әскери қызметі үшін бұрынғы КСР Одағының ордендерімен және медальдарымен наградталған адамдарға, сондай-ақ мемлекеттік наградалармен наградталмаған, 1941 жылғы 22 маусым мен 1945 жылғы 9 мамыр аралығындағы кезеңде кемінде алты ай жұмыс істеген адамдарға - 2,13 АЕК (6 524 теңге); Мүгедектігі бойынша айлық жәрдемақы мөлшеріне дейін жасына байланысты зейнетақы төлемдеріне қосымша төлем алушыларды қоспағанда, жасына байланысты зейнетақы төлемдері немесе еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тағайындалған бірінші және екінші топтардағы мүгедектерге, сондай-ақ Байқоңыр қаласында тұратын бірінші және екінші топтардағы мүгедектерге, Ресей Федерациясының заңнамасына сәйкес мүгедектігі бойынша зейнетақы алатын жағдайда - 1,49 АЕК (4 564 теңге); Байқоңыр қаласында тұратын жеті жасқа дейінгі мүгедек балаларға, Ресей Федерациясының заңнамасына сәйкес мүгедектігі бойынша зейнетақы алатын жағдайда - 0,96 АЕК (2940 теңге); Байқоңыр қаласында тұратын 7 жастан 18 жасқа дейінгі мүгедек балаларға, Ресей Федерациясының заңнамасына сәйкес мүгедектігі бойынша зейнетақы алатын жағдайда: бірінші және екінші топтарда - 1,49 АЕК( 4 564 теңге); Үшінші топта - 0,96 АЕК (2 940 теңге); Саяси қуғын-сүргін құрбандарына, мүгедектігі бар немесе зейнеткерлер болып табылатын саяси қуғын-сүргіннен зардап шеккен адамдарға - 1,07 АЕК (3 277 теңге); Қазақстан Республикасына сіңірген ерекше еңбегі үшін зейнетақы тағайындалған адамдарға - 1,07 АЕК (3 277 теңге); Бірінші топтағы мүгедектерге күтім жасайтын тұлғаларға - 1,4 ПМ (50 425 теңге).Бұдан басқа, ең төменгі күнкөріс деңгейінің артуы атаулы әлеуметтік көмек алушыларға әсер етеді, ол тиісінше өседі.