• RUB:
    5.06
  • USD:
    522.49
  • EUR:
    547.88
Басты сайтқа өту
11 Сәуір, 2014

Елімізге интеграция ауадай қажет

338 рет
көрсетілді

Қазіргі уақытта Қазақстан Еуразиялық Одақтың табал­­ды­рығынан аттап, соған кіру алдында тұр. Яғни бұл – Кеден одағы қазіргіден гөрі басқа, неғұрлым сапалырақ сатыға ауысады деген сөз. Қоғамда осынау мәселе белсенді талқыланып жатыр. Соның ішінде біз жеке отырып та айтарлықтай табыстарға жеттік, енді бұрынғы Одақтың аясына қайтып оралып, өзімізге тиесілі құзырлы өкілеттіктерімізді біреулермен қайтадан бөлісеміз бе деген қауіп те жоқ емес. Мұндай үрейленулердің, тіпті, кейбіреулердің байбалам салуы­ның негізі жоқ деп ойлаймын. Бүгінгі таңда әлемде 300-ден ас­там өңірлік одақтар өмір сүріп отыр. Солардың ішінде экономикалық, кедендік, ерікті экономикалық аймақтар да жетерлік. Мұның өзі Бү­кіләлемдік сауда ұйымымен қа­тар өңірлік бірлестіктер де белсенді дамып отырғандығын айғақтайды. Өйткені, уақыт өткен сайын бәсекелестік те өсе түсуде. Демек, нақ осы жағ­дайда кез келген оңтайлы жолды іздеу ешкімге айып саналмайды. Бәсекелестіктің табиғи артықшылықтарының бірі саналатын географиялық жақындықты, экономикаларының бейімді жанасуын және көптеген басқа факторларды жұрттың бәрі орайымен пайдаланады. Америка, Канада мен Мексиканың басын қосқан НАФТА сияқты өңірлік одақтың табыстылығы осыған жарқын мысал бола алады. Ал Кеден одағы және Бірың­ғай еуразиялық эконо­­ми­калық одақты алар болсақ, мұнда әлемдік базарға ешкім есігін тарс бекітіп жаппайды. Кеден одағы елдерінің біздің экономикамыздағы үлесі 18,4 пайызды құрайды. Сондық­тан Қазақстанның Еура­­­зиялық Одаққа кіруі оның басқа елдермен ынтымақтасуына бөгет болмақ емес. Сонымен қатар, кейбір оппоненттер Ресеймен және Бе­ларусьпен саудадағы кері сальдо, кейбір сәйкессіздіктер жайында айтады. Әлбетте, бұл аны­ғын­да да солай. Бірақ, жалпы ал­ғанда, Кеден одағы шеңберінде Қазақстанның сыртқы саудасы 40-тан 50 млрд. долларға дейінгі оң сальдоға ие екендігін қайда қоямыз?! Біз Ресейде жоқ, олар зәру болып отырған өз тауарларымызды сатамыз. Өз тарапынан олар да сөйтеді. Қазақстан қазіргі жағдайда интеграциясыз, көршілердің кеңістігіне кірікпей өмір сүре алмайды. Интеграция – біздің құт-берекеміз. Біздің елі­мізге интеграция игіліктері ауа­дай қажет. Осы ақиқатты әрқай­сымыз дұрыс түсінуіміз керек. Рахман АЛШАНОВ, «Тұран» университетінің ректоры, Қазақстан Жоғары оқу орындары қауымдас­тығы­­­ның төрағасы, Алматы қалалық мәслихатының депутаты. АЛМАТЫ.