Соңғы айлары Еуразия аймағындағы геосаяси ахуал күрделеніп, тарихы терең елдердің ынтымағына сызат түсті. Украинада соғыс өрті тұтанып, қақтығыс тоқтаған жоқ.
Әлем елдерінің үндеуіне қарамастан, Ресей әскері Украинаға шабуылын тоқтатар емес. Ұрыс әлі де Украинаның шығысында, қоршауда қалған Мариуполь, Марьинка, Попасная, Северодонецк, Изюм, Рубежное, Днепрорудное, Мелитополь аумақтарында жүріп жатыр.
Ресей президенті Владимир Путин Украинадағы жағдайға араласқысы келетін кез келген елге әскери жауабы дайын екенін мәлімдеді. Бұл – Батыс елдері соңғы күндері Украинаны қолдауды күшейткеннен кейін болған оқиға. В.Путиннің баспасөз хатшысы Дмитрий Песков өзге елдерге қару-жарақ жеткізуі құрлықтың қауіпсіздігіне қауіп төндіріп қана қоймай, тұрақсыздықты тудыратын әрекет екенін айтқан.
Украинаға қару-жарақ беру мәселесінде Батыс елдері бірден келісімге келе қойған жоқ. Германия соғыс басталмас бұрын қару-жарақтан басқа кез келген көмекті беретінін мәлімдеген еді. Алайда жақында Украинаға ауыр қару-жарақ жіберу туралы мәселеде неміс парламентінде өткен отырыста Бундестаг өкілдерінің 586-сы келісім беріп, 100-і қарсы шыққан, 7 адам қалыс қалды. Бұл Германияның Ресей-Украина қақтығысындағы бастапқы ұстанымының өзгергенін білдіреді.
Ресей өз кезегінде Еуропа елдеріне жіберетін ресурстарына рубльмен төлеуді талап етіп, екі елді газдан ажыратып тастады. Жақында Ресейдің мемлекеттік энергетикалық компаниясы «Газпром» Польша мен Болгария рубльмен төлеуден бас тартқаннан кейін оларға өнім жеткізуді тоқтатты. Бұл қадамды саяси көшбасшылар, соның ішінде Украина президенті Володимир Зеленский бопсалауға теңеді, алайда Кремль бұл мәлімдемеге келіспеді. Дмитрий Песков кейбір Еуропа елдері Ресейге қыр көрсетіп, газ үшін рубльмен төлеуден бас тартып, өз экономикасына зиян келтіріп отырғанын айтты. Осылайша, Батыс елдерінің басшылары Ресей энергетика саласы мен сауда арқылы қоқан-лоққы көрсетуге тырысып жатқанын айтып отыр. Еуропалық комиссияның президенті Урсула вон дер Лайен бұл жағдай Ресейдің газ жеткізуші ретінде сенімсіз екенін тағы бір көрсетті деп атап өтті. Осылайша, энергетика саласында Еуропа-Ресей текетіресі жүріп жатыр. Дегенмен ЕО құрамындағы Мажарстанның Ресей газын рубльмен саудалауға келіскенін білеміз. Осылайша, газ мәселесі Еуропа одағының ішкі ұстанымдары мен қағидаларына қатысты сұрақтар көтергені анық.
Ресей-Украина дағдарысына Біріккен Ұлттар Ұйымы мен басшысы Антониу Гутерриш жеке араласа бастады. Жақында ол Ресейге сапарлап, Владимир Путинмен кездессе, одан кейін Украинаға аттанды. Мәскеуде БҰҰ басшысы гуманитарлық көмек пен бейбіт тұрғындарды қақтығыс аймағынан эвакуациялау мәселесіне, атап айтқанда, Мариупольдағы мыңдаған тұрғын мен «Азовсталь» металлургиялық зауытында қалған Украина әскеріне қатысты мәселе көтерілгенін мәлімдеді. Ресей Мариуполь қаласындағы азаматтарды эвакуациялауға БҰҰ-ның қатысуына келіскені белгілі болды, алайда ол әскерге қатысы бар-жоғы нақты емес. Ресейге Антониу Гутерриш атысты тоқтатуға шақырған Анкара арқылы ұшып барды. Украинада БҰҰ басшысы Ресей әскері басып алған Бучада болып, жағдайды өз көзімен көріп қайтты. Бұл оқиғада БҰҰ шешуші рөл атқармаса да, халықаралық қауымдастық оның ұрыс жүріп жатқан аумақтардан халықты көшіріп, гуманитарлық дәліздерді орнатып беруін күтіп отыр. Өйткені осыған дейін келіскен гуманитарлық іс-шаралар жүзеге аспай қалды.
Атысты тоқтатып, бейбітшілік орнатуға тырысқан Түркия басшылығы тараптарды келіссөзге шақыруды тоқтатпады. Осы апта Түркия президенті Режеп Тайип Ердоған Владимир Путинмен телефонмен сөйлесті. Германияның Рамштайн әуе базасында өткен Батыстың Киевке әскери көмегі жөніндегі консультациялардың нәтижелері бойынша Түркияның қорғаныс министрі Хулуси Акар алдағы күндері Ресей президенті Владимир Путин мен Украина президенті Володимир Зеленскийдің кездесуі болады деп үміттенетінін хабарлады. Осыған дейін Ресей басшысы кездесу нақты ұсыныстар мен шешімдерге қол жеткенде ғана болатынын мәлімдегені есімізде. Ал В.Зеленский мәселені талқылауға дайын екенін айтып, жеке кездесуге шақырған.
Біріккен Ұлттар Ұйымының мәліметі бойынша Украинада қақтығыс басталғаннан бері 11 миллионнан астам адам үйлерін тастап кеткен. Көрші елдерге 5,3 миллион адам аттанса, 6,5 миллион адам ел ішінде қоныс аударған. Осылайша, бейбіт күнде ынтымағы жарасқан халық әп-сәтте туған жерін, Отанын, үйін тастап қашуға мәжбүр болып отыр. Бүгінгі оқиғалар Жер бетіндегі бейбітшілік, ынтымақ пен келісім түсініктерінің мағынасы әлдеқайда ауқымды екенін көрсеткендей. Дүние жүзі бейбіт күннің бағасы артқан кезде өмір сүріп жатыр...