Тарихи бетбұрыс кезеңі

Қазіргі таңда еліміз үшін сая­си жүйемізді түбірімен өзгер­ту қажет. Бұл – халықтың та­лап-тілегі. Қазақстандағы мем­лекеттік басқару ісіне баршамыз араласуымыз қажет. Еліміз­дегі саяси үдеріс түбегей­лі демократиялануға тиіс. Пре­зидент­тің референдум өткізу туралы ұсынысы осыған байланысты деп есептеймін.

Ата Заңымызға өзгеріс енгізу мақсатында арнайы жұмыс тобы құрылғаны бел­гі­лі. Солардың бас болуымен Конституцияға енгізі­летін өзге­рістер мен толық­тыру­лар­­дың жобасы әзірлен­ді. Жал­пылай айтқанда, Ата Заң­ның үштен бірі өзгереді. Бұл Конституциямыздың түбегейлі жаңаратынын білдіреді.

Енді осы өзгерістер мен то­лық­­тыру­лардың маған ұнаған тұс­­­тарын атап өтсем. Біріншіден, Кон­с­­ти­ту­ция­ға түзетулер жоба­сын­­да аза­маттардың құқық­тарын қор­ғауға бағыт­тал­ған Консти­ту­­циялық сот құры­лады. Бұл қа­зір­гідей кезеңде өте өзекті болып тұр.

Екіншіден, Президент­тің өкілеттігін жүзеге асыру кезеңін­де, саяси партияларда болуына, оның жақын туыстарына квазимемлекеттік секторда, саяси немесе басшы лауазымдарды атқаруға ты­йым салынады. Бұл маңызды қадам деп есептеймін. Себебі мемлекеттің басшысы белгілі бір партияның мүддесін емес, халықтың қамын ойлауға тиіс. Сондай-ақ оның туыстары лауазымды қызмет атқарса, непотизмге жол ашылады.

Үшіншіден, Конституцияға енгізілетін өзгерістер Парла­менттің жұмысы мен оның сайлау жүйесіне қатысты. Түзетулер «суперпрезиденттік» басқару үлгісінен ықпалды Пар­л­аменті және есеп беретін Үкі­меті бар президенттік рес­пуб­ликаға түбегейлі көшуді көз­дейді. Мәслихаттардың ықпалы артпақ. Мәжіліс пен облыстық мәслихаттардың депутаттары аралас мажоритарлы-пропорционалды түрде сайланады.

Қорыта айтқанда, 5 маусым Қазақстан үшін тағдыршеш­ті кезеңге айналмақ. Осы күн­нен бастап тарихи бетбұрыс жасадық деп айта аламыз.

Дәулеткерей РАХМЕТУЛЛИН,

«ЖАҢАРУ» сыбайлас жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалыс» РҚБ төрағасының орынбасары