Шаруашылық • Кеше

Мәселесі көп маңызды сала

Агроөндірістік кешен – Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың ерекше назарындағы маңызды саланың бірі. Өйткені келешегі зор, экспорттық әлеуеті мол бұл саланың елімізге берері көп. Агроөндірістік сектор мықты болуы үшін, ең алдымен, отандық ғылым мен мамандар мықты болуы керек.

Қоғам • Кеше

Тұрмыстық зорлық-зомбылыққа тыйым бола ма?

Мамандардың айтуынша, тұрмыстық зор­лық-зомбылықтың кез келген түрі әрбір сегізін­­ші отбасында бар. Әрбір үшінші отбасында тұр­мыстық зорлық-зомбылық болса, әрбір жетінші әйел – экономикалық, әрбір алтын­шы әйел – фи­зи­ка­лық, әрбір үшінші әйел – психоло­гия­­лық зор­­лық-зомбылыққа тап болады. Өкініш­ке қа­рай, қазіргі қоғамда отбасындағы кемсіту мен қор­­­қы­ту қалыпты жағдайға айнал­ды, тұр­мыс­­тық зор­лық-зомбылық қылмыстарына құлақ үйренді. Қоғам дертіне айналған бұл құбылыстың тамырына балта шабуға бола ма? Заңнамада­ғы соңғы өзгерістер бұл бағыттағы қылмыс­тар­дың алын алуға қаншалықты ықпал етті? Көп­тің көкейін­дегі бұл сұрақтарды маман­­дар­дың өзінен сұрап-білу үшін дөңгелек үстел ба­сына жинап, мәселеге қатысты ой-пікірі­н білуді жөн көрдік. Басқосуға Парламент Сенатының депутаты Жанна АСАНОВА, Прези­дент жанын­дағы Әйелдер істері және отбасы­лық-демо­графиялық саясат жөніндегі Ұлт­тық комис­­сия төрағасы­ның орынбасары Ләззат СҮЛЕЙМЕН, ІІМ Әкімшілік полиция комитетінің Ерек­ше тапсырмалар жөніндегі аға инспек­торы Ақмарал СЕРІКБАЕВА, Астана қаласы әкім­дігі «Үміт дағдарыс» орталығы коммунал­дық мемлекеттік мекемесі директорының әлеуметтік жұмыстар жөніндегі орынбасары Айгүл ШАМШАТОВА, «Қазақ­стан қоғамдық даму институты» КеАҚ Отбасы және гендерлік саясат саласындағы зерттеу­лер орталығының жетекші маманы Бекзат ЕРМЕКБАЕВА, «Қазақ газеттері» ЖШС бас дирек­торы Дихан ҚАМЗАБЕКҰЛЫ қатысты.

Маман • Кеше

Алғыс арқалаған дәрігер

«Шебердің инесі де, соққан күймесі де алтын» деген. Қай салада болсын өз ісін жетік білетін маманның жүзі ашық, абырой-беделі биік болады. Мамандыққа адалдық турасында ой қозғағанда адам жанының арашасы бола білген ақ желеңділерге артылған жүктің жеңіл емес екенін аңғарамыз. Себебі «медицина мамандарына қателесуге болмайды» деген қағида бар. Дәрігер болу дегеннің өзі «адамға жарық сыйлау» деген тіркеспен үйлесетін секілді. Сала­да түйген-білгенім көп, болдым-толдым демей, шыңдалудан жалық­пайтын дәрігерлердің бірі – Дархан Сыбанбаев.

Музей • Кеше

Бөкей ордасының қару-жарақ палатасы

Ішкі қазақ ордасының соңғы билеу­шісі Жәңгір Бөкейұлы да жауынгер ата-бабасынан қалған қару-жарақты киелі санап, мұра ретінде ұстап, сан түрін жинақтаған екен.

Зерде • Кеше

Хан жарлықтары хақында

«Egemen Qazaqstan» газетінде (2023 жылғы 24 шілде) Бекен Қай­рат­­­ұлының «Тоқтамыс ханның жарлығы» атты мақаласы жарияланды. Автор аңдат­пада Алтын орда ханы Тоқтамыстың 1392 жылы Литваның ұлы князі һәм Поль­ша королі II Владислав Ягайлоға жолдаған жарлық-хатының көшірме нұс­қа­сының Ұланбатырдағы мемлекеттік Орталық архивіне жеткізілгені тура­лы­ айта келіп, аталған жарлықтың тарихына қатысты деректер келтіреді.

Тұлға • Кеше

Несіпбек Дәутайұлы әлемі (эссе)

Оқып отырған әңгімең уақытың қанша тығыз болса да магнитше тартып бас алғызбайды. «Ол ашаршылық дендегелі адамды адам жеп жатыр дегенді естіген. Әуелі сенбеп еді. Құлжаны атып алғаннан кейін мән-жай білмек болып, етектегі ауылға түскен. Сонда... Шағын ауылдың адамдары­ аштан қатып қалыпты. Кенет ауылдан сәл аулақта алба-жұлба бір топтың лапылдаған отты шыр айналып жүргеніне көзі түсіп, қайнап жатқан қазан ернеуінен баланың білегін байқап қалған». Осы тұсына келгенде онсыз да түршіге бастаған денең қорқыныштан құрсауланып, тұла бойыңды ­мазасыз үрей билейді. «Аман қалғыларың келсе, тастаңдар баланы, – деді соңындағы қаба сақалды өңкиген. Қырылдаған үніне ырыл ма, соған ұқсас жексұрын бірдеңе араласқан». Кенжеғазы мен оның сәбиін арқасына таңып алған әйеліне ілесіп, артынан жақындап келіп қалған әлгі аш бөрідей адамжегіштерден жанталаса қаша жөнелгің келеді. Бірақ әбден шаршап талған аяқтарың ілгері басудың орнына кейін кетіп жатқандай жандалбаса күй кешесің. Түсіңіз шығар. Әдетте жайсыз жатып, бастырылығып ұйықтаған адам осындай түстен шошып оянады емес пе? Бір сәт осы ойыңа иланып, басыңды көтеріп, жан-жағыңа қарайсың. Жоқ! Түсің емес екен. Үуһх!.. Ояусың. Есіңді жиған соң қолыңа кітап ұстап отырғаның еске түседі. Қасыңда Кенжеғазының отбасы жоқ. Олар мына кітаптың ішінде. Кітап ішіндегі әңгімеде әлгі аштықтан әлсіреп жыртқышқа айналған адам еместермен арпалысып жүр. Ендеше, сенікі не жорық?

Елорда • Кеше

«Инновациялық технологиялар паркі» қайта құрылады

«Astana Hub» халықаралық IT-стартаптар технопаркі» корпоративтік қоры «Инновациялық технологиялар паркі» дербес кластерлік қорына қосылу жолымен қайта ұйымдастырылады. Бұл туралы қордың баспасөз қызметі хабарлады, деп жазады Egemen.kz.

Басылым • Кеше

Газет пен журнал – екінші тынысым

1966 жылы қауыс-қараша айының ортасында Ресей аумағында үш жыл екі ай міндетімді өтеп, елге оралдым. Екі жылдай Горький-Борда, бір жыл үш айдай Иванова-Шуя гарнизонында болдым. Бір ғажабы – осы үш жылда да біз 40 шақты қазақ пен 8 өзбек «Социалистік Қазақстан» және «Казахстанская правда» газетінен көз жазғанымыз жоқ. Елдегі жаңалықтарды оқып, масаттанып қаламыз, бір-бірімізден сүйінші сұраймыз. Кейіндеу білдім, мұны ұйымдастырған атыраулық екі солдат, екеуі де орта мектепті орыс тілінде бітірген Мақсат Құлтумин мен Ғайнет Қуанғалиев екен. Бірде Мақсаттың шағын мақаласы «Казахстанская правда» газетіне жарияланды. Сонда оны қолма-қол құттықтап қуанғанымыз-ай! Содан 1964 жылы Горький гарнизонында 800 метр жарыстан солдат Өсер Серікқалиевтің екінші орын алғаны туралы сержант Исатай Шәмбіловтің «Социалистік Қазақстанға» шыққан мақаласын бәріміз жабылып, күндіз-түні оқығанымызды қайтерсің!

Денсаулық • Кеше

Елордада 200-ге жуық бала қызылшадан ем алып жатыр

Елордада қызылша ауруы дендеп барады. №3 көпбейінді қалалық балалар ауруханасының инфекциялық стационарында 200-ге жуық бала қызылшадан ем алып жатқанын, оның басым бөлігі – уақтылы екпе алмағандар екенін елорда әкімдігінің ресми сайты хабарлады, деп жазады Egemen.kz.

Қазақстан • Кеше

Қазақстанның Орталық Азия елдерінің әйелдер диалогына төрағалығы аяқталды

4 желтоқсанда Қазақстанның Орталық Азия елдерінің әйелдер диалогына төрағалығы гендерлік зорлық-зомбылықпен күрес мәселелерін талқылаумен аяқталды. Мәжіліс спикері Ерлан Қошанов Астана қаласында Біріккен Ұлттар Ұйымының қолдауымен ұйымдастырылған халықаралық конференцияны қорытындылай келе, форумның 2023 жылғы жемісті жұмысын атап өтті, деп хабарлайды Egemen.kz.