Әдебиет • Кеше
Философия тарихынан біз адамға арқау болатын даналықтың, түсініктің, ғылыми және күнделікті танымның, қайшылыққа толы өмір тәжірибесінің сан қилы үлгісін таба аламыз. Есті адамға философия, әсіресе философия тарихы, көркем әдебиет сияқты өмір оқулығы сияқты. Философия тарихында өлмес, өшпес, ешуақытта мәнін жоймас рухани қазына бар. Мен, міне, алпыс жылдай күн сайын, бір кезде Лев Толстой айтқандай, Сократпен, Конфуциймен, Монтеньмен, Руссомен, Кантпен, Гегельмен, өзінен өзі түсінікті, өзіміздің би-шешендермен, Абаймен, Шәкәріммен ақылдасып, тәлім алып келемін. Мен үшін бұдан артық қарым-қатынас жоқ сияқты. Мен философия тарихынан кандидаттық және докторлық диссертация қорғадым. Батыс, Шығыс, орыс, қазақ философиясының даму жолын қарастырған, Білім және Ғылым министрлігі жоғары оқу орындарына ұсынған, жер-жерде студенттер оқып жүрген 500 беттік «Философия тарихын» жаздым.
Зерде • Кеше
Өткен жылғы күзде Нарынқолда игі бір іс-шара болып өтті. Ол – жазушы-драматург, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Баққожа Мұқайға орнатылған ескерткіштің ашылу салтанаты еді. Жиын басталарда аудан әкімінің орынбасары Нұрбол есімді жігіттің: «Сіз сөйлеуіңіз керек. Дайын тұрыңыз» деген сөзін естігенде селт ете түстім. Іле бойымды тез жинап алып, ойыма тілге тиек етерлік жайттарды түсіруге тырыстым. Бұлар тума талант өмірден өткен 15 жыл ішіндегі есімі ел есінде қалса екен деген ниетпен ізбасар інілері біздің жүзеге асыруға ұмтылған тірліктеріміз еді. Соның нәтижесінде Алматыдағы Баққожа аға тұрған үйге ескерткіш тақта орнатылып, осы қаладағы бір көшеге аты берілді.
Әдебиет • Кеше
Әйгілі қобызшы, ұлт өнерінің қайраткері Дәулет Мықтыбай (1904-1976) – қазақ музыка мәдениеті тарихына есімі алтын әріппен жазылатын тұлға. Ол – Қорқыт (VII-VIII ғасыр), Қетбұға (XII ғасыр), Қойлыбай (XVII-XVIII ғасыр) сынды қобызшылардан үзілмей жалғасып келе жатқан мың жылдық дәстүрді жаңғыртып, ұрпаққа жеткізген, осы музыка саласын ұлттық консерваторияда биік деңгейге көтерген біртуар.
Қоғам • Кеше
Қаражанбас кен орны немесе біз мұнайға қарыздармыз
Адам баласының өміріне елеулі өзгеріс әкелген табиғи байлықтың бірі – мұнай. Дүниежүзіне белгілі оқымыстылардың мұнай туралы жазбағандары кемде-кем болар. Орыстың атақты ғалымы М.Ломоносов 1763 жылы жарық көрген «Жер қабаты туралы» трактатында «тас көмір жер астындағы ыстықтың әсерінен қоңыр майлы затқа айналады» деген ой түйіндейді. Яғни мұнайдың органикалық заттардың араласуы арқылы пайда болатынын айтқан.
Сатира • Кеше
Күйеу баласы көп жылдан соң қайын атасымен оңашада емен-жарқын әңгімелесіп отыр.
Қоғам • 25 Шілде, 2024
Еліміздің барлық өңірлерінде «AMANAT» партиясының бос орындар жәрмеңкесі өтіп жатыр
Мәжіліс Спикері, «AMANAT» партиясының Төрағасы Ерлан Қошанов «Жастар Рухы» жастар қанаты ұйымдастырған Астанадағы бос жұмыс орындары жәрмеңкесіне қатысты. Іс-шарада Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Светлана Жақыпова және Астана қаласының басшылығы болды, деп хабарлайды Egemen.kz.
Қоғам • 25 Шілде, 2024
Адам баласы үшін екінші Швейцария атанған Бурабайға саяхат құру бір бақыт болса, сол мекенде өмір сүру тіпті ғажап деп санарсыз. Ал Бурабай кентінде өмір сүру қаншалықты ыңғайлы? Осыған орай бүгінгі Бурабайдың тұрмыс-тіршілігі туралы зерттеп көрдік.
Әдебиет • 25 Шілде, 2024
«Өнерде кісіліктен асқан мақсат жоқ»
Еліміз тәуелсіздік алған сонау 90-жылдардың бас кезінде әдебиетімізге бір топ талантты жас келді. Қоғамдық формацияның ауысуы алдында тұрған күрделі шақта «жыл келгендей жаңалық сезіндіріп» келген осы буынның ішінде жазушы, философ Дидар Амантай ерекше көзге түсті. Ұлттық көкжиекті әлемдікпен еркін ұластыра білген Дидар қаламынан классикалық формадан бөлек шығармалар дүниеге келді – жаңа бір танымдар, жаңа тіл, Мүсіреповше қисындар болсақ, «жаңа әуен» туды.
Зерде • 25 Шілде, 2024
Ертіс-Баян өңірінен шыққан тарихи тұлғалардың қатарында Алпыс балуан да бар. Оның есімі мен аңызға бергісіз жеңістері жергілікті өлкетанушылар мен тарихшыларға, қазыналы қарттар мен көкірегі ояу, көзі ашық жандарға мәлім болғанымен, қазіргі жастар атақты балуан жайында білмеуі мүмкін. Сондықтан оқырман қауым үшін даңқты балуанның өмір жолы туралы қолда бар деректерді тағы бір мәрте жаңғыртып қойғанды жөн көрдік.
Зерде • 25 Шілде, 2024
Ақмола астана болғалы бері Алашты танытуға қатысты біршама жұмыс атқарылды. Бірақ әлі де тындыратын іс аз емес. Атқарылған жұмыстар дегенде, алғаш Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Міржақып Дулатұлы бастаған Алаштың 30-40 тұлғасының атына көше берілгені еске түседі. Бұл шара 2000 жылдардың басынан қолға алынды. Алайда ол кезде бірізді әрі жүйелі жоспар болмай, зиялылардың есімі көбінесе Сарыарқа ауданының шеткі және күтімсіз көшелеріне берілді. Мәселен, А.Байтұрсынұлы есімі басында айтылған жақтағы шағын көшеге қойылды. Әйтеуір кейін намысты азаматтардың арқасында Алматы ауданындағы жаңа да көрікті көшеге ауыстырылды. Ә.Бөкейхан есімі әу баста бұрынғы қысқа «Сакко және Ванцетти көшесіне» беріліп, кейін сол жағалаудағы Еңбекшілдер көшесімен ауыстырылды. Осындай түсініксіздеу жағдай біздің атамыз – Алаш тұлғасы, қайраткер, қаламгер Хайретдин Болғанбайдың атын ұлықтауға байланысты да байқалды.
