Жылдың бірінші жартысында өмірді сақтандыру нарығының негізгі көрсеткіштері өсе түскен. Қазақстан Қаржыгерлер қауымдастығының мәліметінше, өмірді сақтандыру компанияларының активтері 833,1 млрд теңгеге жетті және бүкіл сақтандыру нарығының жиынтық активтерінің 42,3%-ын құрады.
«Өмірді сақтандыру компаниялары (ӨСК) активтері құрылымында бұрынғысынша едәуір үлесті бағалы қағаздар (82,2 %) алып отыр, олардың көлемі 2022 жылғы
1 шілдеде 684,6 млрд теңгені құрады. Сектордағы шоғырлану өзгерген жоқ: өмірді сақтандыру нарығының шамамен 80% активі бұрынғыдай төрт ірі компанияға тиесілі: «Халық-Life» (30,3%), Nomad Life (29,2%), FFLife (13,3%) және «Еуразия ӨСК» (7,1%). 2021 жылдың алты айымен салыстырғанда сақтандыру сыйлықақылары 11,6%-ға төмендеді, бұл көбіне өткен жылы зейнетақы аннуитетін сатып алуға деген ең жоғары сұраныспен байланысты», делінген қауымдастық хабарламасында.
Өмірді сақтандыру бойынша төлемдердің 2,7 есе ұлғаюы есебінен төлемдер көлемі 33,2%-ға өскен. Өткен жылдың бірінші жартыжылдығымен салыстырғанда ӨСК нарығы бойынша сыйлықақыларға төлемдердің арақатынасы 8,3%-дан 12,5%-ға дейін артқан.
«Жалпы, сақтандыру секторына қарағанда, ӨСК сыйлықақыларының негізгі көлемі корпоративтік секторға емес, жеке тұлғаларға (2021 жылдың қорытындылары бойынша 84,2%) тиесілі екенін атап өткен жөн. Сонымен қатар өмірді сақтандыру өнімдері ағымдағы жағдайларда тартымды бола түседі. Осылайша, ӨСК өзінің сақтанушыларына сатып алу сомасы шегінде кез келген мақсаттарға, оның ішінде жинақтаушы сақтандыру шарты бойынша кезекті сақтандыру жарналарын төлеу бойынша кейінге қалдыру түрінде қарыз беруге құқылы. Зейнетақы аннуитетіне келетін болсақ, ол құны жеке аннуитеттерден төмен болатын бірлескен аннуитеттерді (ерлі-зайыптыларды немесе жақын туыстарды) енгізу есебінен көптеген азаматқа қолжетімді болады. Осылайша, бірінші жартыжылдықтағы көрсеткіштерді және халық тарапынан сақтандыру өнімдеріне сұраныстың өсу перспективаларын ескере отырып, өмірді сақтандыру секторының негізгі көрсеткіштері ағымдағы жылы жоғары ықтималдықпен өсуді жалғастырады», деп бағалайды қауымдастық сарапшылары.
Ал жылжымайтын мүлікке және автомобильдерге жоғары сұраныс жалпы сақтандыру нарығының өсуін қамтамасыз еткен. Жалпы, сақтандыру нарығы 2022 жылдың бірінші жартыжылдығында меншікті капиталды қоспағанда (-1,0%) барлық негізгі көрсеткіш бойынша өсім көрсеткен.
«Сала активі жылдың алғашқы алты айында 136,2 млрд теңгеге көбейді. Бұл сақтандыру нарығы активтерінің 57,7%-ын құрайды. Өсім бағалы қағаздар көлемінің ұлғаюымен (+6,9% немесе 46,8 млрд теңге), «кері РЕПО» операцияларымен (2,9 есе немесе 44,8 млрд теңге) және салымдарды қысқартумен ішінара нивелирленген сақтандыру сыйлықақыларымен байланысты болды», делінеді қауымдастық зерттеуінде.
Сектор активтерінің 77,4% бұрынғыдай бес ойыншыға тиесілі: «Еуразия» СК (38,4%), «Халық» (14,0%), KazakhExport (12,7%), «Виктория» (8,4%) және «Қазақмыс» (4,0%).
Бұл ретте сектордың сақтандыру сыйлықақыларының көлемі мүлікті сақтандыру, автокөлікті сақтандыру бойынша өнімдерге, сондай-ақ ауырған жағдайда сақтандыруға сұраныстың артуы аясында 15,6%-ға, 284,4 млрд теңгеге дейін артқан. Нормативтік-құқықтық базаны одан әрі дамыту және саланы цифрландыру ағымдағы жылы жалпы сақтандыру сегментінің өсуіне ықпал етпек деп бағалайды сарапшылар.