Парыз бен қарыз

Заңсыз сатып алынған активтерді мемлекетке қайтару туралы заң – бармақ басты, көз қысты әрекетпен жекенің қолына өткен зауыт, фабрика, басқа да ғимараттарды мемлекет меншігіне қайтара отырып, еліміздегі әлеуметтік және тарихи әділеттілікті қалыптастыратын басты тетік.

Елімізде түйіні тарқамаған түйт­кілді экономикалық, әлеуметтік, инфра­құрылымдық көптеген проб­лема бар. Оларды шешуге қар­жылық ресурс тапшы. Міне, осы ретте шетелге заңсыз шығарылған, жемқорлық жолмен иемденілген капиталдың барлығын мемлекетке қайтару қажет. Бұл – ата-баба мен ұрпақ алдындағы үлкен парызымыз. Демек, мұны өзіміздің халық алдындағы қа­ры­зымызды қайтарып жатырмыз деп есеп­теу керек. Яғни әділеттілікті қа­лыптастырудағы өте маңызды заң.

Бұл заң қолды болып кеткен активтерді қайтарудың негізгі те­тіктерін қалыптастырады. Егер заң­ның ішкі механизмдеріне үңілсек, қоғам, мемлекет, құзырлы органдар еліміздегі 162 немесе одан да көп азаматтың капиталын іздес­тіреді. Капиталдың көпшілігі заңсыз аударылған деген күдік болса, міндетті түрде комиссия тексеріп, мемлекеттік құқық қорғау органдары оны қайтару мәселесімен айналысады. Оған қо­ғамдық бақылау жүргізіледі.

Қазір қоғамдық бақылау – сыбайлас жемқорлықтың жолын кесудегі протекцияның басты тоқтатушы күші. Менің ойымша, осы қоғамдық бақылауда жұмылдырылатын проку­ратураға, қоғамдық комиссияға мем­лекетшіл, елшіл, халықшыл азамат­тарды кірістіретін болса, онда ешкім заңсыз әрекеттерге бармайды. Сон­дықтан құрылатын мемлекеттік комиссия мүшелері ретінде қағидатшыл қоғам өкілдерін, Парламент депутаттарын енгізетін болсақ, жұмыс оң бағытта жүреді. Заңсыз капиталды қайтару – еліміздегі жүргізіліп жатқан реформаларға деген сенімді қа­лып­тас­тыратын басты фак­тор­дың бірі. Шешім қабыл­дай­тын азаматтардың өздері де бұл жауапкершілікті түсінеді деген сенім­деміз.

Ерлан САИРОВ,

Мәжіліс депутаты