Сегіз сүт фермасы бар аудан

Бұл ауданда басқа жетістіктерімен қатар ірілі-уақты 8 тауарлы-сүт фермасы бар. Аудан Булаев атымен 1932 жылы құрылып, артынан оның аумағынан 1944 жылы – Конюховский, 1967 жылы Возвышен аудандары бөлініп шыққан. Алайда 1963 жылы Конюховский, 1997 жылы Возвышен аудандары таратылып, қайтадан Булаев ауданына қосылды. 2000 жылы ауданға осы өңірдің тумасы, Алаш ақыны Мағжан Жұмабаевтың есімі берілді. Тәуелсіздік жылдарында Солтүстікке 10 әкім тағайындалған еді, соның екеуі ғана жергілікті кадрлар болса, сол екеуі де осы М.Жұмабаев ауданының тумалары. Мағжан өңірінен түлеп ұшқан сол кадрлардың бірі – Айдарбек Сапаров қазір Ауыл шаруашылығы министрі. Аудан халқының саны – 30 мыңдай, соның 30 па­йыздайы – қазақтар.

Ауданның экономикалық даму қар­қыны жоғары, биылғы 11 айда бюджет 109,3 пайызға орындалған. Аудан бойын­ша 2023 жылғы орташа ай­лық жалақы 247 мың теңге көле­мінде. Экономиканың негізгі драй­вері саналатын ауыл ша­руа­шылығы өнімінің жал­пы көлемі – 69 млрд теңге, был­тырғымен салыстырғанда – 90,2 па­йыз. Аудан әкімі Қайрат Ома­ровтың айтуына қарағанда, жыл аяғында күтілетін көлем – 93,3 млрд теңге.

«Биыл біз 448 мың га алқапқа егін ектік, оның ішінде 326 мың га – дәнді дақылдар, 89 мың га – майлы дақылдар, 32 мың га алқапқа жемшөп өсіріп шы­ғар­дық. Қолайсыз ауа райына қара­мастан дәнді дақылдардың өнімділігі 12,7 ц/га болып, жалпы жиналуы 415 мың тоннаны құрады, майлы дақылдар бойын­ша өнімділік 4,5 ц/га, жалпы жиналуы 40,5 мың тонна болды», дейді ол.

Ауданда мал басының өсуі мен сақталуы да жақсы қарқында. Биыл қара мал саны – 37 мыңға, жылқы саны – 12 мыңға, қой саны 3 мыңға жеткен. Мұның үстіне 287 мың бас құс өсіріледі. Жоғарыда айтылғандай, мұнда 8 тауарлы-сүт фермасы бар, соның ішін­де «Ноғайбай», «Қызылжар МТС», «Нұрсен Агро», «Үлгілі», «Полуден» ЖШС фермалары аса ірілерге жатады. Биылғы 10 айда 10 мың тоннадай сүт сауылған. Ал алынған өнімдер көлемі – былтырғыдан 45%-ға жоғары. Келесі жылы «Совет» ауылында 1 200 тұяққа шақталған тағы бір тауарлы-сүт фермасын ашу жос­парланып отыр.

Аудан инфрақұрылымын да­­мытуға жекеменшік шаруа­шы­лықтар да өз үлестерін қосып ке­леді. Мысалы, «Чистов» ЖШС өз қара­жатына кент ішіндегі жолдарды жасады. Енді мәдениет үйін жөндеп жатыр. «Ноғайбай» ЖШС ауылына демалыс орталығын тұрғызды, кент ішіндегі жолдарды жөндеді, жарық тартты, өз жұ­мыскерлеріне үйлер, дүкен және қоғамдық монша салып берді.

Өнеркәсіп саласының өнімдері былтырғымен салыстырғанда 105 пайызға артты. Жылдың аяғында барлығы 6,3 млрд теңгенің өнімі алынады деп күтіледі. Өнеркәсіп саласы кәсіпорындарының арасында сүт өнімдерінің 13 түрін шығаратын «Пальчик» май зауыты, ешкінің сыры мен ірімшігін, құрт май және қаймақ өндіріп, оны Петропавл қаласы нарығына шығаратын «Тамаша-2050» ЖШС бар.

Аудан аумағында жол ұзын­дығы – 700 км. Биылғы жылы автомобиль жолдарын жөндеуге 3,6 млрд теңге бөлінді. Соның ішінде «Булаев-Чистое» респуб­ликалық жол учаскесінің 12 шақырымы жөнделді. Ал келесі жылы бұл жұмыстар «Қарақоға» өткізу пунктіне дейін жалғасады, бұл тағы 12 шақырымға жуық. Облыс­тық маңызы бар жолдар ара­сынан «Қарақоға-Надежка» және «Булаев-Совет» жолдары жөнделген. Ауылдарға кіреберіс жолдарды жөндеуге бюджеттен 1,4 млрд теңге бөлініп, Бәйтерек, Ганькин, Новотроицк, Полтавка, Сарытомар ауылдарының жолдары жөнделіп, Булаев қала­сының айналма жолы салынған.

Кент ішіндегі жолдарды жөн­деуге 1,2 млрд теңге бөлінген. Оған Жастар, Бәйтерек, Лебя­жье, Қарағанды, Сулышоқ, Ново­троицк, Надежка, Ұзынкөл, Воз­вышен, Қарақоға, Таман ауыл­дарының және Булаев қала­сында орташа және ағымдағы жөндеу жұмыстары жүр­гізілді. Жалпы, 2023 жылы аудан бойынша жақсы және қанағат­танар­лық жағ­­­дайдағы автомобиль жол­дары­­ның үлесі 78 пайызға жетті.

Тұрғын үй құрылысы бойынша биыл 9,1 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. 3 қабатты 45 пәтерлі несие үйінің құрылысы жыл аяғына дейін аяқталмақ. Бұл «Отбасы банк» бағдарламасы, тұрғын үй құны 1 шаршы метр үшін 160 мың теңгеден аспайды.

Бүгінгі таңда ауылдардың 99 па­йызы таза ауыз сумен жаб­дық­талудың орталық­танды­рыл­ған жүйелерін пайдаланады. 2023 жылы сумен жабдықтау жұ­мыс­тарына 2,3 млрд теңге бө­лінген. Осы жылы сумен жаб­дықтау нысандарын салу және жаң­ғыртумен Писарев, Жастар, Моло­догвардейск, Алек­сандров, Новотроицк сияқты 8 елді мекен қамтылған. Ал Таман, Октябрь, Қара­ғанды ауылдарындағы жобалар келесі жылы аяқталады. Жер­гілікті бюджеттен 15 елді ме­кен­ді сумен жабдықтайтын жөн­деу жұмыстарына 168 млн теңге бөлінген.

Бүгінгі таңда 26 ауыл толық жа­рықтандырылған. Жыл бойы ауыл­дарды электрмен жабдықтау және көшелерді жарықтандыруға аудандық бюджеттен 57 млн теңге бөлініп, жарықтандыру жұ­мыс­тары 25 елді мекенде жүр­гізілген.

Биылғы 18-22 қараша күндері ауа райының төтенше апатының салдарынан 63 елді мекен екі күн бойы электр қуатынсыз қалды. Апатты жоюға облыс басшы­лы­ғының тікелей пәрмені болып, гене­раторлардың күшімен әлеу­меттік нысандарда жарық үзілген жоқ. Қазір жағдай толық дұрысталды.

Биыл ауданда барлығы 1 523 адам жұмысқа орналастырылған, соның ішінде 658 адам жаңа ашылған тұрақты жұмыс орындарына тұрғызылды. Әлеуметтік-әлсіз топтарды қолдауға 30 млн теңгенің 28 гранты берілді. Со­ның ішінде Елена Агофонова өзіне берілген 1,3 млн теңгеге Бу­лаев қаласының шеткері ауданында шаштараз ашты.

Мағжан ауданының мектеп­терінде 4,5 мың оқушы бар. Оларға сабақ беретін және қыз­мет көрсететін бір мыңнан артық қыз­­меткер еңбек етеді. Биыл 390 млн теңгеге Булаев қа­­ласындағы №2, сондай-ақ Со­вет, Ұзынкөл, Медвежье, Ок­тябрь орта мектептерін күрделі жөндеу жұмыстары аяқталды. Ал Сартомар, Батыр Баян, Бе­няш мектеріне 55 млн теңгеге ағым­дағы жөндеулер жүргізілді.

Биыл аудан аты берілген ұл­тымыздың ақиық ақыны Мағ­жан Жұмабаевтың 130 жылдығы туған жерінде республикалық деңгейде аталып өтті. Сар­то­марда болған түрлі мәдени ша­раға республикамыздың әдебиетсүйер қауымымен қатар алыс-жақын шетелдерден де ға­лымдар, ақын-жазушылар келді. Сөйтіп, Мағжан есімі халықтың жүрегінде жаңа екпінмен жаңғырды.

Солтүстік Қазақстан облысы,

М.Жұмабаев ауданы