• RUB:
    4.91
  • USD:
    494.87
  • EUR:
    520.65
Басты сайтқа өту
Мирас 10 Шілде, 2024

Оралда домбыра музейі ашылды

126 рет
көрсетілді

Ұлттық домбыра күні Орал қаласында ерекше Домбыра музейі ашылды. Батыс Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану музейінің бөлімі болып ашылған жаңа мұра­жайда ұлттық аспаптың тарихы және өңірден шық­қан майталман күйші-домбырашылар толық қамтылған.

«Домбыра – ұлттық рух» деп аталған жаңа музейдің ашы­лу салтанатына Батыс Қа­зақстан облысы әкімінің орын­басары Бақытжан На­рымбетов арнайы келіп, музей меймандарын Ұлттық дом­быра күнімен құттықтады. «Жа­ңа музей заман көшінен қал­майды, жаңа қарқынмен, жа­ңаша серпінмен жұмысын жал­ғайды деп сенемін», деді өз сөзінде Бақытжан Хаберұлы.

Жиында өңірге танымал тарихшы, өлкетанушы, мәдениет саласының ардагері Жайсаң Ақбай да құттықтау сөз сөйлеп, тарихтың ұзақ көшінде қазақ халқы тудырған ғажайып күй өнерінің ерекше бағалы екенін айтты. Он саусағынан күй төгілген күйшіні халық ел би­ле­ген көсем, дау тоқтатқан ше­шен, ақиық ақынмен қатар құрметтегенін баяндады.

Осы күні музей қорына әйгілі Ықылас Дүкенұлы ұста­ған қобыздың көшірмесін Дина Нұрпейісова атындағы қазақ халық аспаптары ака­демиялық оркестрінің со­лист-қобызшысы, өнертану кандидаты, Мәдениет сала­сының үздігі, Ықылас ата­мыз­дың ұр­пағы Ақнар Тәтті­байқызы ресми түрде табыстап, Ықылас Дү­кенұлының «Аққу» күйін орындады.

Жаңа музейдің ашылуына Қазақстанның еңбек сіңір­ген мәдениет қызметкері, күйші-домбырашы Ермек Қазиев, «Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері, домбыра­шы-шебер Едіге Нәбиев, Қазақ­станның еңбек сіңірген қайраткері, Құрманғазы атындағы саз колледжінің директоры Нұр­жан Сертеков, «Орал сазы» фольклорлық-этно­графиялық ансамблі, БАҚ өкілдері, музей қызметкерлері қатысты.

Шығыс стилі байқалып тұратын көне ғимаратта орна­ласқан Домбыра музейі 4 залдан тұрады. Оның алғашқысы – Домбыра тарихы залы. Мұн­да домбыраның көне түрлері, тіпті Алтай тауының бір үң­гірінен табылған, V ғасыр­дағы көне түркі дәуіріне жататын абыз домбыраның макеті, күй өнеріне байланысты қазақ аңыздарының суреттері, ХІХ-ХХ ғасырға жататын домбыралар коллекциясы қойылған.

Екінші, Құрманғазы Сағыр­байұлы атындағы залда күй атасының 1962 жылы БҚО му­зей қорына алынған сауыты алғаш рет экспозицияға қо­йылған. Сондай-ақ ақын, батыр Махамбет Өтемісұлының суреті мен домбырасы, Құр­манғазының суреті мен дом­бырасының көшірмесі, төре күйлерінің негізін салушы Дәулеткерей Шығайұлының суреті, Дина Нұрпейісованың домбырасы мен шапаны, күйші Сейтек Оразалыұлының бейнесі және қазақтың киіз үйі қойылған.

Үшінші зал «Құрманғазы оркестрі залы» деп аталады. Мұнда аты айтып тұрғандай, Құрманғазы оркестрінің негізін қалаушы Ахмет Жұбанов, Евгений Брусиловский, Лұқ­пан Мұхитов, Қамбар Ме­детов, Махамбет және Нау­ша Бөкейханов және т.б. тұлға­лардың фотосуреті, Қали Жан­тілеуов, Оқап Қабиғожин және Тұяқберді Шәмеловтің дом­быралары, Шамғон Қа­жығалиевтің костюмі, оркестр­да ойналған аспаптары мен сахналық киімдері қойылған.

Ал «Батыс өңірінің домбырашылары залы» деп атал­ған төртінші залда Батыс өңі­рінің күйшілік және ән­шілік мектебі өкілдерінің фотосуреттері, домбыралары және сахналық киімдері қойылған. Мәмен Ерғалиұлы, Меңдіғали Сү­лей­менов, Ер­ғали Есжанов, Макар Жа­паров, Мұхит Битенов фото­суреттері, Ғарифолла Құр­манғалиевтің сахналық киімі, дәс­түрлі әнші Қаламқас Ора­шеваның сахналық киімі, Жақсылық Сәрсенғалиев, Қа­лампыр Рахимова және т.б. тұл­ғалардың фотосуреті, Ба­тыс өңірде алғаш құрылған оркестрлердің фотосуреттері мен домбыралары қойылған.

«Қазақ күй өнерінде Батыс Қазақстан өлкесінің орны ерекше. Сондықтан Орал қаласында домбыра музейін ашу туралы көптен ойланып жүрген едік. Осы идеямыз дәл бүгін – Ұлттық домбыра күні жүзеге ас­қанына қуаныштымын», дейді об­лыстық тарихи өлке­тану музейі­нің директоры Мирболат Ерсаев.

Батыс Қазақстан облысы