Азия стилі: Қазақ мергендері топ жарды

Дүбірлі доданың ал­ғашқы күні әлемнің таңдаулы мергендері Мажар стилі бойынша сайыс­ты. Бұл стильдің ерекшелігі – бір-біріне іргесі жапсарлас диаметрі 90 см болатын үш нысана қатар қойылады. Бұларды атпен шауы­п келе жатып атасыз. Қанша оқ жұмсайсыз оған шектеу жоқ. Тек оқ жіберуге арналған 100 метрлік өл­шемінен шықпасаңыз болғаны. Ең бастысы, аттың шабысы ме мер­ген­нің ептілігі үйлесім тапқаны ләзім.

Осылай таңнан бастап, күн ұя­сына қонғанға дейін жалғасқан бұл сайыстың бас мергені ретінде француз спортшысы Рафаэль Ма­лет танылып, сайыстың алғаш­қы алтын медаль иегері атанса, екінші орынға моңғолиялық танымал жамбы атушы Алтынхуяг Нэргүй тұрақтап, күміс медальға қол жеткізді. Ал үшінші орын, қола жүлде тағы бір Франция елінен келген садақшы Гаэтан Блоге бұйырды.

Моңғолиялық мерген, атүсті садақ атудан әлем чемпионы Алтын­хуяг Нэргүй.

Келесі күні мергендер Азия стилінен сынға түсті. Мұ­ны халықаралық жарыстарда «Корей стилі» деп те айтады. Бұл күрделі сайыс түріне жатады. Ара­қашықтығы 30 метр бо­латын шаршы пішінді төрт бұрыш үш нысана қойылады. Оның біріншісінің бетін батысқа бұрып орналастырса, ортаңғы нысана тура қарап тұрады. Үшінші нысана әдеттегідей бірінші нысанаға қарсы, бетін шығысқа бұрып тұрады. Әрбір нысанада оқтың дары­ғанына қатысты ұпай берілетін арнайы өлшемдер бар.

Бұл стильдің бас мергені ре­тінде отандық жамбышы Батыр Бексауыт танылып, алтын ме­дальға қол жеткізсе, екінші-үшін­ші орын, яғни күміс-қола жүлдеге тағы да өзіміздің кәнігі мергендер Айтбек Сарыбай мен Ералхан Айкөз ие болды.

Жарысты ұйымдастырушы Жамбы ату федерациясының атқарушы директоры Елнұр Иса­құлов мырзамен хабарлас­қа­нымызда: «Бұл жолғы көш­пелілер ойынына әлемнің түкпір-түкпірінен келіп қатысып жатқан жамбы атушы мергендердің дайындығы жақсы. Бірақ көп­шілік көрерменге айта кететін дүние – жамбы ату өнерінде мергеннің мінген аты айрықша рөл атқарады, яғни ат жүрісінің жайлылығы мен тура бағытта жылдам қозғалуының мергеннің нәтижелі өнер көр­сетуіне ықпалы зор», деді.

Осы орайда федерация өкіл­дері жарыс әділ өту үшін сырттан келетін мергендерге арнап 100-ге жуық жамбы атын дайындаған екен. Бұл аттарды мергендер лоте­реялық тәсіл арқылы таңдап мінген. Яғни «анаған жақсы ат бұйырды, маған осал ат кез болды» дейтіндей өкпеге орын жоқ.

Сөзімізді түйіндеп айтар болсақ, жамбы атушылар 10-11 қыр­­­күйек күндері Түркі және қазақтың Жамбы ату стилі бо­йынша өзара мықтыларды анықтайтын болады. Жарыстың соңында жоғарыдағы төрт стиль бойынша медаль иегері атанған 12 мерген аса қомақты жүлде та­ғайындалған «Тайтұяқ» жамбыны ату түсіруден сайысқа қатысады деп күтіліп отыр.