Балуандар Астанада белдеседі

Кеңес одағы дәуірінде даңқты Жаңаарқа кү­рес мектебінің тү­легі Қанат Байшолақовтың (48 кг) есімі ерекше құрметпен аталатын. Осыдан тура 40 жыл бұрын, яғни 1984 жылы Испанияның астанасы – Мадридте өткен әлем чемпионатында ол бас жүл­­дені қанжығасына байлады. Осылайша, Диқанбай Биткөзов пен Марат Жақитовтың шәкірті қазақ самбошылары арасынан шыққан тұңғыш әлем чемпио­ны ретінде тарихта қалды. Арада бес жыл өткеннен кейін Қа­наттың ерлігін Асқар Шай­хиев (48 кг) қай­талады. Батыр Қуанышевтан тәлім-тәрбие алған Оралдың оғы­ланы 1989 жылы АҚШ-тың Уэст-Ориндж қаласында алтын тұ­ғыр­дан қол бұлғады. Ал Жаңа­ар­қаның тағы бір тумасы Сергей Воло­буев (74 кг) күміс медальды мойнында жарқыратты.

1992 жылдан бері еліміз тәуелсіз мемлекет ретінде өз туының астында өнер көрсете бас­тады. Сол кездері самбо күре­сінің басы-қасында жүрген азаматтар арасында жік шығып, екіге бөлінді. Әрқайсысы феде­рация құрып, әлемдік доданы жеке-жеке өткізді. Еліміз Бе­ларусьтегі бәсекеге бағыт алды. Минскіде самбошыларымыз алты жүлде олжалады. Ержан Иман­жүсіпов (48 кг) пен Сәлкен Жартыбаев (68 кг) күміспен күптелсе, Жанат Байшолақов (62 кг), Людмила Симутина (44 кг), Айсара Керімбекова (48 кг), Сәу­ле Ғабдуллина (56 кг) қолаға қол жеткізді.

Одан кейінгі әлем чемпио­нат­тарында жүлде алған ел самбошылары:

1993 ж., Омбы (Ресей). Бауыржан Садыханов (52 кг) – алтын; Ғалымжан Сапар­ғалиев (48 кг), Руслан Сейілханов (82 кг) – кү­міс; Ғалымжан Жылкелдиев (57 кг), Сәлкен Жартыбаев (68 кг) – қола.

1994 ж., Нови Сад (Югославия, Сер­бия). Ғалымжан Сапарғалиев (48 кг), Ға­лымжан Жылкелдиев (57 кг), Зекен Шәй­мерденов (62 кг), Сәлкен Жартыбаев (68 кг), Руслан Сейілханов (82 кг) – қола.

1996 ж., Токио (Жапония). Сәуле Ғабдуллина (56 кг) – алтын; Мағрипа Әбі­ше­ва (52 кг) – күміс; Қорған Тұрымбетов (52 кг), Берік Жетпісбаев (62 кг), Жамал Бозова (80 кг) – қола.

1997 ж., Тбилиси (Грузия). Дінмұхамед Мүсірәлиев (74 кг) – қола.

1998 ж., Калининград (Ресей). Қоныс Жетпісов (52 кг) – күміс; Асхат Шахаров (68 кг), Сәуле Ғабдуллина (56 кг) – қола.

1999 ж., Хихон (Испания). Қоныс Жетпісов (52 кг), Асхат Шахаров (68 кг) – кү­міс; Раиса Баялиева (64 кг), Алмагүл Кашина (80 кг) – қола.

2000 ж., Киев (Украина). Асхат Шахаров (74 кг) – алтын; Дінмұхамед Мүсірәлиев (82 кг), Раиса Баялиева (64 кг) – қола.

2001 ж., Красноярск (Ресей). Қоныс Жетпісов (52 кг) – алтын; Сәуле Ғабдуллина (56 кг) – күміс; Жанар Дүйсекенова (52 кг), Ал­­магүл Кашина (+80 кг) – қола.

2002 ж., Панама. Дінмұхамед Мүсір-әлиев (82 кг), Алена Середа (60 кг) – күміс); Татьяна Шишкина (48 кг), Мұрат Досанов (52 кг), Ай­бек Атажанов (62 кг), Асхат Шахаров (74 кг), Расул Үсенов (90 кг) – қола.

2003 ж., Санкт-Петербург (Ресей). Бір­лес Есенғалиев (52 кг), Марат Таханов (57 кг), Қайрат Күнсафин (68 кг) – қола.

2004 ж., Кишинев (Молдова). Асхат Шахаров (74 кг) – алтын; Бірлес Есенғалиев (52 кг), Меңдіхан Жәкенов (57 кг) – қола.

2005 ж., Астана (Қазақстан). Асхат Шахаров (74 кг) – алтын; Дидар Мол­дағалиев (57 кг), Арсен Хатип (68 кг), Жұлдыз Айтма­ғамбетова (72 кг) – күміс; Тимур Оңдағанов (62 кг), Дін­мұхамед Мүсірәлиев (82 кг), Кел­бет Нұрғазина (48 кг), Раиса Бая­лиева (60 кг), Динара Ораз­бекова (80 кг), Алмагүл Кашина (+80 кг) – қола.

2007 ж., Прага (Чехия). Раиса Баялиева (60 кг) – алтын; Ерболат Байбатыров (52 кг), Азамат Мұқанов (62 кг), Асылбек Әлкей (68 кг) – қола.

2008 ж., Санкт-Петербург (Ресей). Ерболат Байбатыров (52 кг) – алтын; Келбет Нұрғазина (48 кг) – күміс; Азамат Мұқанов (62 кг), Ленария Меңғазова (52 кг) – қола.

2009 ж., Салоники (Грекия). Ерболат Байбатыров (57 кг), Дәурен Жайнақов (57 кг) – алтын; Арман Сәрсенбин (68 кг), Қалжан Тай­жанова (68 кг), Әлия Жылқыбаева (72 кг) – күміс; Азамат Мұқанов (62 кг), Асылбек Әлкей (68 кг) – қола.

2010 ж., Ташкент (Өзбекстан). Ерболат Байбатыров (52 кг), Азамат Мұқанов (62 кг) – алтын; Әлия Жылқыбаева (72 кг) – күміс; Арсен Хатип (68 кг), Саят Шәмшиев (82 кг), Ленария Меңғазова (52 кг), Әлмира Иса­таева (64 кг), Анар Сейтімова (+80 кг) – қола.

2011 ж., Вильнюс (Литва). Ерболат Байбатыров (57 кг) – алтын; Медет Оңдағанов (52 кг) – күміс; Асылбек Әлкей (68 кг), Рау­шан Алысбаева (56 кг) – қола.

2012 ж., Минск (Беларусь). Асылбек Әлкей (68 кг), Қалжан Тайжанова (72 кг) – күміс; Кенжезәру Қашқынова (48 кг), Ділбар Өмірәлиева (68 кг), Ерболат Байбатыров (57 кг), Бағдат Жарылғасов (62 кг), Азамат Мұ­қанов (68 кг) – қола.

2013 ж., Санкт-Петербург (Ре­сей). Алмас Сүлейменов (52 кг), Ділдәш Құрыш­баева (68 кг) – қола.

2014 ж., Нарита (Жапония). Гауһар Тұрмаханова (52 кг) – алтын; Ділдәш Құ­рыш­баева (68 кг) – күміс; Есет Қуанов (62 кг), Асылбек Әлкей (74 кг), Еділ Үсенов (+100 кг) – қола.

2015 ж., Касабланка (Марокко). Бейім­бет Қанжанов (52 кг) – алтын; Айгүл Бай­құлова (48 кг), Гауһар Тұрмаханова (52 кг) – күміс; Есет Қуанов (62 кг), Ділдәш Құрыш­баева (68 кг) – қола.

2017 ж., Сочи (Ресей). Есет Қуанов (52 кг) – алтын; Бейімбет Қанжанов (52 кг), Әлібек Зе­кенов (90 кг) – күміс; Гүлнұр Ерболова (52 кг), Аи­да Карчаева (56 кг) – қола.

2018 ж., Бухарест (Румыния). Нұрбол Серіков (68 кг) – алтын; Гүлнұр Ерболова (52 кг) – қола.

2019 ж., Сеул (Оңтүстік Корея). Бо­латбек Райымқұлов (52 кг), Ділдәш Құрыш­баева (68 кг) – күміс; Рахат Жаңаниет (62 кг), Динара Жұмабаева (60 кг), Ажар Салықова (64 кг) – қола.

2021 ж., Ташкент (Өзбекстан). Рахат Жаңаниет (64 кг), Гүлжанат Алмұханбетова (54 кг) – алтын; Ажар Салықова (62 кг), Діл­дәш Құрышбаева (68 кг) – күміс; Болатбек Райым­құлов (58 кг), Айдын Дартаев (79 кг) – қола.

2022 ж., Бішкек (Қырғызстан). Қайыр­берді Айдынбай (58 кг) – күміс; Арнұр Қуантай (71 кг), Гүлжанат Алмұханбетова (54 кг), Ділдәш Құрышбаева (68 кг), Арайлым Әбенова (+80 кг) – қола.

2023 ж., Ереван (Армения). Арайлым Әбенова (+80 кг) – алтын, финалда Орын­бордың қазағы Жанар Құсанованы жеңді; Еламан Қойшыбаев (88 кг), Маргарита Ба­жаева (50 кг) – күміс; Арнұр Қуантай (71 кг), Әлібек Зекенов (98 кг), Гүлжанат Алмұхан­бетова (54 кг), Шынар Абатова (78 кг) – қола.